این امر بدیهی است که انسان هر چه بیشتر دروغ بگوید، خانه دروغش بزرگتر و همچنین ناپایدارتر می‌شود. همین باعث می‌شود که فرد دروغگو به قدرت تخیل خود فشار بیاورد و به دنبال ایده‌ها و افکار جدید برود، تا بتواند خانه دروغ خود را ثابت و پایدار نگه دارد.

پژوهشگران دانشگاه هاروارد و کالیفرنیای جنوبی اخیرا به نتیجه‌ای مشابه دست یافته‌اند. بر اساس تحقیقی که آنها انجام داده‌اند، افرادی که در انجام یک مساله تقلب کرده بودند، در تست‌‌های پس از آن، قدرت تخیل و خلاقیت بیشتری داشتند. این نتیجه پژوهش فرانچسکا جینو (Francesca Gino) و اسکات ویلترموت (Scott Wiltermuth) است که در نشریه علوم روانشاسی Psychological Science (online) منتشر شده است.

سرکشی از یک قاعده و تقویت خلاقیت

افزون بر این، این دو پژوهشگر به این نتیجه رسیده‌اند که تنها سرکشی از یک قاعده کافی است که خلاقیت در زمینه‌ی دیگری که به "تقلب" اولیه ربط ندارد، افزایش یابد.

دانشمندان برای انجام این پژوهش از شرکت کنندگان خواستند که یک سری تکالیف فکری انجام دهند. جالب توجه این است که آنها این امکان را داشتند که این تکالیف را در خانه خود انجام دهند و پس از آن نتایج کار خود را به پژوهشگران اطلاع دهند.

دانشمندان با این کار قصد داشتند که شرایط ایده‌آلی را برای تقلب کردن فراهم کنند. پس از آن مشخص شد که ۵۹ درصد از ۱۵۳ شرکت کننده، در انجام کار خود اغراق کرده بودند. سپس این شرکت کنندگان می‌بایست در یک تست از ۳ واژه‌ی داده شده، واژه چهارم را تداعی کنند. در این مرحله از پژوهش مشخص شد که کسانی که در رابطه با کار خود اغراق کرده بودند، در این آزمایش به نتایج بهتری دست یافتند. دانشمندان این نتیجه را پس از آن با آزمایش‌های دیگری نیز تست کردند.

پیش از این پژوهش‌های دیگری نیز نشان داده‌بودند که افراد خلاق بیشتر دروغ می‌گویند و دیگران را فریب می‌دهند. از طرف دیگر دروغ و فریب به پیدایش ایده‌های جدید تحرک می‌بخشد. در نهایت این امر مشخص است که افرادی که خلاق هستند ایده‌های بهتری برای توجیه خلافکاری‌های خود دارند.