شمار مبتلایان به ویروس "اچ آی وی" در افغانستان حدود ۵۵۰ نفر است. اینان کسانی هستند که مبتلا بودنشان رسماً در وزارت بهداشت افغانستان ثبت شده است.

آمار رسمی و واقعیت

تشخیص ایدز در افغانستان بسیار مشکل است، زیرا به دلیل حساسیت و عکس العملی که به این بیماری وجود دارد، کمتر فردی حاضر به انجام آزمایش خون برای تشخیص "اچ آی وی" است و مبتلا معمولا تصور نمی کند که به این بیماری دچار شده باشد.

مبتلایانی که ثبت شده اند، کسانی هستند که برای اهدای خون به مراکز بهداشتی مراجعه کرده‌اند، خونشان آزمایش شده و از این طریق متوجه شده اند که بیماری ایدز دارند.

بنابراین تعداد افراد آلوده به ویروس "اچ آی وی" در افغانستان باید بیشتر از آنی باشد که ثبت شده است. وزارت بهداشت و درمان افغانستان تخمین می‌زند که شاید بین دو تا دوهزارو پانصد افراد مبتلا به ایدز در افغانستان وجود داشته باشد.

بر اساس آماری که تا کنون ارائه شده، ۷ نفر بر اثر بیماری ایدز درافغانستان جان خود را از دست داده اند. عده ای بر این باورند، با وجود این‌که هرسال از روز اول دسامبر به عنوان روز جهانی مبارزه با ایدز تجلیل می شود، اما این گرامیداشت و آگاهی‌دهی به آن روز منحصر می‌شود پس از آن از یاد ها فراموش می شود.

عوامل شیوع بیماری

در افغانستان عوامل بسیاری باعث شیوع ایدز می‌شوند. از جمله آنهایند فقر و آوارگی که باعث شده عده‌ی کثیری کودک تنها و بی‌سرپرست در خیابان‌ها رها باشند. از این کودکان سوءاستفاده جنسی می‌شود.

عنوان سوءاستفاده‌ی جنسی از کودکان در افغانستان "بچه‌بازی" است. به پسربچه‌ها لباس‌های دخترانه می پوشانند، آنان را در مجالس به رقص وامی‌دارند و عده‌ای رذل به آنان تجاوز می‌کنند. تدام و تکرار این کار، باعث شیوع ایدز می‌گردد، زیرا کافی است که در جریان یکی از این سوءاستفاده کودک به ایدز مبتلا شود.

از سوی دیگر در افغانستان حدود یک میلیون تن معتاد به مواد مخدر هستند که حدود ۲۰ هزار نفر آنان معتادان تزریقی هستند. تزریق توسط آمپول آلوده یکی از راه‌های انتشار ویروس اچ آی وی است. حتی در روستاها اکثر مردم زمانی که از سرنگ برای تزریق داروهای مجاز استفاده می کنند از سرنگ یک بار مصرف برای چندین بار استفاده می کنند. حتی در بعضی مناطق واقعاً سرنگ حیوانات برای انسانها استفاده می شود که این خود عامل انتقال بیماری هاست.

با وجود دلایل بارزی که برای انتقال بیماری ایدز در افغانستان وجود دارد، مقامات وزارت بهداشت معتقدند که اکثر بیماران آلوده به "اچ آی وی" مهاجرین بازگشته از کشورهای همسایه هستند.

کمبود امکانات و نبود آگاهی

در افغانستان مراکز آزمایش خون در کابل ، مزار شریف ، جلال آباد ، بدخشان و زندان مرکزی کابل وجود دارد. اما تنها مرکزی که برای معالجه بیماران موجود است، در کابل است. این مرکز به کمک سازمان بهداشت جهانی تأسیس شده است. و فقط در کابل است که برای جلوگیری از پیشرفت بیماری ایدز داروی رایگان توزیع می کند. داروی توزیع شده سیستم دفاعی بدن را تقویت می کند.

با وجود آنکه نسبت به دیگر کشورها آمار مبتلایان به ایدز در افغانستان کم جلوه می‌کند، اما خطر افزایش تعداد مبتلایان به بسیار زیاد است. آگاهی مردم به هیچ رو متناسب با خطری نیست که آنان را تهدید می‌کند.

کمتر کسی در افغانستان وجود دارد که بداند ایدز چیست و چگونه سرایت می کند. بعضی ها اصلاً نام ایدز و حتی هپاتیت را نشنیده اند . بنابر این بی‌اطلاعی مردم از بیماری ایدز خود یکی از عوامل اصلی انتشار این بیماری است.

خدیجه تلاش، کابل

تحریریه: رضا نیکجو