بر اساس تصمیم دولت روحانی، کمیته دولت درباره پلاسکو روز دوشنبه ۴ بهمن کار خود را شروع کرد. این کمیته متشکل از اعضای دو وزارتخانه اقتصاد و کشور است. حال وزیر کشور از نخستین جلسه این کمیته گزارش میدهد.
تبلیغات
در جلسه روز دوشنبه ۴ بهمن "کمیته دولت درباره پلاسکو" هم وزیر اقتصاد حضور داشت و هم وزیر کشور. قرار بود که پیامدهای اقتصادی و اجتماعی حادثه پلاسکو بررسی شود و تصمیماتی در زمینههای اجتماعی و بیمه اتخاذ شود.
راهکار دولت برای حوادث مشابه
در کمیته دولت درباره پلاسکو تصمیم گرفته شده است که ساختمانهای مشابه پلاسکو هر چه سریعتر شناسایی شوند. عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور جمهوری اسلامی ایران پس از نخستین جلسه کمیته یادشده در جمع خبرنگاران حاضر شد و پرسشهای آنان را پاسخ داد.
وزیر کشور نسبت به پیشرفت عملیات اجرایی حادثه پلاسکو ابراز رضایت کرد و گفت که با آواربرداری، بهویژه با برداشته شدن تیرآهنها و برش مفتولها، سرعت آواربرداری افزایش یافته است.
رحمانی فضلی در ضمن افزود که طبق دستور حسن روحانی قرار شده حداکثر ظرف سه هفته ساختمانهای مشابه پلاسکو شناسایی شوند. پس از آن قرار است دولت و وزارت کشور دستورالعملی برای جلوگیری از خطرات مشابه تدوین کنند و وضعیت ایمنی ساختمانهای مشابه پلاسکو بهبود یابد.
بیمه و پرداخت خسارت
مسائل مربوط به بیمه ساختمان پلاسکو و همچنین نحوه پرداخت خسارت نیز در دستور کار بررسی کمیته دولت درباره پلاسکو قرار دارد. مغازهدارانی که در ساختمان پلاسکو فعالیت میکردند، امکان کار و کسب خود را از دست دادهاند. آمار دقیقی درباره تعداد کسانی که در ساختمان پلاسکو کار میکردند، در دست نیست. بر اساس آمار منتشر شده از سوی هیات امنای ساختمان پلاسکو حدود ۲۵۰۰ نفر در این ساختمان کار میکردند.
رئیس بنیاد مستضعفان اعلام کرده که ظرف ۲ سال پاساژ دیگری در همان محل پاساژ پلاسکو ایجاد خواهد شد. اما پرسش اصلی اینجاست که افرادی که زندگی خود و خانوادههاشان را از طریق کار در پاساژ پلاسکو تامین میکردند، تا زمان احداث پاساژ جدید چه باید بکنند؟
مسئولان وعده دادهاند که محل موقتی برای کاسبان ساختمان پلاسکو در نظر گیرند. اما تا این لحظه توضیح دقیقی در این باره به کاسبان و مغازهداران فعال در ساختمان پلاسکو داده نشده است.
کمیته ویژه دولت درباره ساختمان پلاسکو که به دستور حسن روحانی تشکیل شده، قرار است از جمله به مسائل مربوط به بیمه و پرداخت خسارت به مغازهداران نیز بپردازد.
وزیر کشور جمهوری اسلامی در عین حال افزود که وظیفه پیگیری علل حادثه پلاسکو به وزارت کشور محول شده است. رحمانی فضلی تاکید میکند که انجام چنین کاری زمانبر است و محور فعالیتهای وزارت کشور در این زمینه تقویت توان پیشگیری از چنین حوادثی در آینده است.
سایه تقصیر و تناقض بر ویرانه پلاسکو
از نخستین ساعات پس از فرو ریختن ساختمان پلاسکو در تهران انتقادها از نحوه اطلاعرسانی در مورد تلفات و اینکه چه کسی باید پاسخگوی آتشسوزی و خسارت مالی و جانی باشد، بالا گرفت. با گذشت ۴ روز از حادثه تصویر هنوز ناروشن است.
عکس: Tabnak
روز پنجشنبه (۱۹ ژانویه / ۳۰ دی) ساختمان هفده طبقه پلاسکو دچار آتشسوزی شد و اندکی بعد نیز در حالی که هنوز شماری از مأموران آتشنشانی و مردم در آن بودند، فرو ریخت.
عکس: picture-alliance/abaca/F. Bahrami
عملیات امدادگران و آتشنشانها برای آواربرداری و بیرون آوردن پیکر قربانیان حادثه همچنان ادامه دارد و احتمالا تا روزهای پایانی هفته نیز ادامه خواهد داشت.
عکس: Irna
عکس: Tasnim
عکس: Irna
مقصر کیست؟
مالک ساختمان پلاسکو "بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی"، از نهادهای زیرمجموعهی رهبری جمهوری اسلامی است. علی خامنهای، رهبر جمهور اسلامی، در روز حادثه پلاسکو طی پیامی اعلام کرد که «در حال حاضر همهی تلاشها باید برای نجات جان گرفتارشدگان جهتدهی شود. رسیدگی به علل حادثه مسألهی بعدی است».
عکس: Mehr
نوک پیکان انتقاد به سوی مالک
به گفتهی غلامرضا کاتب، عضو هيأت رئيسه مجلس دهم: «بنیاد هیچ هزینهای برای ساختمان نمیکرده و این نهاد تکلیف دارد برای بناهایی که در اختیارش است، ایمنسازی کند». کاتب میگوید: «شنیدهام در پلاسکو تانکر سوخت بالای بنا بوده است، وگرنه شدت انفجار به این اندازه نمیشد. این سطح انفجار و تخریبها نشان داده که هیچ هزینهای برای این ساختمان نمیکردند، حتی برای گرمایش و سرمایش آن».
عکس: Tasnim
محمد سعیدیکیا، رئیس بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی عملا روشن کرده که تمامی مسئولیت حادثه را نمیپذیرد: «البته ما هم مسئولیتی داریم و از زیر بار مسئولیت شانه خالی نمیکنیم». سعیدیکیا گفته است: «دستگاههای مختلفی در این جمع کردن و ساماندهی حادثه مسئولیت دارند». در روزهای اخیر "یک مقام مسئول" در بنیاد هم گفته که بسیاری از مواد مطرحشده صحت ندارد و بنیاد به زودی پاسخ "شایعات" را میدهد.
عکس: Mehr
عکس: Mehr
"مقصر دوم"؛ چرا شهرداری پلاسکو را پلمب نکرد!؟
شهرداری تهران نهاد دیگری است که گفته میشود باید پاسخگو باشد. این نهاد میگوید بیش از ۳۰ بار به ساکنان پلاسکو "اخطار ایمنی" داده است؛ اسناد این اخطاریهها که متعلق به سالهای ۹۲ و ۹۳ هستند نیز منتشر شدهاند. اما بسیاری از کارشناسها و حقوقدانها این پرسش را مطرح کردهاند که چرا شهرداری تهران، به عنوان "متولی اصلی"، تنها به تذکر اکتفا کرده و اقدامی برای پلمب این ساختمان نکرده است.
عکس: Tasnim
اطلاعات ضد و نقیض در مورد تلفات
تا کنون منابع رسمی تنها از خروج پیکر دو تن از قربانیان آتشنشان از زیر آوار خبر دادهاند و پیکر ۱۳ تن همچنان خارج نشده است. حدود ۱۰ تن دیگر از شهروندان نیز در زیر آوار محبوس هستند.
عکس: Tasnim
با وجود این ارائهی آمار ضد و نقیض از منابع مختلف از همان روز نخست خبرساز شد. پایگاه اینترنتی "عصر ایران" با انتقاد از این موضوع مینویسد: «واقعاً سقوط یک ساختمان پانزده طبقه در پایتخت کشوری که ادعا میکنیم ابرقدرت خاورمیانه هستیم، برای مدیریت جهان برنامه داریم، باید به یک بحران ملی تبدیل شود؟»
عکس: Tasnim
نویسنده مطلب از مدیریت بحران در قلب پایتخت گلایه میکند و از احتمال وقوع زلزلهای در تهران ابراز نگرانی. او میپرسد: «واقعاً اگر در این ساختمان مهمانی برپا میشد و آواز و طربی بر پا، چهارده بار تذکر میدادید؟ گوش نمیکردند صبر میکردید یا صاعقهوار پلمب میشد؟»
عکس: Tasnim
عکس: Mehr
ساختمان پلاسکو در ضلع شرقی چهارراه استانبول تهران به عنوان اولین ساختمان مرتفع ایران در سال ۱۳۳۹ ساخته شد. این ساختمان را خانواده القانیان ساخته بود که پدر صنعت پلاستیک ایران شناخته میشود. حبیبالله القانیان، رئیس انجمن کلیمیان ایران (پیش از انقلاب ۵۷) و صاحب ساختمان، اولین یهودیمذهب و نخستین بازرگان سرشناسی بود که پس از انقلاب اعدام شد.