در عراق هم عوامل داعش هستند و هم شبه‌نظامیان شیعه
۱۳۹۸ مرداد ۱۶, چهارشنبه
دولت عراق اعلام کرده که قصد دارد شبه‌نظامیان مسلح شیعه را در ارتش ملی این کشور ادغام کند، اما این کار چندان آسان نیست.
شبه‌نظامیان شیعه در سال‌های پیش در مبارزه با نیروهای "خلافت اسلامی" (داعش) نقش برجسته‌ای ایفا کردند، اما امروز نه تنها به ثبات و امنیت عراق کمک نمی‌کنند، بلکه چه بسا خود عامل آشوب و ناامنی هستند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
گروه‌های "حشد الشعبی"، حدود ۱۵۰ هزار پیکارجوی مسلح در اختیار دارند. آنها پس از آن شکل گرفتند که آیت‌الله علی سیستانی، مرجع عالی شیعیان عراق، به ضرورت مبارزه با تروریست‌های داعش فتوا داد. آنها در حدود ۴۰ گروه متشکل هستند که بخش بزرگی از آنها از روی الگوی "بسیج" ایران شکل گرفته‌اند و به جمهوری اسلامی وابسته هستند.
پیروزمندان و شکست‌خوردگان
شبه‌نظامیان شیعه بی‌شک در مبارزه با داعش نقش مهمی داشتند، اما امروز با این که این مبارزه به پایان رسیده، آنها هنوز داعیه مبارزه دارند.
ارتقای سازمانی شبه‌نظامیان حشد الشعبی در عراق
حدود ۱۸ ماه پیش دولت عراق پیروزی بر داعش را اعلام کرد اما شبه‌نظامیان شیعه هنوز پایگاه‌ها و مقرهای خود را رها نکرده‌اند. آنها از قدرت سوءاستفاده می‌کنند، به قتل و خشونت دست می‌زنند و در کنار آن از غارت و چپاولگری هم روی‌گردان نیستند.
آنها به ویژه در شمال غربی عراق در استان‌هایی مانند نینوا در برابر ارتش ملی قد علم کرده‌اند. در مناطقی که علقه‌های قومی و دینی مانند ایزدی و کردی و مسیحی و سنی و شیعه از دیربار در کنار هم زندگی کرده‌اند، اکنون به علت تعصبات مذهبی شبه‌نظامیان شیعه، زندگی امن و آرام ناممکن شده است.
به دنبال گسترش نارضایتی از عملکرد شبه‌نظامیان، عادل عبدالمهدی، نخست وزیر عراق، در بیانیه‌ای که دوشنبه ۱۰ تیرماه (اول ژوئیه) در بغداد منتشر شد، اعلام کرد که نیروهای شبهنظامی باید در ارتش رسمی کشور ادغام شوند.
او گفت که افراد وابسته به نیروهای شبهنظامی باید تا یک ماه بعد (۳۱ ژوئیه) میان فعالیت سیاسی و کار نظامی یکی را انتخاب کنند. او همچنین از آنها خواست که اسلحه خود را تحویل دهند و شهرها را ترک کنند.
بسیاری از افراد مسلح از این فرمان پیروی کردند اما عده زیادی از شبه‌نظامیان شیعه، که بیشتر توسط سپاه پاسداران آموزش دیده‌اند، از تحویل سلاح خودداری کردند. آنها به ارتش عراق بدگمان هستند و آن را ملعبه‌ای در دست آمریکا می‌دانند. آنها پنهان نمی‌کنند که چنانچه میان ایران و آمریکا برخوردی پیش بیاید، آنها در کنار ایرانیان خواهند جنگید.
حضور پنهان داعش
در روستاهای شمال غربی عراق که سنی‌مذهبان اکثریت دارند، فشار شبه‌نظامیان شیعه کاملا محسوس است. آنها از اهالی انتظار دارند که افراد وابسته به "داعش" را به آنها معرفی کنند.
روستائیان از این امر خودداری می‌کنند، یا از روی وفاداری به داعش و یا از روی ترس از بازگشت آنها. اما بیشتر روستائیان می‌گویند که از جنگ و جدال خسته شده‌اند و مایل هستند در امنیت و آرامش زندگی کنند. به نظر مردم عادی شبه‌نظامیان شیعه همچنان در حال وهوای وحشت‌پراکنی و انتقام‌جویی هستند.
بسیاری از مردم عقیده دارند که نفرات داعش همچنان حضور دارند و منتظر فرصت هستند تا فعالیت از سر بگیرند.
در همین ارتباط وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) در مورد امکان نیرو گرفتن داعش در سوریه و عراق هشدار داده است.
در گزارشی که بخشی از آن روز سه‌شنبه (ششم اوت) منتشر شد، بازرس کل پنتاگون با تکیه بر نظرات کارشناسان گفته است: «هرچند "خلافت اسلامی" زمین‌های خود را در عراق و سوریه از دست داده، اما در ماه‌های اخیر توانسته است توان عملیاتی خود در عراق را بالا ببرد و در سوریه دوباره قوت بگیرد».
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
این گزارش حدود پنج ماه پس از آن تهیه شده که دونالد ترامپ پایان کار داعش را در سوریه اعلام کرد و بخشی از نیروهای آمریکایی را از آن کشور خارج کرد. این درحالی است که نیروهای دموکراتیک سوریه، یعنی متحدان اصلی ایالات متحده در این کشور، گفته بودند که برای ریشه‌کن کردن داعش به آموزش و تسلیحات بیشتری نیاز دارند.
در این گزارش خروج نیروهای آمریکایی از سوریه، زودهنگام ارزیابی شده است. به گزارش بازرس وزارت دفاع آمریکا ویژه عملیات سوریه، خروج نیروهای آمریکایی از سوریه باعث کاهش کمک مستشاری و در نتیجه تضعیف متحدان آمریکا در نظارت بر فعالیت داعش شد و این گروه افراطی توانست به تجدید قوای خود بپردازد.
به نظر کارشناسان پنتاگون داعش هنوز بین ۱۴ تا ۱۸ هزار نفر نیرو دارد که در بخش‌هایی از عراق و سوریه پراکنده هستند. حدود سه هزار نفر از عوامل داعش نیروهای خارجی هستند.