خبرگزاری ایلنا در گزارشی در روز ۲۳ بهمن نوشت، بیش از ۶۰ درصد بازنشستگان تامین اجتماعی در ایران با حقوقی زیر ۹ یا حتی هشت میلیون تومان زندگی می‌کنند. با این حقوق شاید بتوان "یک هفته" زندگی کرد.

سبد هزینه‌های زندگی در تهران و کلان‌شهرها بر اساس آخرین داده‌های مرکز آمار ایران، به ۲۸ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان رسیده است. این در حالی است که دولت "برای دومین بار افزایش حقوق لایحه بودجه را کمتر از نرخ تورم رسمی اعلام کرده است".

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

گزارش می‌گوید، در حالی که تورم در ماه گذشته به بیش از ۴۳ درصد رسید، افزایش حقوق کارکنان شاغل و بازنشسته در لایحه بودجه فقط ۲۰ درصد تصویب شد.

"عیدی ناچیز"

ایلنا همچنین به عیدی بازنشستگان اشاره می‌کند که از سوی وزارت کار ایران برای هر نفر معادل "دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، همسر ۷۰۰ و هر فرزند ۳۰۰ هزار تومان" تعیین شد.  به این ترتیب عیدی یک بازنشسته با در نظر گرفتن حق همسر و به فرض اینکه یک فرزند زیر ۱۸ سال و مجرد در خانه داشته باشد، در بهترین حالت سه میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است و اکثریت بازنشستگان "باید با همان عیدی دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی یا سه میلیون تومانی بسازند."

این خبرگزاری به نقل از یدالله فرجی، فعال صنفی بازنشستگان کارگری نوشت که اکثریت بازنشستگان "سه برابر زیر خط فقر زندگی می‌کنند" و با رشد روزمره گرانی با چنین حقوقی به سختی می‌توان چهار کیلو گوشت قرمز خرید.

حداقل هزینه معیشت کارگران بالای ۲۳ میلیون تومان

هم‌زمان با تعیین عیدی ناچیز بازنشستگان، خبرگزاری ایسنا نیز از آغاز به کار "کمیته دستمزد" کانون برای بررسی هزینه‌ها و محاسبه تورم سبد معیشت خانوارهای کارگری خبر داد. این کمیته هزینه ماهانه سبد معیشت کارگران را بیش از ۲۳ میلیون تومان برآورد کرده است.

بیشتر بخوانید: جنبش کارگری

ایسنا به نقل از محسن باقری، نایب‌رئیس کانون هماهنگی شورای اسلامی کار استان تهران نوشت که برخلاف آنچه برخی تلاش می‌کنند نشان دهند، "دستمزد کارگران با تورم رابطه معناداری ندارد" بلکه ریشه تورم و گرانی را باید در جای دیگری جستجو کرد.

بیشتر بخوانید: اعتراضات کارگری در ایران؛ چه چشم‌اندازی پیش روست؟

یکی از معضلات اقتصاد بیمار ایران کوچک‌تر شدن مداوم بخش تولید و بزرگ‌تر شدن بی‌سابقه بازارهای دلالی و واسطه‌گری و سفته‌بازی و گسترش بخش خدمات است. گزارش به این معضل اشاره می‌کند که "بسیاری از مشاغل و صنایع بیکار شده و به سمت مشاغل خدماتی سوق یافته است". این روند گریبان بسیاری از اقشار جامعه را گرفته است که با دستمزد ماهانه خود قادر به تامین حداقل زندگی نیستند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

به گفته محسن باقری، گزارش‌هایی که از سوی وزارت اقتصاد درباره درآمد کارگران به کمیته مزد ارائه شده‌اند نشان می‌دهد که "درآمد کارگران از حداقل مزد ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومانی نیست" و بخش قابل توجهی از درآمد جانبی آن‌ها از بخش‌های دیگری همچون "فروش مسکن یا ارز است."

شتاب تورم همواره بیشتر از افزایش دستمزدها

سال گذشته رقم ماهانه هزینه سبد معیشت خانوار کارگری ۱۷ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان برآورد شد، در حالی که مجموع دریافتی یک خانواده کارگری هشت میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بود. امسال وضع به مراتب بحرانی‌تر است. 

"کمیته دستمزد" بر پایه نرخی تورمی که مرکز آمار و بانک مرکزی اعلام کرده، هزینه ماهانه "سبد معیشت خانوار ۳.۳ نفری تا پایان آذرماه" را ۲۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بر‌آورد کرده است.

وزیر کار ایران در سال ۱۴۰۱ اعلام کرد که دستمزد کارگران در سال جاری ۲۷ درصد افزایش خواهد یافت و حداقل دریافتی کارگران (خانوار ۳.۳ نفر) از شش میلیون و ۴۳۳ هزار تومان به کمی بیش از هشت میلیون (هشت میلیون و ۸۲ هزار و ۶۰) تومان خواهد رسید.

بیشتر بخوانید: سرکوب مزدی کارگران؛ رنجی که استقامت می‌‌آفریند

برای سال آینده نیز دولت ظاهرا با افزایش ۲۰ درصدی دستمزدها موافقت کرده است. حقوق و دستمزد سال ۱۴۰۳ برای هر کارگر مشمول قانون کار به ۱۲ میلیون و ۶۷۰ هزار تومان و حداقل دریافتی کارمندان دولت به ۱۰ میلیون تومان خواهد رسید.

بیشتر بخوانید: حداقل دستمزد برای سال آینده نزدیک ۸ میلیون تومان تعیین شد

ارقام ارائه شده در هر دو سال نشان می‌دهند که نرخ افزایش دستمزدها همواره عقب‌تر از رشد نرخ تورم‌اند. یک خانواده متوسط کارگری حتی در صورت افزایش ۲۰ درصدی حداقل دستمزد در سال آینده، چیزی حدود یک‌سوم هزینه معیشت یک ماه را با هزینه‌های فعلی در سبد خود دارد. با افزایش روزمره گرانی روشن نیست که قدرت خرید کارگران، بازنشستگان و کارمندان دولت در سال آینده تا چه اندازه سقوط خواهد کرد.