دستگیری جهادگرایان "دولت اسلامی" در کوزوو
۱۳۹۳ شهریور ۲, یکشنبه نیروهای پلیس کوزوو بیش از ۴۰ نفر را دستگیر کردند که گفته میشود در عراق و سوریه برای "دولت اسلامی" و "جبهه النصره" جنگیدهاند.
گفته میشود دو امام جماعت در میان دستگیرشدگان هستند. یکی از آنها امام ذکریا غریمی، رهبر گروهی از موعظهگرانی است که در شرق کوزوو به سربازگیری در میان جوانان مشغول هستند.
علت عملیات گسترده پلیس کوزوو که از جنگ ۱۹۹۹ بدین سو بیسابقه توصیف شده، صحنههای دهشتناک و بربرمنشانهای بوده که اخیرا انتشار یافتهاند.
در این عملیات، نیروهای پلیس ۶۰ خانه را مورد تفتیش قرار دادند. گفته میشود در این خانهها "مواد منفجره، سلاح و مهمات" یافت شده است.
لاودریم موهاکسری، جهادگرای کوزوویی، پیش و پس از سر بریدن یک جوان ۱۹ ساله در سوریه عکسهایی را از این صحنه در شبکه اینترنت منتشر کرده است. موهاکسری هماکنون در سوریه برای "دولت اسلامی" میجنگد.
این عکسها تقریبا در تمام روزنامهها و رسانههای اینترنتی کوزوو انتشار یافتند و شوک شدیدی بر شهروندان کوزوو وارد آوردند.
با انتشار این تصاویر، عاطفه یحیی آغا، رئیسجمهور این جوانترین جمهوری اروپایی، به سرعت واکنش نشان داد و گفت: «کوزوو جزیرهای امن برای تروریستها نخواهد بود.»
نگرانی از حملات تروریستی
از شمار افراطیون و تروریستهای کوزوویی در سوریه و عراق اطلاع دقیقی در دست نیست. بنا به ارزیابی پلیس کوزوو، شمار این افراد میان ۱۰۰ تا ۲۰۰ نفر است.
آنچه مسلم است اینکه طی چند هفته گذشته دستکم ۱۶ جسد از عراق و سوریه به کوزوو فرستاده شده است. همچنین ادعا میشود که حدود چند صد افراطی اسلامگرا در کوزوو حضور دارند.
باقی کلانی، سخنگوی پلیس کوزوو به دویچه وله گفته است: «در طول چند هفته گذشته ۴۳ افراطی مظنون دستگیر شدهاند. پلیس به شدت در حال تحقیق است و انتظار میرود در طول چند روز آینده دستگیریهای بیشتری صورت گیرد.»
رسانههای کوزوو مینویسند که دستکم ۵۶ نفر دیگر به زودی دستگیر خواهند شد.
سخنگوی پلیس ضمن اشاره به اینکه خطر تروریستها برای کشور منتفی نیست، میافزاید: «وضعیت امنیتی در کوزوو از ثبات برخوردار است.»
احتمال حملات تروریستی اسلامگرایان، به نگرانیها در کوزوو و آلبانی دامن زده است. رسانههای کوزوو مینویسند که احتمال سوءقصدهای تروریستی به هنگام جشنواره فیلم "دوکوفست" وجود دارد؛ جشنوارهای که قرار است در اواخر ماه اوت (اوایل شهریور) در شهر "پریرن" برگزار شود. در پریرن ۷۰۰ سرباز آلمانی در یک پادگان نظامی مستقر هستند.
"میهمانان" ناخوانده
دین اسلام پیشینهای ۵۰۰ ساله در کوزوو دارد. بیش از ۹۰ درصد جمعیت یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفری این کشور مسلمان و تقریبا تمام آنها سنیمذهب هستند.
پیش از جنگ داخلی کوزوو در سال ۱۹۹۹، شمار مساجد این کشور به ۵۶۰ باب میرسید؛ این رقم امروز به حدود ۷۰۰ مسجد رسیده است.
"جامعه اسلامی کوزوو" بسیار سازمانیافته است. نعیم ترناوا، رئیس این نهاد مذهبی به دویچهوله میگوید: «با مسئولیت کامل میتوانم بگویم که ما تمام مساجد و امامان جماعت را زیر کنترل خود داریم.»
با این حال از نظر او "میهمانانی" از خارج وارد کشور میشوند، زیرا مرزهای کشور خیلی باز است.
ترناوا میگوید: «پس از جنگ داخلی هر کس مایل بود میتوانست بیاید و برود؛ و این یکی از دلایلی است که بخشی از جوانان ما تحت تأثیر اعتقادات افراطی قرار گرفتهاند.»
از نظر حقی عبایی، رئیس "بنیاد برادران راکفلر در پریشتینا"، وضعیت دشوار اقتصادی بهویژه جوانان را در قبال تأثیرات تبلیغات افراطی اسلامی آسیبپذیر کرده است. شاخص بیکاری در کوزوو حدود ۴۰ درصد است و بخش اعظم مردم در فقر به سر میبرند، بی آنکه امیدی به بهبود زندگی خود داشته باشند.
نفوذ و تأثیر بیگانگان
از زمان جنگ داخلی در کوزوو، کشورهای عربی نهادهای غیردولتی متعددی در کوزوو تأسیس کردهاند. بیکاری گسترده در کوزوو، بسیاری را به سوی تأثیرپذیری از این نهادها هدایت کرده است.
بر اساس گزارشهای اخیر رسانههای کوزوو، نهادهای غیردولتی تازهتأسیس بیش از ۲۵ میلیون یورو کمک مالی فقط از کشورهای لیبی، لبنان، امارات متحده عربی و عربستان سعودی دریافت کردهاند. سازمانهای امنیتی معتقدند که این سازمانهای مذهبی به مراکز شکلگیری گروههای افراطی بدل شدهاند.
از سوی دیگر، تا چندی پیش چند واحد مسکونی اجارهای وجود داشته که ادعا میشده مسجد است؛ این واحدها اما در خدمت موعظهگران افراطی بودهاند. ترناوا، رئیس جامعه اسلامی کوزوو، معتقد است که گروههای افراطی و حامیان آنها در این خانهها تجمع میکردهاند. به همین دلیل پلیس کوزوو یکی از این خانهها را در شهر پریشتینا بسته است.
هاشم تاچی، نخستوزیر کوزوو به دویچهوله میگوید: «افراطگرایی و تروریسم جایی در کوزوو نخواهند داشت. کوزوو کشوری است آزاد و مستقل؛ که با کمک اتحادیه اروپا و آمریکا به نفع خوب و بر ضد بد مبارزه خواهد کرد.»