امرالله صالح، معاون رئیس جمهور افغانستان از دستگیری طراح عملیات خونین در دانشگاه کابل خبر داد. مظنون که عادل نام دارد، به شبکه حقانی متصل بوده و دانشجوی سابق الهیات است. او را اهل ولایت پنجشیر و ساکن کابل معرفی کرده‌اند.
عکس: Wakil Kohsar/AFP/Getty Images
تبلیغات
یازده روز پس از عملیات مرگبار تروریستی در دانشگاه کابل، مقامات دولتی و امنیتی افغانستان از دستگیری طراح عملیات خبر دادند.
در صفحه فیسبوک معاون رئیس جمهور افغانستان، این فرد یک "دانشجوی سابق دانشکده شرعیات" معرفی شده که سپس به شبکه حقانی پیوسته است.
فرد دستگیر شده عادل نام دارد و اهل ولایت پنجشیر است. معاون رئیس جمهور افغانستان اعلام کرده که این فرد اقرار کرده که سلاح‌ها را از شبکه حقانی در ولایت خوست گرفته و هدف از عملیات آن بود که "حکومت زیر فشار قرار گیرد و بدنام شود و نزد مردم ضعیف و ناکارا جلوه کند."
شبکه حقانی که از زیرشاخه‌های طالبان محسوب می‌شود، بارها عامل حمله به سربازان غربی و افراد غیرنظامی در افغانستان بوده است.
امرالله صالح نوشته است: «این‌هایی که این کار را کرده‌اند چند هویتی هستند. حزب‌التحریر – طالب – داعش و همه... هر زمانی که نیاز بود از یک عنوان و لقب خاص کار گرفته‌اند.»
یورش سه مهاجم مسلح به دانشگاه کابل در روز دوم نوامبر، ۲۲ کشته و ۴۰ مصدوم به جای گذاشت. اکثر قربانیان این حمله دانشجویان جوان بودند.
در حالی که دولت کابل و طالبان در حال مذاکرات صلح هستند، مقامات امنیتی و دولتی افغانستان بلافاصله انگشت اتهام را متوجه طالبان کردند. این گروه اسلامگرا دست داشتن در این حمله را موکدا رد کرد. هم‌زمان، داعش در اطلاعیه‌ای مسئولیت عملیات را بر عهده گرفت.
شبکه حقانی؛ هم‌پیمان القاعده، متحد کنونی گروه‌های تروریستی
شبکه حقانی یکی از پرنفوذترین گروه‌های تروریستی خاورمیانه است. اخیرا پهپاد‌های آمریکایی در مرز افغانستان و پاکستان دستکم ۲۶ تن از جمله اعضای این گروه را هدف قرار دادند. نگاهی داریم به چگونگی شکل‌گیری و فعالیت شبکه حقانی.
عکس: picture-alliance/dpa
جلال‌الدین حقانی، روحانی متعصبی بود که در دهه ۱۹۸۰ میلادی با نیروهای اتحاد شوروی (سابق) در افغانستان می‌جنگید. در آن زمان نیروهای مجاهدین از حمایت آمریکا برخوردار بودند. در سال ۱۹۹۵ شبکه حقانی با نیروهای طالبان وارد همکاری شد و دو گروه در عملیاتی مشترک در سال ۱۹۹۶ موفق به تسخیر کابل شدند. در سال ۲۰۱۲ ایالات متحده شبکه حقانی را یک گروه تروریستی شناخت.
عکس: AP
جلال‌الدین حقانی در سال ۱۹۳۹ در ایالت پکتیا به دنیا آمد. او در دارالعلوم حقانیه تحصیل کرد که در سال ۱۹۴۷ توسط مولانا سمیع‌الحق، روحانی پرنفوذ پاکستانی که از او به عنوان "پدر معنوی طالبان" هم یاد می‌شود، تأسیس شده بود. بسیاری از رهبران طالبان، تحصیل‌کرده دارالعلوم حقانیه هستند و این مؤسسه با دیگر گروه‌های افراطی نیز روابط خوبی دارد و در میان آنان پرنفوذ است.
عکس: AP
جلال‌الدین حقانی در دوران طالبان وزیر روابط قبایلی بود. او تا زمان سقوط طالبان در سال ۲۰۰۱ توسط آمریکا، در همین سمت فعالیت داشت. بعد از ملاعمر رهبر پیشین طالبان، از حقانی به عنوان پرنفوذترین چهره شبه‌نظامی در افغانستان یاد می‌شد. او همچنین دارای روابط بسیار خوب و تنگاتنگ با اسامه بن‌لادن، رهبر شبکه القاعده بود.
عکس: picture-alliance/dpa
به گفته کارشناسان امنیتی مرکز فرماندهی شبکه حقانی در شهر میران‌شاه، مرکز وزیرستان شمالی در پاکستان است. مقامات آمریکایی و افغان ارتش پاکستان را به پشتیبانی از این گروه متهم می‌کنند. این اتهام بارها از سوی مقامات پاکستانی تکذیب شده است. بنا به گفته مقام‌های کاخ سفید نیروهای شبکه حقانی حملاتی را علیه نیروهای خارجی و افغان و همچنین غیرنظامیان در خاک افغانستان ترتیب می‌دهند.
عکس: Getty Images/AFP/J. Tanveer
در سال ۲۰۱۵ گزارش‌هایی مبنی بر درگذشت جلال‌الدین حقانی منتشر شد، اما شبکه حقانی در همان زمان این گزارش‌ها را تکذیب کرد. رهبری این گروه را اینک سراج‌الدین حقانی، پسر جلال‌الدین حقانی بر عهده دارد. او همچنین معاون گروه طالبان است.
عکس: picture-alliance/dpa
هر چند تا کنون اطلاعات دقیق و معتبری در مورد سراج‌الدین حقانی در دست نیست، اما کارشناسان امنیتی میگویند او دوران کودکی را در میران‌شاه گذرانده و در دارالعلوم حقانی در حومه پیشاور تحصیل کرده است. گفته می‌شود که سراج‌الدین در زمینه نظامی تخصص دارد. برخی تحلیل‌گران امنیتی میگویند او در مقایسه با پدرش دیدگاه‌های تندتر و سختگیرانه‌تری دارد.
عکس: picture-alliance/dpa
اناس حقانی یکی از برادران سراج‌الدین حقانی است که در حال حاضر در بازداشت دولت افغانستان است و با مجازات مرگ روبروست. شبکه حقانی به دولت افغانستان هشدار داده، اعدام اناس حقانی پیامدهای سنگینی برای افغانستان به همراه خواهد داشت.
عکس: picture-alliance/AP Photo/National Directorate of Security
مؤسسات تحقیقاتی و کارشناسان امور افغانستان میگویند شبکه حقانی بین سه تا ده هزار پیکارجو دارد. گفته می‌شود این گروه بیشترین کمک مالی را از کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس دریافت می‌کند. شبکه حقانی همچنین در زمینه آدم‌ربایی و اخاذی نیز فعالیت داشته و بخشی از هزینه‌های خود را از این راه تأمین می‌کند.
عکس: Getty Images/AFP/J. Tanveer
شبکه حقانی همچنین روابط بسیار تنگاتنگی با دیگر گروه‌های تروریستی منطقه‌ای و بین‌المللی نظیر القاعده، جنبش طالبان پاکستان (تحریک طالبان پاکستان TTP)، لشکر طیبه و گروه‌های اسلامگرای آسیای مرکزی دارد. جلال‌الدین حقانی نه تنها با بن لادن، بلکه با ایمن ظواهری، رهبر کنونی القاعده نیز روابط دوستانه و تنگاتنگی داشت.
