دست ندادن قشقاوی با ملکه اسپانیا "سلام تشریفاتی ایرانی" است؟
۱۴۰۱ بهمن ۶, پنجشنبه
دست ندادن سفیر جمهوری اسلامی با ملکه اسپانیا انعکاسی وسیع در رسانهها و شبکههای اجتماعی داشت. سفارت ایران در مادرید گفت او "سلام تشریفاتی ایرانی" داد. خیلیها پرسیدند چرا هنوز سفارت را تعطیل و سفیر را بیرون نکردهاند؟
ملکه و پادشاه اسپانیاعکس: Kirsty O'connor/dpa/picture alliance
تبلیغات
حسن قشقاوی سفیر جمهوری اسلامی در مراسمی رسمی در کاخ سلطنتی در مادرید با فلیپه ششم، پادشاه اسپانیا دست داد و از مقابل لتیسیا اورتیس، ملکه این کشور بدون دست دادن به سرعت رد شد.
در ویدیوهایی که از این مراسم منتشر شده دیده میشود که ملکه نگاهی معنادار به او میاندازد. نگاهی که گروهی از کاربران شبکههای اجتماعی آنرا "تحقیرآمیز" توصیف کردند، بسیاری نیز مایه سرافکندگی برای ایرانیان دانستند.
جنجالی شدن این صحنه باعث شد رسانههای اسپانیا از جمله ال پایس تلاش کنند توضیح دهند که از هنگام روی کار آمدن جمهوری اسلامی در ایران دیگر دست دادن مردان با زنان قدغن شده و این رفتار سفیر جمهوری اسلامی به تبعیت از همین قوانین است. ال پایس در صفحه اینستاگرام خود به این مقررات اشاره کرد.
رفتار مخالف آداب و ادب مرسوم در کشورهای اروپایی از سوی مقامهای جمهوری اسلامی اولین بار نیست خبرساز میشود، اما این تنها چیزی نبود توجه مخاطبان را به خود جلب کرد. کاربرانی پرسیدند که چرا اساسا سفیر ایران هنوز در اسپانیا است و سفارتخانه حکومتی که "مردمش را قتل عام میکند، چرا باید باز باشد؟
سفارت جمهوری اسلامی در مادرید در واکنش به موج انتقادها بیانیهای داد و خبرگزاری فارس نوشت که سفیر این کشور"سلام تشریفاتی ایرانی" داده است. توصیفی که با خشم بیشتر کاربران روبرو شد، چرا که "سلام تشریفاتی ایرانی" طی قرنها با آداب دیگری انجام شده و تنها در ۴۴ سال اخیر و با انقلاب اسلامی به رفتاری مغایر با تشریفات مرسوم در جهان تغییر کرده است.
بیانیه نوشته است که "کارشناس رسمی تشریفات" به یک رسانه اسپانیایی توضیح داده که رفتار سفیر جمهوری اسلامی "مطلقا توضیح مذهبی" داشته است. سفارت جمهوری اسلامی در اسپانیا سعی کرده بگوید این رفتار «بیاحترامی به مقام و شخصیت زن آن هم در سطح ملکه محترمه یک کشور» نیست و «سفرای زن ایرانی هم هنگام تقدیم استوارنامه به روسای مرد دولتها، به جای دست دادن به آنها، سلام تشریفاتی ایرانی را اعمال میکنند».
توضیحات سفارت جمهوری اسلامی در حالی داده میشود که جهان در ۴۴ سال پس از انقلاب و به ویژه در جریان اعتراضات چهار ماه اخیر با چهره زن ستیز حکومت اسلامی در ایران به خوبی آشنا شدهاند و واژه "بیاحترامی" به گفته باور مخالفان حکومت مطلقا توصیف کامل و درستی برای آنچه بر زنان در ایران میگذرد نیست.
سەشنبه تاریخی؛ زنان روسریهایشان را به آتش کشیدند
05:23
This browser does not support the video element.
دست ندادن مقامهای جمهوری اسلامی با سیاستمداران زن معضلی در مناسبات دیپلماتیک بسیاری کشورها با ایران بوده است. آنگلا مرکل، صدر اعظم پیشین آلمان در تمام دوران ۱۶ ساله صدارت خود هرگز حاضر نشد به ایران سفر کند یا با مقامهای جمهوری اسلامی دیداری رسمی داشته باشد.
برخی کاربران شبکههای اجتماعی با اشاره به این معضل نوشتهاند وقتی چنین موضوع پیشپا افتادهای هنوز حل نشده، چطور میتوان سایر مشکلات را از سر راه برداشت. اکبر گنجی، فعال سیاسی در توییتر خود در همین رابطه نوشت: «وقتی خامنه ای حتی حاضر نیست مسئله بسیار ساده دست دادن سفرای رژیم با زنان مقامات دولت های خارجی را حل کند، از او انتظار حل چه مسئله مهمی را می توان داشت؟»
دردسرهای دیپلماتهای زن خارجی در ایران
محدودیتهای وضع شده برای زنان در ایران تنها شامل شهروندان این کشور نمیشود. زنان دیپلمات خارجی نیز در دیدارهای خود از این کشور موظف به رعایت موازینی هستند؛ از جمله رعایت حجاب و دست ندادن با مردان.
عکس: Isna
در بسیاری از کشورهای جهان زنان توانستهاند نقشهای مهمی در دستگاه سیاسی و اقتصادی بر عهده بگیرند. تعداد رهبران و وزیران زن افزایش چشمگیری داشته است؛ اتفاقی که هنوز در بسیاری از کشورهای کمتر توسعهیافته مورد قبول نیست. عکس: دیدار سوشما سواراج، وزیر خارجه هند با محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران.
عکس: Mehr
با بهبود نسبی روابط ایران با دیگر کشورهای جهان، رفت و آمدهای دیپلماتیک افزیش یافته است و این تحول مشکلاتی را نیز به همراه دارد. درخواست ایران از زنان خارجی برای رعایت "مقررات اسلامی" همیشه با آغوش باز پذیرفته نمیشود، گرچه بسیاری از دیپلماتهای خارجی با اکراه به این خواستهها تن میدهند. عکس: محمد جواد ظریف در کنار دلفی رودریگز، وزیر خارجه ونزوئلا.
عکس: Fars
اما حتی رعایت مقررات مورد درخواست ایران نیز موجب نشده است که نوع پوشش دیپلماتهای خارجی مورد توجه قرار نگیرد. جلو و عقب بودن روسری این زنان، نوع پوشش و نحوه برخورد آنها با مسئولان مختلف، سوژه رسانههای ایران بهویژه جریانات تندرو بوده است. عکس: سفیر کامبوج و همسرش در دیدار با حسن روحانی
عکس: Irna
اِما بونینو، وزیر سابق خارجه ایتالیا، یکی از خبرسازترین سفرها را به تهران داشت. رسانههای منتقد دولت روحانی عکس بدون حجاب او را در فرودگاه منتشر کردند و به دولت تاختند که چرا اجازه داده است این وزیرخارجه بدون رعایت مقررات ایران پا به خاک این کشور بگذارد. بعدها خبرهای تایید نشدهای هم از اصرار خانم بونینو برای عدم استفاده از حجاب منتشر شد.
عکس: tnews
با وجود انتشار این خبرها، وزیر خارجه پیشین ایتالیا در دیدار رسمی با مقامات ایران روسری بر سر داشت. او در بازگشت به کشورش از سوی برخی رسانهها مورد انتقاد قرار گرفت که چرا حاضر به استفاده از روسری شده است. در ایران نیز عکس بدون حجاب بونینو به عنوان نشانهای از بی توجهی دولت به مقررات اسلامی توسط رسانههای وابسته به جریانات تندور منتشر شد.
عکس: Mehr
اما شاید بتوان ماریچه اسخاکه، نماینده هلندی پارلمان اروپا را جنجالسازترین دیپلمات زن در ایران نامید. نوع پوشش او در اولین روز سفر هیئت پارلمان اروپا و در دیدار با رییس مجلس ایران خشم تندروها را برانگیخت و او متهم شد که به عمد و برای توهین به مقامات ایرانی این نوع پوشش را انتخاب کرده است.
عکس: Fars
در دومین روز سفر هیئت اروپایی، خانم اسخاکه پوششی متفاوت بر تن کرد. او پس از بازگشت به کشور به انتقادهای مطرح شد پاسخ داد. این نماینده هلندی پارلمان اروپا در توییتر خود نوشت: «نوع لباس پوشیدن، تنها اختلاف ما با آنها نیست.»
عکس: 7Sobh
نوع پوشش و به طور مشخص شلوار یکی از همراهان پائولو جنتیلونی، وزیر خارجه ایتالیا در دیدار با حسن روحانی با واکنش منفی رسانههای اصولگرا و برخی چهرههای تندرو این جریان روبرو شد. آنها هیئت ایتالیایی را متهم کردند که با سوءاستفاده از "کم توجهی" مسئولان سیاست خارجی ایران در پی ترویج فرهنگ غربی هستند.
عکس: Mehr
سریال انتقاد به دیپلماتهای زن ایتالیایی با انتقاد از نحوه لباس پوشیدن استفانیا جانینی وزیر آموزش، پژوهش و دانشگاههای ایتالیا در دیدار با سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری حسن روحانی تکمیل شد. گرچه به نظر میرسد طرف ایتالیایی سعی کرد در سفر روحانی به رم با پوشاندن مجسمههای عریان در محل برگزاری نشست پایانی این اتفاقات را "جبران" کند.
عکس: Isti.ir
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران بیش از هر مقام دیگری در معرض انتقادها قرار دارد. در همین حال برخلاف عرف دیپلماتیک در بسیاری از کشور او نمیتواند با میهمانان و یا میزبان زن خود دست بدهد اما باید احترام خود را طرف مقابل به اشکال مختلفی به نمایش بگذارد. عکس: دیدار ظریف با اعضای پارلمانی اتحادیه اروپا در تهران.
عکس: Isna
کاترین اشتون شاید به علت مراوده بسیار با طرفهای ایران بهویژه سعید جلیلی به حساسیتهای مقامات ایرانی آشنا بود. گرچه رسانههای ایران در مواقع لزوم با استفاده از فتوشاپ سعی میکردند او را به "پوشش اسلامی" مقید کنند.
عکس: Mehr
هلگا اشمیت، معاون آلمانی اشتون اما ظاهرا تجربه کمتری در ارتباط با طرف ایرانی داشت. خانم اشمیت در سفر خود به تهران در ماه مارس ۲۰۱۴ میلادی.
عکس: Irna
دیدار هلگا اشمیت و کاترین اشتون با سعید جلیلی در سفر به تهران
عکس: Irna
فدریکو موگرینی، جانشین ایتالیایی کاترین اشتون نیز سعی کرده است حساسیتهای حکومت ایران را مد نظر قرار دهد. گرچه گاهی حفظ حجاب اسلامی مورد تایید "تندروها" چندان راحت نیست.
عکس: Fars
جولی بیشاب، وزیر امور خارجه استرالیا در سفر به تهران و دیدار با مقامات این کشور همه "حساسیتها" را در نظر گرفت؛ نوع پوشش و رنگ لباس. اما زمانی که به کشورش بازگشت به شدن مورد انتقاد رسانهها قرار گرفت که چرا حاضر شده است روسری بر سر کند و مقررات تحمیلی مقامات ایرانی را بپذیرد.
عکس: Mehr
ترکیب لباس محلی و حجاب اسلامی برخی دیپلماتهای خارجی اما معجونی منحصر به فرد است. به نوشته رسانههای ایران، اودلیسه نورهایم، سفیر نروژ در ایران در دیدار با حسن روحانی لباس سنتی این کشور را بر تن کرد.
عکس: Isna
مایت انکوانا ماشابانه، وزیر روابط و همکاریهای بینالمللی آفریقای جنوبی، در دیدار با حسن روحانی رییس جمهور ایران به جای دست دادن با او اینگونه ادای احترام میکند.
عکس: Isna
شاید یکی از راه حلهای مشکل حجاب و دست دادن مسئولان خارجی و مقامات ایران افزایش نقش زنان در عرصه سیاست باشد. اگر تندروها در ایران اجازه دهند زنان نقش بیشتری در حکومتداری داشته باشند، شاید بخشی از "دغدغههای انقلابی" آنها مرتفع شود. عکس: دیدار جونز بوس، معاون وزیر خارجه هلند با الهام امینزاده، معاون حقوقی حسن روحانی.