دعوا بر سر "دستان عشایری" رضائی در تبلیغات انتخاباتی
۱۳۹۲ خرداد ۱۰, جمعه بسیاری از مدارس دینی، حوزههای علمیه، محافل و گروههای مدنی و نخبگان در نواحی و مناطق قومی که در دورههای پیشین انتخابات از نمایندگان اصلاحطلب پشتیبانی کردهاند، اینبار از هیچیک از نامزدهای ریاست جمهوری پشتیبانی نکردهاند.
فعالان ستاد انتخاباتی در برخی از مناطق قومی در گفتوگو با دویچه وله اظهار داشتند، سیاستهای مرتبط با قومیتها خطوط قرمز انتخابات به حساب میآید و تابحال هیچیک از کاندیداها از حقوق قومیتهای ایرانی که در قانون اساسی کشور آمده دفاعی نکردهاند. با اینحال این موضوع هر چند بهصورت حاشیهای مورد برخی از نامزدهای انتخابات بود.
محمدباقر قالیباف کاندیدای ریاست جمهوری طی سخنانی در جمع نخبگان ایل بختیاری مسئلهی اقوام و قومیتها در کشور را "فرصتهای بیبدیل" توصیف کرد و تاکید کرد که اقوام تهدید نیست.
حذف بخش مربوط به قومیتها از برنامه تلویزیونی رضائی
محسن رضایی یکی دیگر از نامزدهای انتخابات پافراتر گذاشته بود و با طرح وابستگی قومی خود، میخواست موضوع اقوام را دیگر وارد کارزار انتخاباتی کند. اما این کار او با استقبال صداوسما مواجه نشد. بخشهایی از برنامهی او که در آن به تبعض قومی در ایران اشاره شده بود از سوی صداوسیما سانسور شد.
ضرغامی رئیس صداوسیما در خصوص حذف بخشهایی از برنامه محسن رضایی توضیح داد: «آنچه از برنامه یکی از نامزدها حذف شد یک کلمه بود که بیشتر جنبه امنیت ملی داشت و به نفع خود او بود که این کلمه پخش نشود.» ضرغامی تصریح کرد: «قومیتها در کشور ما جایگاه بسیار بالایی دارد چرا باید گفته شود که بین آنها تبعیض وجود دارد؟ به نظر من حذف آن مطلب کمک بسیار بزرگی به این فرد بود.»
"دستان عشایری" محسن رضائی
اما سایت "رجا نیوز" که گفته میشود از سوی حامیان جلیلی اداره میشود و همچنین دیگر سایتهای وابسته به اصولگرایان نوک حملات خود را به هویت قومی محسن رضائی متوجه کردند. سایت رجانیوز مطلبی با تیتر "من محسن رضایی چند من است" را منتشر کرد که در آن از محسن رضایی خواسته است، دستهایش را مقابل دوربین تلویزیون تکان ندهد، چون دستهایش "بزرگ و عشایری" هستند.
حامیان جلیلی دستهای رضایی را "نافرم" دانسته و از وی خواستهاند دستانش را مخفی و به نحوی از نمایش آنها در برنامههای تلویزیونی جلوگیری کند.
رضائی: افتخار میکنم دستهایم عشایری است
سایت تابناک موضوع دستان عشایری رضائی را چنین بررسی کرده است: «محسن رضایی کسی است که سخن وی در مورد تبعیض قومیتی در صدا و سیما سانسور شد، چون بر این باور است که نباید برخی قومیتها را در ایران زیر پا له کرد. اکنون رسانهای که خود را حامی دبیر شورای امنیت ملی کشور میداند، با جسارتی گذشتناپذیر، یک قوم از این کشور را زیر سؤال میبرد؛ کاری که افکار عمومی و مردم قومیتها را نسبت به کاندیداهای مورد نظر آنان حساس کرده است!»
محسن رضایی، در یک گفتوگوی ویژه خبری که متن آن جمعه ۱۰ خرداد ۱۳۹۲ در رسانههای داخلی منتشر شد، میگوید: «افتخار من به این است که دستهایم عشایری است. از اینگونه آدمها خواهش میکنم که اگر میخواهند به شخص بنده توهین کنند، توهین کنند اما به اقوام ایرانی توهین نکنند.»
اعتراض نمایندگان مجلس به توهینهای قومی
جنجال بر سر موضوع "دستان عشایری" محسن رضائی اعتراض نمایندگان مجلس شورای اسلامی را هم برانگیخت. محمدباقر شریعتی نماینده مردم بهبهان و آغاجاری در مجلس، توهین برخی سایتهای خبری به عشایر و عشایرزادگان کشور را "غیراخلاقی و غیر قابل قبول و قبیح" خواند.
مجید منصوری بیدکانی نماینده مردم لنجان در مجلس نیز گفت، نسبت به واژه عشایر و عشایری لحن تمسخرآمیزی استفاده کردهاند. منصوری یادآور شد، جامعهی عشایری در مناطق مختلف کشور اعم از لر، کرد، ترک، بلوچ، ترکمن، عشایر خراسان و فارس و کرمان سالها مورد بیتوجهی رژیم پهلوی قرار گرفتند و مسئولین باید توجه بیشتری به این قشر داشته باشند.
پایگاه اطلاعرسانی "ایبنا نیوز" فیلتر شد
در عین حال خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) ۸ خرداد ۱۳۹۲ از فیلتر شدن ایبنا نیوز پایگاه اطلاعرسانی که به انتشار اخبار، تحلیلها، گزارشها و رویدادهای منطقهی جنوب غرب کشور میپردازد، خبر داد. مجتبی صفری، سردبیر ایبنا نیوز به ایسنا توضیح داده است: «دو روز پس از توهین زنجیرهوار سایتهای خبری اصولگرا به محسن رضایی و عشایر ایرانی، سایت آژانس خبری بختیاری ایبنانیوز که نسبت به این موضوع اعتراض کرده بود، ساعت ۱۵ امروز فیلتر شد. این در حالی است که سایتهای توهینکننده به عشایر، آزادانه به فعالیت خود ادامه میدهند.»
افزایش توهین علیه عشایر در صداوسیما
فرامرز بختیار، فعال سیاسی مقیم آلمان و یکی از موسسین "حزب اتحاد لر و بختیاری" میگوید: «در جامعهی ایران توهین به قومیتها نهادینه شده و در سریالهای تلویزیونی و فیلمهایی که در ایران میسازند، توهین و تحقیر علیه ما بیشتر شده است، ولی همین مسئله باعث همبستگی بیشتر لرها و بختیاریها شد.»
وی در ادامه توضیح میدهد: «به نظر من مسئلهی رضائی را باید ریشهای بررسی کرد. برای این که در جامعهی ایران رشد بکنید، مجبورید هویت قومی خود را پنهان کنید. محسن رضائی برای اینکه به مقامی برسد اسم و هویتش را تغییر داد. اسم واقعی او سبزوار بود و اگر یک بختیاری فرمانده سپاه شود، باید از هویت و اسم خود صرف نظر کند. نباید فراموش کرد که وی در سرکوبهای سالهای نخست جمهوری اسلامی سهم به سزائی داشت. اما در ظرف این ۳۰ سال فعالیت هویتطلبانه قومیتها در ایران رشد کرد و تاثیرش را بر محسن رضائی هم گذاشت.»
"یک بختیاری رئیس جمهور ایران نخواهد شد!"
فرامرز بختیار اضافه میکند: «درمیان بختیاریها بحث هست که همه کاندیداها به نوعی از همان سرکوبگران بودند، بخشی هم استدلال میکنند که پس اگر قرار است رای داده شود، به یکی رای بدهیم که از خودمان بوده است و نوعی غیرت ایلی و عشایری هم وجود دارد. از سوی دیگر وی کسی هم بوده است که ۸ سال در جنگ بوده و فرماندهی سپاه پاسداران در زمان جنگ ایران و عراق را بر عهده داشته است. توهین به دستهای عشایری احساسات بختیاریها را برانگیخت، آنها را بیشتر به طرف رضائی کشاند و سبب شد شانس او زیاد شود. با این وجود من فکر نمیکنم که یک فرد بختیاری ریاست جمهوری ایران را بر عهده بگیرد.»
اما آگاهان به مسائل قومیتها طرح میکنند که محسن رضائی صریحا از اجرای مواد ۱۵ و ۱۹ قانون اساسی مربوط به زبان و ادبیات اقوام صحبتی نکرده است. به نظر همین کارشناسان، پیشنهی آقای رضائی و همچنین سیاستهای کنونی وی نشان نمیدهد که او واقعا از درخواستهای قومیتها دفاع بکند و کاری بخواهد انجام دهد، بنابراین بنهنظر میرسد مطرح کردن نسبت قومی از سوی رضایی بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد و بهرهبرداری از موضوع قومیتها دارد.