ده سال پیش در بیستم ماه مارس سال ۲۰۰۳ ارتش آمریکا به عراق حمله کرد. دولت آمریکا این فرضیه را خیلی زود به دست فراموشی سپرد که جنگ بسیار کوتاه خواهد بود.

هنوز در بغداد آثار جنگ به خوبی دیده می‌شود. دیوارهای سوراخ شده در پی اصابت گلوله، پست‌های بازرسی نظامی در بیشتر چهارراه‌ها، خودروهای نظامی با سرنشینان نظامی که انگشت‌ها را بر ماشه نهاده‌اند و در شهرها در ترددند، همه نشان‌دهنده شرایط غیرعادی این کشور است.

در سراسر عراق کمتر کسی دیده می‌شود که طی جنگ یکی از خویشاوندان یا نزدیکانش را از دست نداده باشد. قبرستان‌ها پررفت ‌و‌ آمدترین مناطق کشور به شمار می‌روند.

ده‌ سال پیش هنگامی که جرج دبلیو بوش، رئیس جمهوری پیشین آمریکا، فرمان حمله به عراق را صادر کرد، می‌پنداشت خیلی سریع صدام حسین، دیکتاتور پیشین عراق را سرنگون می‌کند و با برقراری رژیمی دمکراتیک وضعیت عراق بسامان خواهد شد.

گرچه صدام حسین پس از چند ماه دستگیر و بعد اعدام شد، اما درگیری‌ها در عراق پایان نیافتند. برقراری دمکراسی در عراق نیز امری است که نه تاکنون متحقق شده و نه به نظر کسی می‌رسد که در آینده متحقق شود.

خسارت‌های جنگ

خسارت‌های جنگ عراق بسیار زیاد است. تا زمان خروج نیروهای آمریکا از عراق در دسامبر سال ۲۰۱۱ بیش از ۱۰۰ هزار عراقی و ۴۵۰۰ سرباز آمریکایی در این جنگ کشته شدند. این جنگ میلیاردها دلار برای آمریکا خرج برداشت.

این در حالی بود که از سلاح‌های کشتار جمعی در عراق که آمریکا قبل از جنگ ادعا می‌کرد در آنجا وجود دارد، هیچ اثری پیدا نشد. سربازان آمریکا عراق را زمانی ترک کردند که از ساختارهای زیربنایی، سیستم حقوقی، اجتماعی و امنیتی در این کشور دیگر اثری نبود و اقوام و گروه‌های قومی به درگیری با یکدیگر ادامه می‌دادند.

اما به سبب اهمیت نفت سرمایه‌گذاری در این بخش به سرعت انجام شد و اکنون بار دیگر عراق در ردیف صادرکنندگان صدرنشین نفت دنیا قرار گرفته و اقتصاد این کشور اندکی رونق یافته است.

نفع شیعیان از حمله آمریکا به عراق

شیعیان که اکثریت مردم عراق را تشکیل می‌دهند، با حمله آمریکا به این کشور موقعیت ممتازی نصیب‌شان شد. آنها توانستند قدرت سیاسی را از سنیان عراق بگیرند که در دوران صدام حسین قدرت کامل را در دست داشتند.

سنیان و همچنین کردهای عراق دولت نوری مالکی، نخست وزیر عراق را که شیعه مذهب است، متهم می‌کنند از شرایط پیش‌آمده سوءاستفاده کرده و به تحکیم قدرت شیعیان پرداخته است.

نارضایتی از بیکاری و شرایط نابسامان اجتماعی، به همراه وضعیت فاجعه‌بار امنیتی در عراق سبب شده است که هر جمعه تظاهرات وسیعی بیشتر در مناطق سنی‌نشین این کشور برگزار شود.

آمریکا نیز نگران است

نوری مالکی، نخست‌وزیر عراق، چندی پیش تمام ادعاهای مبنی بر سیاستی تبعیض‌آمیز و اهمیت دادن بیشتر به شیعیان عراق را رد کرد و گفت او بر این نظر است که کشورش در مسیری دقیق و صحیح قرار دارد. او در ادامه تاکید کرد که گذار از کشوری متمرکز به سیستمی فدرال زمان بیشتری می‌خواهد.

مالکی همچنین روابط دولت این کشور و آمریکا را دوستانه ارزیابی کرد و گفت او فکر می‌کند آمریکاییان نیز از نتیجه این جنگ پرخسارت راضی هستند.

آمریکا اما نگران نزدیکی هر چه بیشتر عراق و ایران است. آمریکا ناخشنود است که دولت عراق به ایران اجازه می‌دهد از خاک این کشور برای رساندن سلاح به سوریه استفاده کند. توبی داج، کارشناس امور خاورمیانه بریتانیا در این باره اعلام کرده است که عراق چنان با ایران همکاری می‌کند که دیگر بسیار مشکل  می‌توان گفت این کشور سیاست خارجی مستقلی را دنبال می‌کند.

خشونت در عراق همچنان ادامه دارد و پس از خروج سربازان آمریکایی از عراق به کشته شدن بسیاری از شهروندان این کشور منجر شده است. در چنین شرایطی ارتش و پلیس این کشور امکان پایان دادن به این کشتار را ندارند.