ناآرامی‌های خشونت‌بار در ایالت سین‌کیانگ واقع در شمال غربی چین ادامه دارد. پس از حملات مرگ‌بار آخر هفته در شهر کاشغر که دست‌کم ۲۱ کشته برجای گذاشت، رسانه‌های دولتی چین روز سه‌شنبه (۲ اوت/۱۱ مرداد) گزارش دادند که پلیس این کشور در کاشغر دو فرد مظنون را هدف گلوله قرار داده و کشته است. هر دو نفر جزو مسلمانان اویغور بوده‌اند.

کاشغر پس از اورومچی دومین شهر بزرگ ایالت سین‌کیانگ (ترکستان شرقی یا اویغورستان) در چین است که اقلیت ساکنان آن ترک‌تبار و مسلمانان اویغوری هستند. روز یکشنبه در این شهر عده‌ای به یک رستوران حمله کردند و صاحب رستوران و گارسن آن و چهار تن دیگر را به قتل رساندند.

به این ترتیب شمار قربانیان ناآرامی‌های کاشغر در دو روز آخر هفته، به دست‌کم ۲۱ تن افزایش یافت. از این تعداد ۱۳ تن غیرنظامی بوده‌اند. این ناآرامی‌ها همچنین دست‌کم ۴۰ مجروح برجای گذاشت که سه تن از آنان پلیس هستند.

انگیزه‌ی خشونت‌ها چیست؟

انگیزه‌ی خشونت‌های جدید در این منطقه، درگیری‌های مستمر میان اقلیت اویغور و اکثریت چینی‌های "هان" است. بسیاری از اویغورها معتقدند که چینی‌های هان در مورد آنان تبعیض اعمال می‌کنند. ولی در مقابل، دولت چین گروه‌های اویغور را به تلاش‌های جدایی‌طلبانه متهم می‌کند.

دولت چین همچنین اسلام‌گرایان پاکستان را متهم می‌کند که باعث تحریک مسلمانان اویغور و فعالیت‌های تروریستی در این منطقه می‌شوند. به گزارش رسانه‌های دولتی چین، جنبش اسلام‌گرای ترکستان شرقی (اتیم) در پاکستان، عوامل ترور را با بمب و سلاح‌های گرم آموزش می‌دهد.

خبرگزاری دولتی چین (شین‌هوا) روز دوشنبه (۱ اوت/۱۰ مرداد) از قول یک کارشناس چینی اعلام کرد که جنبش اسلام‌گرای ترکستان شرقی (اتیم)، از «خشونت‌طلب‌ترین و خطرناک‌ترین» جدایی‌طلبان اسلام‌گرا هستند.

تردید فعالان حقوق بشر

فعالان حقوق‌بشر در مورد صحت ادعاهای دولت چین تردید دارند. آن‌ها خواهان رسیدگی یک کمیسیون مستقل، به خشونت‌های اخیر در این منطقه هستند. اولریش دلیوس، نماینده‌ی «جامعه‌ی دفاع از حقوق خلق‌های مورد تهدید» در گوتینگن آلمان گفت، شواهد و قرائن زیادی حاکی از آن است که ناآرامی‌های اخیر بیشتر بیان ناراحتی و نومیدی مسلمانان این منطقه است، تا اقدامات تروریستی هدفمند هدایت‌شده از خارج.

این فعال حقوق بشر مراتب نگرانی سازمان خود را از تشدید وخامت اوضاع در ایالت سین‌کیانگ چین ابراز کرد و گفت، این منطقه به یک بشگه‌ی باروت می‌ماند. وی خواستار بررسی این ناآرامی‌ها از طرف یک کمیسیون مستقل سازمان ملل شد.

فعالان حقوق‌بشر اعلام کردند که در ناآرامی‌های ده روز گذشته در ایالت سین‌کیانگ، دست‌کم ۳۳ تن جان باخته‌اند. دولت چین تاکنون همواره مسلمانان اویغور را مسئول ناآرامی‌ها معرفی کرده است.

به گفته‌ی فعالان حقوق بشر، دولت چین همچنین در یک سال و نیم گذشته، ۷۰ درصد منطقه‌ی قدیمی شهر کاشغر را که اویغورها در آن زندگی می‌کنند ویران ساخته تا ساختار و ترکیب جمعیتی شهر را دگرگون کند. هدف دولت چین از این اقدامات، کنترل بهتر اقلیت اویغور است. پیش‌تر در مناطق اویغورنشین، بیش از ۳۰۰۰ دوربین ویدیویی نصب شده بود.

BM/JT