دکتر یحیی کیان تاجبخش برای دومین بار در دو سال اخیر بازداشت شده است. بار نخست در ساال ۱۳۸۶ بازداشت شد، اما پس از چهار ماه زندان، با سپردن وثیقه‌ی یکصد میلیون تومانی آزاد شد. بار دوم ماه گذشته (۱۸ تیر ۱۳۸۸) ماموران امنیتی به منزل وی ریخته و جلوی همسر و دختر خرد سالش او را دستگیر کردند. اتهام او در بازداشت نخست "براندازی نرم" بود. این بار نیز به همین اتهام زندانی است. خانواده‌ی آقای تاجبخش از محل زندان او بی‌خبرند.

خانواده و دوستان دکتر تاجبخش اتهاماتی را که دولت ایران به وی وارد کرده رد می‌کنند. آنها در بیانیه‌ای که پس از بازداشت او منتشر کردند، هشدار دادند که «دستگیری کیان تاججبش در واقع تمهیدی برای بدست آوردن اعتراف‌نامه‌های اجباری دروغین برای استفاده در دادگاه‌های نمایشی است.» در این بیانیه گفته شده «این‌گونه سخنان عموما در زیر شکنجه بدست آمده و تنها برای استفاده در محاکمه‌های نمایشی تلویزیونی است.»

وب‌سایتی ویژه‌ی کیان تاجبخش

خانواده دکتر تاجبخش در تلاش برای آزادی وی، وبسایتی را زیر عنوان Free Kian 09 راه‌اندازی کرده‌اند. آنها در این وبسایت نوشته‌اند که از دیدن عکس‌های تاجبخش که توسط آژانس خبری فارس در روز شنبه ۱۰ مرداد منتشر شد بسیار متاثرند. زیرا این عکس‌ها نمایانگر فشار جسمی و روانی شدیدی است که در این ۲۳ روز بر کیان وارد شده است.

عکس‌های مورد اشاره مربوط به نخستین جلسه‌ی دادگاه فعالان سیاسی است که آقای تاجبخش نیز در آن دادگاه حضور داشت. پس از پایان جلسه‌ی دادگاه، مقام‌های امنیتی و قضایی برای وی و آقای مازیار بهاری، خبرنگار مجله نیوزویک در ایران، یک کنفرانس مطبوعاتی ترتیب دادند تا آنها درباره‌ی آنچه که مقام‌های ایران "پروژه‌ی براندازی نرم" در ایران می‌خوانند، "اعتراف" کنند.

کیان تاجبخش و مازیار بهاری در این کنفرانس مطبوعاتی، اعتراض‌های خودجوش مردم ایران به نتایج انتخابات را همانند آنچه مقام‌های رسمی حکومت ایران ادعا می‌کنند، به دولت‌ها و سرویس‌های اطلاعاتی "آمریکا و برخی کشورهای غربی" نسبت دادند.

یکی از نکات مورد اشاره‌ی آقای تاجبخش در این کنفرانس، نقش خانم هاله اسفندیاری در برقراری ارتبابط گروه‌های اصلاح‌طلب داخل ایران با موسسات غربی و آمریکایی بود. اشاره به این نقش هاله اسفندیاری در حالی صورت گرفت که یک هفته پیش محمود احمدی‌نژاد در حضور استادان بسیجی دانشگاه‌ها اقدام وزارت اطلاعات در بازداشت خانم اسفندیاری را "مسخره" خواند. احمدی‌نژاد در توضیح ایرادهای خود به کار محسنی اژه‌ای گفت: وزیر اطلاعات «در موضوع هاله اسفندیاری هم خوب عمل نکرد و من به او گفتم که چرا رفتاری می‌کنید که مورد تمسخر واقع می‌شوید؟ یک پیرزن ۷۰ ساله را گرفته‌اید و می‌گویید می‌خواهد انقلاب مخملی راه بیندازد، در حالی که عاملان انقلاب مخملی کسان دیگری هستند.»

نگرانی دولت آمریکا

وزارت امور خارجه آمریکا دو روز پیش خواستار آزادی شهروند خود کیان تاجبخش شد. رابرت وود سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد: دولت آمریکا از این که کیان تاجبخش اخیر بدون داشتن وکیل در ایران محاکمه شده، به‌شدت نگران است.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تاکید کرد تاجبخش یک پژوهشگر مستقل است که در مسائل سیاسی همواره بی‌طرف بوده است.

دکتر یحیی کیان تاجبخش فارغ‌التحصیل دانشگاه کلمبیا و کارشناس در رشته‌ی جامعه‌شناسی شهری است. تا قبل از برگشت به ایران استاد جامعه‌شناسی در دانشگاه پرآوازه‌ی "تحقیقات اجتماعی" نیویورک ( نیواسکول) بود. او مولف کتابی با نام "سرمایه اجتماعی" است و پیشتر به عنوان مشاور، با بانک جهانی و سایر سازمان‌های بین‌المللی همکاری کرده است.

AA/RN