رهبران سیاسی چین و تایوان برای نخستین بار پس از جنگ داخلی چین در سال ۱۹۴۹ با هم دیدار می‌کنند. بنا بر اعلام دفتر ریاست جمهوری تایوان، موضوع دیدار روز شنبه (۷ نوامبر/ ۱۶ آبان) که در سنگاپور برگزار می‌شود، تضمین صلح در دو سوی تنگه تایوان خواهد بود. بر این اساس، در ملاقات شی جین‌پینگ، رئیس جمهوری چین و ما یینگ جو، همتای تایوانی او، تفاهم‌نامه‌ای امضا نمی‌شود؛ پس از گفت‌وگوها هم بیانیه‌ی مشترکی صادر نخواهد شد.

رهبری چین دیدار یادشده را گامی بلند به سوی پرهیز از خصومت برشمرده است. به گفته‌ی رئیس اداره تایوان در پکن، شی و ما در مورد تثبیت صلح و ارتقای رفاه عمومی در چین و تایوان گفت‌وگو خواهند کرد.

آمریکا از خبر دیدار تاریخی رهبران سیاسی چین و تایوان محتاطانه استقبال کرد. یک سخنگوی کاخ سفید گفت که برداشتن گام‌های احتمالی به سوی کاهش تنش مایه خرسندی است، اما باید منتظر نتایج دیدار ماند. تایوان متحد آمریکا برشمرده می‌شود.

پکن خواستار وحدت دوباره است

پس از شکست ژاپن در جنگ جهانی دوم و خروج نیروهای این کشور از چین، آتش جنگ داخلی در سال ۱۹۴۶ بار دیگر در چین شعله‌ور شد. در جریان جنگ جهانی دوم ملی‌گرایان کومینتانگ (حزب ملی مردم) تضعیف شده و در مقابل کمونیست‌ها قدرت گرفته بودند. در سال ۱۹۴۹ کمونیست‌ها به رهبری مائو تسه‌تونگ در جنگ داخلی چین پیروز شدند و در پی آن ملی‌گرایان به رهبری چیانگ کای‌شک به تایوان گریختند و "جمهوری چین" را پایه گذاشتند.

پکن از سال ۱۹۴۹ به تایوان به چشم یک استان شورشی نگاه می‌کند و می‌کوشد این جزیره را با شرایط مطلوب خود به چین الحاق کند. پکن و تایپه در سال ۱۹۹۲ به تفاهم رسیدند. بر اساس این تفاهم، هر دو طرف تأیید می‌کنند که تنها "یک چین" وجود دارد؛ گرچه هر طرف برداشت خاص خود را دارد.

رهبری چین تا کنون با رئیس‌جمهوری تایوان دیدار نمی‌کرد تا به دولت تایوان مشروعیت ندهد. اگر تایوان به طور رسمی اعلام استقلال کند، چین همچنان حاضر است برای الحاق تایوان به خاک خود از گزینه نظامی استفاده کند.

کاهش تنش‌ها پس از به قدرت رسیدن ما یینگ جو

تنش میان دو کشور پس از پیروزی ما یینگ جو در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۸ کاهش چشمگیری یافت. او بر خلاف رئیس جمهور قبلی تایوان، سیاست آرامتری را در مقابل چین در پیش گرفت. این سیاست به رونق گردشگری و تجارت منجر شده است.

دو دوره ریاست جمهوری ما سال دیگر به پایان می‌رسد. انتظار می‌رود "حزب دمکراتیک پیشرو" (DPP) که نگاه بدبینانه‌تری به چین دارد، در انتخابات ریاست جمهوری ژانویه پیروز شود. نامزد این حزب پیش از این بارها تأکید کرده بود که مناسبات دو کشور را در سطح کنونی حفظ خواهد کرد.

چنین سیاستی ممکن است با مخالفت‌های داخلی روبه‌رو شود. بسیاری از شهروندان تایوان بر این عقیده‌اند که تنها اقتصاد تایوان از روابط نزدیک با چین بهره برده و نه شهروندان عادی. سال گذشته تایوان شاهد تظاهرات گسترده مخالفان نزدیکی بیش از حد به چین بود. معترضان مدتی هم کنترل ساختمان پارلمان تایوان را در اختیار گرفتند.