دیده‌بان حقوق بشر در گزارشی که روز جمعه (۱۱ اکتبر/ ۱۹ مهر) منتشر کرد ترکیه را به دلیل حمایت از شورشیان سوری به شدت مورد انتقاد قرار داد. این سازمان با استناد به اطلاعات به دست آمده از نیروهای امنیتی، روزنامه‌نگاران، دیپلمات‌های غربی و امدادگران نوشته است که بسیاری از شورشیان خارجی که در شمال سوریه مستقر هستند، ورود خود به خاک این کشور را از طریق ترکیه سازماندهی می‌کنند.

در این گزارش به نقل از یک امدادگر آمده است که شماری از شورشیان مستقیما به شهر هاتای در نزدیکی مرز ترکیه با سوریه پرواز می‌کنند، از آن‌جا مورد استقبال دیگر پیکارجویان قرار می‌گیرند و در نهایت با راهنمائی شورشیان وارد خاک سوریه می‌‌شوند.

دیده‌بان حقوق بشر اضافه کرده است که شورشیان سوری تسلیحات، پول و لوازم مورد نیاز دیگر را نیز از ترکیه دریافت می‌کنند. همچنین آن دسته از شورشیانی که در درگیری با نیروهای ارتش سوریه زخمی می‌شوند، در ترکیه مداوا می‌شوند.

آنگونه که در این گزارش آمده، دیپلمات‌های غربی نسبت به نقشی که ترکیه در این میان ایفا می‌کند، اظهار نگرانی می‌کنند. یکی از این دیپلمات‌ها به دیده‌بان حقوق بشر گفته است که شمار پیکارجویان دارای تابعیت اروپایی که به سوریه می‌روند بیش از شمار مبارزانی است که روانه عراق یا افغانستان می‌شوند. به گفته این دیپلمات این امر که ترکیه این امکانات را در اختیار شورشیان می‌گذارد، مشکل‌ساز است.

در میان مخالفانی که علیه حکومت بشار اسد در سوریه می‌جنگند، چندین گروه اسلام‌گرا نیز جای گرفته‌اند که دست‌کم دو گروه از آن‌ها دارای ارتباطات نزدیک با القاعده هستند.

نامه بی‌جواب

دیده‌بان حقوق بشر در نامه‌ای خطاب به احمد داود اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه خواستار پاسخ به این پرسش شده است که ترکیه چه اقداماتی را برای اطمینان خاطر از عدم عبور شورشیان از طریق خاک این کشور به سوریه در پیش گرفته است. همچنین در این نامه از وزیر امورخارجه ترکیه پرسیده شده است که دولت آنکارا چه گام‌هایی را در راستای تحقیق و تعقیب جنایات جنگی که در سوریه رخ داده، برداشته است.

به نوشته دیده‌بان حقوق بشر تا زمان انتشار این گزارش هیچ پاسخی از سوی وزارت امورخارجه ترکیه به این نامه داده نشده است.

این سازمان در این گزارش شورشیان سوری را به "جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت" متهم کرده است. به گفته دیده‌بان حقوق‌بشر شورشیان سوری اوایل ماه اوت امسال در جریان حمله‌ای به شهر لاذقیه دست‌کم ۱۹۰ غیرنظامی را که همانند خاندان اسد از اقلیت علوی سوریه بوده‌اند، به قتل رسانده‌اند. آن‌ها همچنین در آن زمان بیش از ۲۰۰ نفر را گروگان گرفته‌اند.

ترکیه و سوریه پیش از آغاز جنگ داخلی در سوریه دارای روابط نزدیکی با یکدیگر بودند، اما این رابطه دوستانه در جریان بحران سوریه به شدت به تیرگی گرایید. بشار اسد به تازگی به رجب طیب اردوغان، نخست‌‌وزیر ترکیه نسبت به "پیامدهای سنگین" سیاست‌ حمایت‌گرانه ترکیه از مخالفان دولت سوریه هشدار داد.

رئیس‌جمهوری سوریه هفته گذشته در یک گفت‌وگوی تلویزیونی گفت‌، ترکیه "به زودی بهایی گزاف به خاطر حمایت از تروریست‌ها" خواهد پرداخت. بشار اسد همچنین در سخنان خود آقای اردوغان را متهم به "دروغ‌پراکنی" علیه سوریه کرد.

اخیرا پارلمان ترکیه با اعزام نیرو به سوریه در صورت بروز شرایط فوری موافقت کرد. یک نماینده پارلمان گفته است که ترکیه باید برای حفاظت بهتر از مرزهای خود اقدام کند.