به گفته دیپلمات‌های غربی، گزارش آژانس انرژی اتمی که احتمالا فردا (چهارشنبه ۲۲ مه، ۱ خرداد) منتشر می‌شود مشخص خواهد کرد که ایران ظرفیت تولید موادی را که می‌تواند برای تولید تسلیحات اتمی از آن استفاده کند افزایش داده است.

به گزارش رویترز، دیپلمات‌های غربی که نخواسته‌اند نام‌شان فاش شود احتمال می‌دهند که بر اساس این گزارش همچنین مشخص می‌شود که رشد ذخیره اتمی ایران به علت استفاده از آن به عنوان سوخت رآکتورها کاهش یافته باشد. این موضوع می‌تواند زمان بیش‌تری برای ادامه روند مذاکرات فراهم آورد.

آمریکا، کشورهای اروپائی و اسرائیل بر این باورند که ایران در صدد دستیابی به بمب اتمی‌ست. ایران این ادعا را همواره رد کرده و می‌گوید از برنامه اتمی خود اهداف صلح‌آمیز دارد. اسرائیل تهدید می‌کند که در صورتی که تحریم‌ها و مذاکرات نتیجه‌بخش نباشند، به صورت یک طرفه به ایران حمله خواهد کرد.

احتمال نصب سانتریفوژهای پیشرفته بیش‌تر

احتمال می‌رود گزارش جدید آژانس مشخص کند که ایران به نصب سانتریفیوژهای مورد استفاده برای غنی‌سازی اورانیوم ادامه می‌دهد. این سانتریفوژها شامل مدل پیشرفته IR-2m خواهند بود که استفاده از آن ایران را به انباشت اورانیوم تصفیه شده با قابلیت استفاده از آن در مصارف صلح‌آمیز و تسلیحاتی، هر دو، قادر می‌کند.

انتظار می‌رود که تعداد سانتریفوژهای مدل "آی‌ار-۲ ام" و محفظه‌های خالی سانتریفیوژهای تاسیسات غنی‌سازی نطنز از میزان ۱۸۰ سانتریفیوژ و محفظه که در ماه فوریه اعلام شده بود بیش‌تر شده باشد.

ایران تاکنون از سانتریفوژ "آی آر-۱" استفاده کرده که فن‌آوری آن به دهه ۷۰ میلادی برمی‌گردد. استفاده از سانتریفوژهای پیشرفته با موانع فنی و محدودیت‌های دستیابی به قطعات در خارج از کشور مواجه بوده است. یکی از دیپلمات‌ها به رویترز گفت: «انتظار داریم که ایران به نصب سانتریفوژهای پیشرفته در نطنز ادامه داده باشد.»

بنا به گفته یک دیپلمات غربی دیگر، این اعتقاد وجود دارد که ایران به پیشروی در ساخت رآکتورهای تحقیقاتی‌یی ادامه می‌دهد که می‌توانند به این کشور توانایی استفاده از روشی نوین برای تولید مواد موردنیاز در ساخت بمب اتمی را بدهند. به گفته تحلیلگران اتمی نوع رآکتوری که ایران در حال ساخت آن در نزدیکی شهر اراک است می‌تواند پلوتونیوم برای تسلیحات اتمی تولید کند که البته ایران می‌گوید تمایلی برای آن ندارد.

تبدیل اورانیوم ۲۰ درصدی، پروسه "موقت"

ایران از سال ۲۰۱۰ تا کنون بیش از ۲۴۰ تا ۲۵۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد تولید کرده که مقدار بیش‌تر آن برای تولید یک بمب اتمی کفایت می‌کند. با این‌همه، هنوز مقدار آن زیر سطحی است که اسرائیل از آن به عنوان "خط قرمز" نام برده است. زیرا ایران مقداری از این اورانیوم را برای تغییر به پودر اکسید برای استفاده در تحقیقات پزشکی به کار می‌برد.

بنابراین افزایش مقدار اورانیوم ۲۰ درصدی انبار شده همواره کم‌تر از تولید آن بوده است. یک مقام غربی به رویترز می‌گوید به نظر می‌رسد: «ظاهرا آن‌ها همه اورانیوم تولیدی را تبدیل می‌کنند.»

با این‌همه کشورهای غربی می‌گویند ایران باید برای شفاف‌سازی پرونده اتمی خود و رفع نگرانی‌های غرب گام‌های بیش‌تری بردارد. همچنین کارشناسان اتمی می‌گویند این اقدام مثبت ایران می‌تواند امری موقتی باشد، چون امکان انجام پروسه برعکس آن‌چه در حال انجام است نیز وجود دارد.

شش قدرت جهانی ، آمریکا، روسیه، فرانسه، بریتانیا، آلمان و چین از ایران می‌خواهند که غنی‌سازی اورانیوم ۲۰ درصدی و فعالیت‌های تاسیسات فردو را متوقف کند.