چهارشنبه (۱۷ اکتبر/ ۲۶ مهر) خبرگزاری رویترز به نقل از دیپلمات‌های غربی گزارش داد که ایران ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم در تاسیسات هسته‌ای "فردو" را افزایش داده است. دیپلمات‌های غربی در عین حال می‌گویند به نظر نمی‌رسد ایران هنوز سانتریفوژ‌های تازه را به بهره‌برداری رسانده باشد.

یک دیپلمات که نام او فاش نشده، گفته است: «ایران همچنان به دنبال افزایش ظرفیت غنی‌سازی در تاسیسات اتمی خود است و این نشانه‌ای دیگر است از آن که تهران به دنبال تامین خواسته‌های جامعه‌ی جهانی برای رفع نگرانی‌ها درباره برنامه اتمی خود نیست».

یک دیپلمات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین نیز به رویترز گفت: «سرعت نصب سانتریفوژ‌ها در تاسیسات فردو شدت گرفته است. به نظر می‌رسد ایران می‌خواهد به زودی از سانتیرفیوژهای تازه بهره‌برداری کند».

این مقام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین تاکید کرد که گزارش بعدی آژانس درباره‌ی برنامه‌ی اتمی مناقشه‌برانگیز ایران در اواسط ماه نوامبر منتشر خواهد شد. وی اضافه کرد که در این گزارش به شتاب ایران در نصب سانتریفوژهای تازه در فردو تأکید خواهد شد.

اولین بار در سال ۲۰۰۹ میلادی سازمان‌های امنیتی و اطلاعاتی غرب خبر وجود تاسیسات زیرزمینی فردو در نزدیکی شهر قم را افشا کرد. جمهوری اسلامی ایران در این تاسیسات اورانیوم را تا ۲۰ درصد غنی‌سازی می‌کند و می‌گوید این میزان غنی‌سازی را برای تحقیقات پزشکی نیاز دارد. با این حال برخی از کشورهای غربی این اقدام ایران را تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای ارزیابی می‌کنند.

آمانو اتهام به آژانس را رد کرد

ایران پیش از این آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای را متهم کرده بود که تحت تاثیر نیروهای "خرابکار" قرار گرفته و واقعیت‌ها درباره‌ی برنامه‌‌ی اتمی ایران را نادیده می‌گیرد. یوکیو آمانو، رئیس آژانس، در سفر خود به لندن این اتهام را رد کرد.

آمانو این موضع را در واکنش به صحبت‌های رئیس سازمان انرژی اتمی ایران اتخاذ کرد. فریدون عباسی دوانی ماه گذشته در نشست شورای حکام آژانس در وین گفت: «به نظر می‌رسد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تحت تاثیر ادعاهای گروه‌های تروریست و خرابکار قرار گرفته است».

یوکیا آمانو در پاسخ به سوال خبرنگاران که چرا آژانس بیانیه‌ای رسمی در رد این اتهام منتشر نکرده است، تاکید کرد: «گاه بهتر است در برابر چنین اتهام‌های بی پایه و اساسی موضع‌گیری رسمی نکرد و چنین اتهام‌های بی دلیلی را با تکذیب رسمی، رسمیت نبخشید».

با این حال وی در گفت‌وگو با خبرنگاران تاکید کرد که این اتهام ایران "کذب محض" است. یوکیا آمانو تاکید کرد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مستقل از کشورها و براساس شواهد و یافته‌ها عمل می‌کند.

وی همچنین بار دیگر ابراز امیدواری کرد که دور تازه‌ای از مذاکرات بر سر برنامه‌ی اتمی ایران میان نمایندگان ایران و گروه موسوم به "۵+۱" از سر گرفته شود. با این حال او تاکید کرد که هنوز تاریخی برای این مذاکرات احتمالی تعیین نشده است.

رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین در پاسخ به سوالی درباره‌ی تاسیسات پارچین تاکید کرد که تصاویر ماهواره‌ای دریافتی از پارچین حاکی از آن است که ایران همچنان بخشی از ساختمان‌های این تاسیسات را تخریب می‌کند.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید تخریب بخشی از سایت پارچین می‌تواند نشانه‌ی این باشد که ایران می‌خواهد برخی شواهد را از بین ببرد؛ شواهدی که از آزمایش‌های مرتبط با ساخت سلاح هسته‌ای حکایت می‌کنند. جمهوری اسلامی ایران هنوز به بازرسان آژانس اجازه‌ی بازدید از تاسیسات پارچین را نداده است.