دیپلماسی توییتری؛ مکالمه روحانی با بنیانگذار توییتر درباره فیلترینگ
۱۳۹۲ مهر ۱۰, چهارشنبه
مکالمه‌ای کوتاه در توییتر که حالا خبری داغ در بسیاری از رسانه‌های جهانی است٬ با یک توییت کوتاه از سوی جک دورسی٬ بنیانگذار سرویس توییتر آغاز شد. جک دورسی٬ عصر سه‌شنبه (۹ مهر٬ ۱ اکتبر) در این توییت خطاب به حسن روحانی٬ رئیس‌جمهور ایران که اکانتی فعال در توییتر دارد٬ گفت: «عصر به‌خیر آقای رئیس‌جمهور. آیا شهروندان ایران قادر به خواندن توییت‌های شما هستند؟»
سوال بنیانگذار توییتر ساده بود٬ اما به دیوار بلند فیلترینگ در ایران اشاره داشت که امکان دسترسی آزادانه به بسیاری از سرویس‌های آنلاین و شبکه‌های اجتماعی٬ از جمله توییتر را از کاربران ایرانی سلب کرده است. او می‌خواست بداند که چرا در شرایطی که رئیس‌جمهور ایران حضوری موثر و منسجم در توییتر دارد٬ کاربران ایرانی از دسترسی آزادانه به این سرویس محروم‌اند.
حسن روحانی پنج ساعت بعد در پاسخ به این سوال گفت: «عصر به‌خیر جک. همان‌طور که در گفت‌وگو با کریستین امان‌پور (از شبکه سی‌ان‌ان) گفتم٬ همه تلاش من این است که مردم ایران بتوانند از همه اطلاعات موجود در سطح جهانی استفاده کنند٬ چون این حق آنهاست.»
بیشتر بخوانید: پشت فرمان توییتر حسن روحانی چه کسی نشسته است؟
نکوهش تلویحی فیلترینگ و ستایش آشکار دسترسی آزادانه به اینترنت و سرویس‌های آنلاین٬ اقدامی بی‌سابقه از سوی رئیس‌جمهوری اسلامی ایران است که با واکنش مثبت و سیل توییت‌های عموما تحسین‌آمیز بسیاری از کاربران ایرانی و ناظران جهانی روبرو شده است. جک دورسی در واکنش به پاسخ روحانی از او تشکر کرد و گفت: «لطفا ما را در جریان بگذارید که چگونه می‌توانیم در جهت واقعیت بخشیدن به این موضوع یاری‌گرتان باشیم.»
امید کاربران به حل‌وفصل بحران فیلترینگ در ایران
بسیاری از کاربران ایرانی و ناظران جهانی این سخنان رئیس‌جمهور ایران را نشانه‌ای از احتمال بهبود وضعیت دسترسی به اینترنت در آینده نزدیک می‌دانند و به آن امید بسته‌اند. فیلترینگ اینترنت در ایران آن‌قدر گسترده و چندلایه است که بسیاری از کاربران ایرانی در شبکه‌های اجتماعی از اینترنت گره‌خورده با فیلترینگ ایران با عنوان «فیلترنت» یاد می‌کنند.
پیش‌تر حسن روحانی در سفر خود به نیویورک در گفت‌وگو با کریستین امان‌پور که از تلویزیون سی‌ان‌ان پخش شد٬ در پاسخ به سوالی پیرامون وضعیت سانسور آنلاین در ایران٬ به تصریح گفته بود که در چند ماه آینده تلاش خواهد کرد که به وعده‌های انتخاباتی خود جامه عمل بپوشاند٬ که دسترسی آزادانه به اطلاعات یکی از آنها است.
آقای روحانی در این مصاحبه همچنین با اشاره به استفاده حامیانش از شبکه‌های اجتماعی در جریان رقابت‌های انتخاباتی در ایران گفت: «امروز شبکه‌های اطلاعاتی و شبکه‌های اجتماعی بزرگی در سطح جهان وجود دارد که استفاده از آنها حق همه انسان‌ها و حق همه ملت‌ها است.»
حالا با توجه به آنچه روحانی در این مکالمه توییتری که در مجموع تنها ۲۵۲ کاراکتر (برای سه توییت) بوده بیان کرده٬ امیدها بیش از پیش تقویت شده است تا دولتی که خود را "دولت تدبیر و امید" می‌داند بتواند پس از سال‌ها گره کور فیلترینگ را در ایران باز کند.
دیپلماسی دیجیتال٬ منشا امید به آینده
دیپلماسی آنلاین دولت حسن روحانی به صورت قدرتمندانه‌ای رو به پیش‌روی است. این نخستین بار نیست که اکانت توییتر رئیس‌جمهور ایران چشم دنیا را خیره می‌کند. پس از گفت‌وگوی تلفنی روسای جمهور ایران و آمریکا که تابوی "مذاکره مستقیم" را شکست هم این توییتر روحانی بود که مشروح مکالمات را منتشر کرد و منبعی مطمئن برای بسیاری از رسانه‌ها شد.
در پی این رویدادهای تحول‌ساز٬ تعداد کسانی که اکانت‌های حسن روحانی در توییتر را دنبال می‌کنند٬ سیری صعودی در پیش گرفته است. دو اکانت توییتر او حالا بیش از ۱۰۰ هزار فالوئر از سراسر جهان دارد.
بهره‌گیری هوشمندانه تیم رسانه‌ای رئیس‌جمهور ایران از شبکه‌های اجتماعی و به‌خصوص توییتر٬ ستایش بسیاری را در سراسر جهان برانگیخته است. حسن روحانی با حمایت کامل از کسانی که حضور اجتماعی او در شبکه‌های اجتماعی را مدیریت می‌کنند٬ نشان داده است که مقتضیات زمان خود را می‌شناسد و به بهترین نحو از ظرفیت‌های آنلاین برای تحقق اهداف دولت‌اش بهره می‌گیرد.
به موازات حضور منسجم رئیس‌جمهور و برخی از وزرای دولت او در فضای وب٬ تلاش‌ها و رای‌زنی‌های حسن روحانی برای کند کردن تیغ فیلترینگ در پس پرده در جریان است و باید دید دولت او چه زمانی می‌تواند مطالبات کاربران ایرانی برای دسترسی آزادانه و پرسرعت به اینترنت را محقق سازد.