رئيس‌جمهوری آلمان روز شنبه (۱۴ اوت/۲۲ مرداد)، در مراسمی مرکزی که به مناسبت پنجاهمین سال ساختن دیوار برلین در پایتخت آلمان برگزار شد گفت: «یادآوری بیداد دیوار برلین هشدار می‌دهد که کسانی را تنها نگذاریم که برای آزادی، دمکراسی و حقوق شهروندی پیکار می‌کنند. دیوار برلین از ما می‌طلبد که مراقب باشیم تاریخ تکرار نشود».

وولف خاطره‌ی قربانیان دیوار مرزی میان دو آلمان را گرامی داشت و تاکید کرد: «یک بار دیگر نشان داده شد که در پایان آزادی شکست‌ناپذیر است».

رئیس‌جمهوری آلمان همچنین از کسانی انتقاد کرد که پیش از وحدت دو آلمان، جدایی دو کشور و دیوار را پذیرفته بودند. وی بی‌تفاوتی در این زمینه در آلمان غربی را شرم‌آور خواند و گفت، بیداد از چپ، کمتر از بیداد از راست طغیان‌برانگیز بود.

به گفته‌ی وولف، تا امروز نیز برای بسیاری ماهیت تبهکارانه‌ی رژیم آلمان شرقی روشن نیست. وی افزود، این موضوع لاپوشانی و تلطیف می‌شود، نه فقط در شرق و نه فقط توسط عاملان آن.

حضور آنگلا مرکل در مراسم

آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان نیز در مراسم مرکزی پنجاهمین سالگرد ساختن دیوار برلین در خیابان «برناوئر» پایتخت شرکت داشت. مرز میان دو بخش شرقی و غربی برلین از جمله از این خیابان عبور می‌کرد که امروز بنای یادبودی در آن ساخته شده است. آنگلا مرکل در فهرست سخنرانان این مراسم نبود.

ولی خانم مرکل در حاشیه‌ی این مراسم به خبرگزاری آلمان گفت، پنجاه سالگی دیوار برلین یادآور آن است که باید در سراسر جهان برای آزادی و دمکراسی مبارزه کرد. به گفته‌ی صدراعظم آلمان، نباید ۱۳ اوت ۱۹۶۱ را که رنجی برای میلیون‌ها انسان به همراه آورد فراموش کرد.

مرکل یادآور شد که فروریزی دیوار برلین ۲۸ سال پیش برای شخص او تجربه‌ای زنده بود و همواره راهنمای او خواهد بود.

سخنرانی شهردار برلین

کلاوس وورایت، شهردار برلین نیز در سخنرانی خود از تلاش‌های آزادیخواهانه‌ی فعالان حقوق مدنی در آلمان شرقی و از جنبش‌های آزادیبخش در شرق اروپا سپاسگزاری کرد. وی گفت، آن‌ها راه را برای چیرگی بر تقسیم آلمان هموار ساختند. وی بویژه از میخائيل گورباچف، رهبر شوروی سابق قدردانی کرد.

به گفته‌ی شهردار برلین، رژیم آلمان شرقی رژیمی ستمگر بود. وی ۱۳ اوت ۱۹۶۱ را «روز اندوهبار» تاریخ معاصر آلمان خواند.

در بسیاری از نقاط آلمان، روز شنبه پرچم‌ها به حالت نیمه‌افراشته در اهتزاز بود. مردم آلمان فراخوانده شده بودند تا راس ساعت ۱۲ در شهرهای مختلف برای بزرگداشت قربانیان دیوار برلین یک دقیقه سکوت کنند. قرار بود در این روز در برلین همچنین ناقوس کلیساها به صدا درآیند وبرای یک دقیقه اتوبوس‌ها و متروها از حرکت بازایستند.

پنجاه سال پیش در چنین روزی، رژیم کمونیستی آلمان شرقی به رهبری والتر اولبریشت شروع به ساختن دیوار مرزی میان دو بخش برلین کرد. اولبریشت چند هفته پیش از آن خطاب به افکار عمومی جهان به دروغ گفته بود: «هیچ‌کس قصد ندارد دیواری بسازد».

با ساختن دیوار برلین، جدایی میان دو آلمان تثبیت شد. این جدایی نماد دوره‌ی جنگ سرد و تقسیم جهان میان دو اردوگاه متخاصم غرب و شرق بود.

BM/DK