پترو پوروشنکو، رییس جمهوری اوکراین سه‌شنبه (۱ ژوئیه/ ۱۰ تیر) اعلام کرد نیروهای دولت اوکراین عملیات نظامی علیه جدایی‌طلبان شرق کشور را از سر خواهند گرفت. او گفت: «کشورمان را آزاد می‌کنیم.» به گزارش رویترز، این سخنان چند ساعت پس از پایان مهلت آتش‌بس که قرار بود ضمن آن مذاکرات صلح میان دو طرف جریان داشته باشد، ایراد شد.

پوروشنکو که روسیه را به پشتیبانی از خشونت‌ها در شرق اوکراین متهم می‌کند در بیانیه‌ خود که در مقابل پرچم اوکراین در برابر دوربین‌های تلویزیون خواند آورد: «حمله می‌کنیم و کشورمان را آزاد می‌کنیم. تصمیم پایان دادن به آتش‌بس پاسخ ما به تروریست‌ها٬ شبه‌نظامیان و غارتگران است.»

این بیانیه پس از آن صادر شد که عصر روز دوشنبه (۳۰ ژوئن / ۹ تیر) سران کشورهای روسیه، اوکراین، فرانسه و آلمان در گفتگوهای تلفنی خود تلاش کردند در مورد تمدید آتش‌بس که مهلت آن غروب دوشنبه پایان می‌یافت، به توافق رسند.

هفته گذشته مقرر شده بود که آتش بس تا ساعت ۱۰ شب روز دوشنبه (۳۰ ژوئن/ ۹ تیر) به وقت اروپای مرکزی تمدید شود تا طرفین درگیر از جمله رهبران جدایی‌طلبان کشور٬ رئیس‌جمهور پیشین٬ نماینده‌ی سازمان امنیت و همکاری اروپا و سفیر روسیه در کیف، درباره روند صلح مذاکره کنند.

امری که با موفقیت همراه نشد. آتش‌بس نیز همواره با درگیری‌های پراکنده میان نیروهای دولتی و شورشیان همراه بوده است.

پوروشنکو در پیام تلویزیونی آغازین ساعات سه‌شنبه گفت که "شانس بی‌نظیر" اجرایی کردن برنامه صلح به درستی درک نشد.

به گفته او عدم تمایل شبه‌نظامیان مخالف دولت اوکراین که به صورت عمومی نیز نارضایتی خود را از برنامه برقراری صلح و به ویژه آتش بس ابراز می‌کردند از دلایل شکست این طرح بود.

روسیه به علت حمایت از جدایی‌طلبان اوکراین و همچنین به این علت که برای جلوگیری از ارسال غیرقانونی اسلحه برای شورشیان از طریق مرز خود با اوکراین اقدامی جدی به عمل نیاورده است مورد انتقاد شدید قرار دارد.

اجلاس سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا تا روز سه‌شنبه (اول ژوئيه / ۱۰ تیر) به روسیه اولتیماتوم داده و به اعمال تحریم‌های جدید علیه این کشور کرده بود.

با این‌همه، بیانیه‌ای که از سوی کرملین صادر شده است٬ تاکید دارد که ولادیمیر پوتین٬ رئیس‌جمهور روسیه شب سه‌شنبه در تماس تلفنی چهار جانبه خواستار تمدید آتش بس بود.

"آتش بس فرصتی برای بازیابی توان مبارزه"

گفته می‌شود پوروشنکو پیش از نطق تلویزیونی با مقامات امنیتی خود دیدار داشت. برخی از این افراد به وی هشدار دادند که شورشیان از آتش بس به عنوان فرصتی برای بازیابی توان تسلیحاتی و گروهی خود بهره خواهند برد.

وزارت خارجه اوکراین نیز در توییتی نوشت در مدت آتش بس که از ۲۰ ژوئن (۳۰ خرداد) آغاز شده بود ۲۷ نفر کشته و ۶۹ نفر زخمی شده‌اند.

پوروشنکو که از سوی غرب تحت فشار بود تا با تمدید آتش بس موافقت کند در بیانیه خود اعلام کرد که حاضر است تا "هر زمان" که مشخص شود همه طرفین آمادگی اجرای جوانب مختلف برنامه صلح از جمله آزاد ساختن گروگان‌ها و کنترل دقیق مرزها را دارند با آتش بس موافقت کند.

طبق گفته منابع غربی، بر اساس طرح پنج‌ ماده‌ای صلح قرار است روسیه و اوکراین به طور مشترک مرز میان دو کشور را کنترل کنند تا از ارسال تسلیحات به طور غیرقانونی جلوگیری شود.همچنین در این طرح خواست آزادی گروگان‌های دیگری که در اسارت جدایی‌طلبان هستند نیز گنجانده شده است.