رئیس جمهور اوکراین درباره یک فاجعه هستهای هشدار داد
۱۴۰۱ مرداد ۱۸, سهشنبه
در پی حملات روزهای اخیر به نیروگاه هستهای زاپوریژیا در اوکراین، زلنسکی درباره امکان وقوع فاجعهای مانند چرنوبیل هشدار داد. دبیرکل سازمان ملل خواستار اجازه حضور کارشناسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی در زاپوریژیا شد.
تبلیغات
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین روز سهشنبه ۱۸ مرداد (نهم اوت) نسبت به حملات روسیه به نیروگاه هستهای زاپوریژیا و احتمال یک فاجعه هستهای مانند چرنوبیل در سال ۱۹۸۶هشدار داد. او گفت: «جهان نباید چرنوبیل را فراموش کند و به یاد داشته باشد که نیروگاه اتمی زاپوریژیا بزرگترین نیروگاه در اروپا است. فاجعه چرنوبیل انفجار یک رآکتور بود. زاپوریژیا شش رآکتور دارد.» او همچنین خواستار تحریمهای جدید علیه روسیه و صنعت هستهای این کشور شد.
زاپوریژیا، بزرگترین نیروگاه هستهای اروپا، در جنوب اوکراین قرار دارد. این نیروگاه در روزهای اخیر چندین بار مورد اصابت موشک قرار گرفت. بخشهایی از نیروگاه آسیب دید و یک راکتور باید خاموش میشد. روسیه و اوکراین متقابلا یکدیگر را به حمله به این نیروگاه متهم میکنند.
نگرانی در مورد وضعیت این نیروگاه در سطح بینالمللی رو به افزایش است. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد هشدار داد: «حمله به نیروگاه هستهای یک اقدام انتحاری است.» او خواستار اجازه حضور کارشناسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) در زاپوریژیا شد.
رافائل گروسی، رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز "خطر فاجعه هستهای" را در منطقه جنگی "بسیار واقعی" میبیند. یوگنی تسیمبالیوک، نماینده دائم اوکراین در آژانس، پیشنهاد فرستادن ناظران نظامی بینالمللی غیرمسلح به زاپوریژیا را داده است.
به گفته آژانس، چنین گامی مستلزم حمایت مسکو و کییف است. روسیه نیز گفته آماده بازرسی نیروگاه هستهای است. خبرگزاری روسی ریانووستی به نقل از نماینده دائم روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین گزارش داده که کشورش آماده است به آژانس انرژی اتمی سازمان ملل اجازه دهد تا درباره این نیروگاه تحقیق کند.
تشعشع رادیواکتیو ثبت نشده است
بنابر یافتههای وزارت انرژی و آژانس ملی ایمنی هستهای آمریکا هیچ تشعشع رادیواکتیوی تاکنون از این نیروگاه منتشر نشده است. یک سخنگوی کاخ سفید گفته است که آمریکا "به نظارت دقیق بر وضعیت" این نیروگاه ادامه میدهد. وزارت انرژی و آژانس ملی ایمنی هستهای آمریکا گزارش داده که "خوشبختانه هیچ نشانهای دال بر افزایش یا غیرعادی بودن سطوح تشعشع" ثبت نشده است.
اداره فدرال "ایمنی در برابر تشعشعات" آلمان (BfS) نیز میگوید هنوز هیچ مدرکی دال بر انتشار مواد رادیواکتیو نیافته است. این اداره به رسانههای آلمانی گفت همه اندازهگیریهای رادیولوژیکی موجود "در محدوده عادی" هستند.
کارشناسان هستهای تاسیسات زاپوریژیا را ایمن تر از نیروگاههای چرنوبیلیا فوکوشیما میدانند، با این حال این نیروگاه نیز در برابر حملات نظامی هدفمند مقاومت نخواهد کرد.
سالگرد انفجار چرنوبیل؛ بدترین فاجعه غیرنظامی تاریخ جهان
در پی انفجار مهیبی که در راکتور چهارم اتمی نیروگاه اتمی چرنوبیل در اوکراین در روز ۲۶ آوریل ۱۹۸۶ رخ داد، مواد رادیو اکتیو فراوانی آزاد شد. این حادثه بدترین فاجعه غیرنظامی تاریخ جهان نام گرفته است.
عکس: picture-alliance/dpa
هیروشیما: ۱۹۴۵
در همان نخستین ماههای پس از انفجاربمب اتمی در هیروشیما حدود ۱۴۰ هزار تا ۳۵۰ هزار انسان جان خود را ازدست دادند. در سالهای پس از این فاجعه نیز میزان سرطان، بیماریهای قلبی و کبد و همچنین تغییرات هورمونی و کروموزمی در هیروشیما افزایش یافت. امروزه نیز میزان ابتلا به سرطان خون در بین ساکنان هیروشیما بیشتر از ساکنان شهرهای دیگر ژاپن است.
عکس: picture-alliance/dpa
منطقه ویسموت، شرق آلمان: ۱۹۴۶ـ ۱۹۹۰
منطقه ویسموت که در شرق آلمان قرار دارد، در سالهای ۱۹۴۶ تا ۱۹۹۰ سومین معدن بزرگ اورانیوم و تامینکننده برنامه هستهای شوروی سابق محسوب میشد. طبق آمار اداره حفاظت از آلودگی به تشعشعات خطرناک، از هر ۸ کارگر این معدن یکی بر اثر تشعشعات رادیواکتیو جان خود را از دست داده است. به این ترتیب شمار قربانیان بر ۷ هزار نفر بالغ میشده است. موارد ابتلا به سرطان ریه نیز در این منطقه بالاست.
عکس: Wismut GmbH
صحرای نوادا: ۱۹۵۰ـ ۱۹۹۲
آزمایشهای اتمی که بین سالهای ۱۹۵۰ تا ۱۹۹۲ در مرکوری (صحرای نوادا) انجام گرفت، آلودگی بسیاری از مناطق آمریکا به تشعشعات رادیواکتیو را به دنبال داشت. در دندانهای شماری از کودکان حتی استرانسیم رادیواکتیو کشف شد و موارد ابتلا به سرطان نیز افزایش یافت. در سالهای ۱۹۶۳ تا ۱۹۹۲ آزمایشها به شکل زیرزمینی صورت میگرفتند، اما بروز سوانح سبب میشد که غبارهای آلود به تشعشعات رادیواکتیو به بیرون رخنه کنند.
عکس: Getty Images
مجتمع اتمی سلافیلد: ۱۹۵۷
از سال ۱۹۵۲ به بعد بود که اولین راکتورهای مجتمع اتمی سلافیلد پلوتونیوم مورد نیاز بریتانیا برای ساخت بمب اتمی را تامین کردند. از سال ۱۹۵۶ از این مجتمع هستهای برای تولید برق استفاده شد. در سال ۱۹۵۷ یکی از راکتورهای مجتمع مزبور دچار آتشسوزی شد. سوانح بیشماری که بعدها روی داد نیز سبب آلودگی خاک و آب دریای منطقه به رادیواکتیو شد. میزان ابتلای کودکان کارگران این مجتمع به سرطان خون نیز بالاست.
عکس: Getty Images
هاریس بورگ: ۱۹۷۹
ذوب شدن سوخت هستهای در نیروگاه اتمی Three Mile Island در آمریکا در سال ۱۹۷۹ نخستین فاجعه بزرگ در راکتوری هستهای پیش از فجایع چرنوبیل و فوکوشیما محسوب میشود. مقادیر زیادی از تشعشعات رادیواکتیو سبب آلودگی محیط زیست شد. تحقیقات از بالا بودن میزان سرطان در این منطقه سخن میگویند. تحقیقات متقابلی که از سوی صنایع اتمی انجام گرفته، این نکته را رد میکنند.
عکس: picture-alliance/dpa
چرنوبیل: ۱۹۸۶
در بیستوشش ماه آوریل سال ۱۹۸۶ در پی انفجاری مهیب در راکتور چهارم نیروگاه اتمی چرنوبیل در اوکراین به دلیل خطای انسانی، مواد رادیواکتیو فراوانی آزاد شدند. حادثهای که بدترین فاجعه غیرنظامی تاریخ جهان نام گرفت. میخائیل گورباچف که در آن زمان رهبر نیرومند شوروی بود، روزها از گفتن حقیقت به افکار عمومی خودداری کرد. این پنهانکاری فضایی از عدم اطمینان به رهبران حزب کمونیست شوروی را بهدنبال داشت.
عکس: picture-alliance/AP
چرنوبیل: ۱۹۸۶
این دوقلوها بعد از فاجعه چرنوبیل به دنیا آمدهاند. پدر آنها یکی از کارکنانی بود که پس از فاجعه در تلاش جلوگیری از گسترش تشعشعات بودند و مادر آنها نیز ساکن شهر آلوده چرنوبیل. ذوب شدن سوخت هستهای و همچنین انفجار رآکتورها سبب شد که مقادیر زیادی از تشعشعات رادیواکتیو به بیرون رخنه کند و مناطق زیادی را غیرقابل سکونت سازد. شمار قربانیان چرنوبیل بر بیش از ۱۵ هزار نفر بالغ میشود.
عکس: picture alliance/dpa
چرنوبیل: ۱۹۸۶
پس از فاجعه نیروگاه اتمی چرنوبیل در شوروی سابق، مناطق وسیعی اطراف این نیروگاه که اکنون بخشی از اوکراین و بلاروس است، به دلیل تشعشعات رادیواکتیو خالی از سکنهاند. بیش از ۳۵۰ هزار نفر خانه و زندگی خود را ترک کردند. روستاهای اطراف مرز اوکراین به کل متروکه شدند.
عکس: picture-alliance/ dpa
سیبری: ۱۹۹۳
مجتمع اتمی Tmosk-7 در سیبری که به شهری اتمی میماند و تا سال ۱۹۹۲ نیز وجود آن مخفی نگاه داشته شده بود، در سال ۱۹۹۳ دستخوش انفجار گردید. تشعشعات پلوتونیوم و سزیم رادیواکتیو سبب آلودگی مناطقی از سیبری شد. در مجتمعهای اتمی Tmosk-7 و Majak تا کنون دست کم ۳۸ سانحه بزرگ روی داده و سبب شده که در طول سالها، صدهاهزار تن از کارگران و اعضای خانوادههای آنها به تشعشعات رادیواکتیو آلوده شوند.
عکس: imago/ITAR-TASS
فوکوشیما: ۲۰۱۱
در سال ۲۰۱۱ زمینلرزهای پرقدرت هزاران نفر را به کام مرگ کشید و بسیاری نیز ناپدید شدند. اما مهمتر ویرانی نیروگاه اتمی فوکوشیما بود که دامنه پیامدهایش هنوزهم ناروشن است. ذوب شدن سوخت هستهای در نیروگاه فوکوشیما شدیدترین آلودگی آبهای اقیانوسهای جهان به تشعشعات رادیواکتیو را به دنبال داشت. حدود ۱۹ هزار نفر در پی زمینلرزه و خیزش امواجی با ارتفاعی تا ۲۰ متر، جان خود را از دست دادند.
عکس: Tanjo Také
فوکوشیما: "وقتی همه چیز نیست و نابود می شود"
"وقتی همهچیز نیست و نابود میشود، چه احساسی به انسان دست میدهد؟" فیلم "درودهایی از فوکوشیما" پاسخ سینمای آلمان به این پرسش حیاتی است. دوریس دوریه، کارگردان پرآوازهی آلمانی، برای یافتن پاسخ به همین پرسش چند ماه پس از وقوع فاجعه فوکوشیما به مناطق آلوده رفت، تا به چشم خود "نیستی را ببیند و تجربه کند". این فیلم هر چند از نیستی نشان دارد، ولی پیامآور شور و عشق بیپایان به زندگی است.
عکس: Hanno Lentz/Majestic
عراق: دهه ۹۰ میلادی
در جنگ خلیج فارس در آغاز دهه ۹۰ میلادی مهماتی مورد استفاده قرار گرفتند که در آنها اورانیوم رقیقشده به کار رفته بود. این امر سبب شد تا مردم عراق تحت تاثیر تشعشعات اتمی قرار گیرند. در شهر بصره شمار نوزادان معلول و همچنین میزان ابتلا به سرطان از آن زمان افزایش داشته است. میزان ابتلای کودکان به سرطان حتی سهبرابر شده است.