مقامات دولتی در سودان اعلام کردند که عمر البشیر، رئیس جمهوری سودان، از آفریقای جنوبی خارج شده و در راه سودان است. خبرگزاری رسمی سودان نیز خبر مشابه‌ای را منتشر کرده است. رسانه‌های آفریقای جنوبی نیز تایید کردند که هواپیمای رئیس جمهوری سودان خاک این کشور را ترک کرده است.

عمر البشیر به اتهام "جنایت‌جنگی، جنایت علیه بشریت و نسل کشی" در منطقه دارفور در غرب سودان تحت پیگرد دیون بین‌المللی کیفری لاهه قرار دارد. دیوان بین‌المللی کیفری حکم بازداشت رئیس جمهوری سودان را در سال ۲۰۰۹ به دلیل جنایت جنگی و در سال ۲۰۱۰ به دلیل جنایت علیه بشریت صادر کرد.

عمر البشیر برای شرکت در اجلاس رهبران اتحادیه آفریقا به آفریقای جنوبی رفته بود. دولت آفریقای جنوبی به رغم فشارهای بین‌المللی از طرف سازمان ملل متحد و اتحادیه اروپا نمی‌خواست رئیس جمهوری سودان را دستگیر و به دادگاه بین‌المللی کیفری لاهه در هلند تحویل دهد.

یک نماینده‌ی دولت آفریقای جنوبی در ژوهانسبورگ اعلام کرده بود کرد که عمر البشیر ۷۱ ساله برای شرکت در اجلاس سران کشورهای عضو اتحادیه آفریقا وارد ژوهانسبورگ شده و خواست دستگیری و تحویل او به دادگاه بین‌المللی کیفری در چنین شرایطی نمی‌تواند اجرایی شود.

بیشتر بخوانید: نگاهی به ۱۰ سال عملکرد دیوان بین‌المللی لاهه

به گزارش خبرگزاری آلمان رئیس جمهوری سودان برمبنای حکم دادگاه عالی پرتوریا که روز یکشنبه (۲۴ خرداد / ۱۴ ژوئن) صادر شد، حق خروج از آفریقای جنوبی را تا اعلام تصمیم نهایی دادگاه در باره او نداشت و مقامات این کشور باید مانع خروج او از این کشور می‌شدند. بازجویی از رئیس جمهوری سودان قرار بود روز دوشنبه (۲۵ خرداد / ۱۵ ژوئن) انجام شود که بعد این بازجویی به بعد موکول شد.

رای دادگاه پرتوریا در حالی بود که یکی از اعضای هیئت شرکت کننده سودان در اجلاس سران کشورهای عضو اتحادیه آفریقا در ژوهانسبورگ در آفریقای جنوبی اعلام کرده بود رئیس جمهوری سودان روز دوشنبه خاک آفریقای جنوبی را به مقصد سودان ترک خواهد کرد. البته شایعاتی نیز موجود بودند که عمر البشیر دیگر در آفریقای جنوبی نیست و با آغاز گفت‌وگوها در باره دستگیری‌اش خاک آفریقای جنوبی را ترک کرده است.

تاکید اتحادیه اروپا و سازمان ملل متحد بر تحویل البشیر

اتحادیه اروپا، آمریکا و سازمان ملل متحد از آفریقای جنوبی خواستار صدور حکم دستگیری رئیس جمهوری سودان شده‌بودند. بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد، در این باره گفت او با تاکید از مقامات آفریقای جنوبی می‌خواهد رئیس جمهوری سودان را دستگیر و به دیوان کیفری بین‌المللی تحویل دهند. اتحادیه اروپا نیز در بیانیه‌ای در این باره اعلام کرد: «همکاری کامل با دیوان کیفری بین‌المللی پیش‌شرطی است برای فعالیت ثمربخش این دادگاه.»

ریاست اجلاس سران کشورهای عضو اتحادیه آفریقا را رابرت موگابه، رئیس‌جمهوری خودکامه‌ی زیمبابوه برعهده داشت. او به تأکید از کشورهای آفریقایی خواسته بود تا از عضویت در دیوان بین‌المللی کیفری لاهه خارج شوند.

جنایت‌جنگی در دارفور

عمر البشیر از سال ۱۹۸۹ قدرت سیاسی در سودان را در دست دارد و از سال ۲۰۰۹ فقط به کشورهایی چون جمهوری اسلامی ایران سفر می‌کند که عضو دیوان بین‌المللی کیفری در لاهه نیستند.

او به اتهام "جنایت‌جنگی، جنایت علیه بشریت و نسل کشی" در منطقه دارفور در غرب سودان تحت پیگرد دیون بین‌المللی کیفری لاهه قرار گرفته است. دیوان بین‌المللی کیفری حکم بازداشت رئیس جمهوری سودان را در سال ۲۰۰۹ به دلیل جنایت جنگی و در سال ۲۰۱۰ به دلیل جنایت علیه بشریت صادر کرد.

بر اساس آمار سازمان ملل متحد از سال ۲۰۰۳ در حملات و یورش‌های خشونت‌آمیز ارتش سودان و شبه‌نظامیان متحد آن در منطقه دارفور در غرب این کشور، بیش از ۳۰۰ هزار نفر کشته و دو میلیون و پانصدهزار نفر آواره شدند.