روز گذشته (یک‌شنبه ۳۰ اوت/ نهم شهریور) و سه هفته پس از انتخابات مناقشه‌برانگیز ریاست جمهوری در بلاروس، ده‌ها هزار شهروند معترض به نتایج اعلام شده این انتخابات در شهر مینسک گرد آمدند و علیه آلکساندر لوکاشنکو شعار دادند.

معترضان در سومین یک‌شنبه پیاپی با وجود تدابیر شدید امنیتی و بستن میدان‌های اصلی پایتخت توسط پلیس و نیروهای امنیتی در تظاهراتی مسالمت‌آمیز خواهان کنار رفتن لوکاشنکو از قدرت پس از ۲۶ سال شدند.

خبرگزاری آلمان روز دوشنبه گزارش داد رسانه‌های دولتی بلاروس در یک "خبر فوری" از جانبداری لوکاشنکو از انجام اصلاحات خبر دادند.

ظاهرا منظور از این اصلاحات تغییر قانون اساسی است اما تا کنون منابع رسمی جزئیات این تغییر احتمالی را منتشر نکرده‌اند و دیکتاتور بلاروس هم در این باره سخن مشخصی نگفته است.

یک‌شنبه گذشته که بزرگترین تظاهرات خیابانی در مینسک با حدود صد هزار معترض برپا شد لوکاشنکو برای واگذاری بخشی از قدرت اعلام آمادگی کرد اما گفت تسلیم فشار خیابان نمی‌شود و به انتخابات مجدد تن نمی‌دهد.

بی‌اغتمادی به وعده‌های رهبر خودکامه

به گزارش خبرگزاری آلمان ماریا کولسنیکوا، از سیاستمداران شاخص اپوزیسیون هشدار می‌دهد که با توجه به وعده‌های تحقق نیافته رهبر خودکامه بلاروس در بیش از ربع قرن گذشته نباید به وعده‌های جدید او اطمینان کرد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

او می‌گوید لوکاشنکو مانند ۲۶ سال گذشته دروغ می‌گوید و واقعیت را تحریف می‌کند. والری کالبرویچ، کارشناس علوم سیاسی در مینسک هم به خبرگزاری آلمان می‌گوید واگذاری بخشی از قدرت توسط لوکاشنکو باورپذیر نیست اما مدلی شبیه به قزاقستان برای بلاروس قابل تصور است.

در قزاقستان از زمان فروپاسی شوروی سابق در سال ۱۹۹۰، نورسلطان نظربایف برای مدت ۲۹ سال به عنوان رئیس جمهوری بر سر کار بود تا ماه مارس سال پیش که این سمت را به یکی از سیاستمداران وفادار به خود و نزدیک به مسکو واگذار کرد.

نظربایف همچنان ریاست شورای امنیت قزاقستان و رهبری حزب "نور اوتان" با اکثریت کرسی‌های پارلمانی را در اختیار دارد و از چنان نفوذ و قدرتی برخودار است که نگران پیگرد قضائی به خاطر اقدام‌هایش نیست.

آخرین دیکتاتور اروپا

لوکاشنکو که مخالفانش او را "آخرین دیکتاتور اروپا" می‌خوانند اعتراف می‌کند که "سیستم اقتدارگرای" حاکم بر بلاروس به قامت او دوخته شده اما برای انجام اصلاحات و واگذاری بخشی از قدرت آمادگی دارد.

با این حال پلیس و نیروهای امنیتی پس از خویشتنداری نسبی در برابر معترضان در هفته نخست، بر شدت مقابله با آنها افزوده‌اند و تا کنون تعداد بسیاری، به خصوص کسانی که در سازماندهی تظاهرات فعال‌تر هستند را بازداشت کرده‌اند.

با وجود ادامه دستگیری‌ها و ارعاب مخالفان، تظاهرات در روز یک‌شنبه ادامه داشت. روز گذشته تعدادی از معترضان هنگامی که نیروهای امنیتی قصد بازداشت یک نفر و سوار کردن او به خودرویی را داشتند به درگیری با آنها پرداختند و مانع کارشان شدند.

سویتلانا تیخانوسکایا، رقیب انتخاباتی لوکاشنکو و رهبر اپوزیسیون اندکی پس از اعلام نتایج انتخابات ۹ اوت به خاطر نگرانی درباره امنیت خود و فرزندانش به تبعید خودخواسته در لیتوانی رفت.

روز یکشنبه لیتوانی و دو کشور دیگر حوزه بالتیک، یعنی لتونی و استونی اعلام کردند که  ۳۰ مسئول بلاروس از جمله رئیس جمهور این کشور اجازه ورود به این سه کشور را ندارند. این اولین اقدام تحریم از این دست در میان کشورهای اتحادیه اروپا علیه شماری از مقام‌های بلار وس است.

روز دوشنبه، آناتولی گلاز سخنگوی وزارتخارجه بلاروس به اقدام سه کشور لتونی، لیتوانی و استونی واکنش نشان داد و "آن را  اقدامی عجولانه توصیف کرد."

گلاز افزود این سه کشور "همسایه های ما هستند و مواضع آنها برایمان اهمیت به سزایی دارد اما متاسفانه دست به اقدامات شتاب زده‌ای زده‌اند و این وضعی تاسف‌بار است."

دولت بلاروس همسایگانش یعنی اوکراین، لهستان و لیتوانی را به مداخله در امور داخلی این کشور و حمایت از اعتراضات متهم می‌کند.

رقیب لوکاشنکو در نشست شورای امنیت

به گزارش رویترز، تیخانوسکایا قصد دارد روز جمعه، چهارم سپتامبر در نشست شورای امنیت سازمان ملل درباره تحولات اخیر بلاروس اطلاع‌رسانی کند. او به دعوت نماینده استونی در سازمان ملل که از اعضای دوره‌ای شورای امنیت است در این نشست شرکت می‌کند.

نشست‌های شورای امنیت به دلیل رعایت توصیه‌های بهداشتی مرتبط با شیوع ویروس کرونا به صورت ویدئوکنفرانس برگزار می‌شود و سیاستمدار اپوزیسیون بلاروس نیز قرار است از همین طریق در نشست روز جمعه شرکت کند.

کمیسیون انتخابات بلاروس ادعا می‌کند لوکاشنکو در انتخابات ۹ اوت ۸۰ درصد آراء را به دست آورده است. گروه‌های اپوزیسیون این نتایج را حاصل دستکاری در آرای شهروندان و جعلی می‌دانند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

اتحادیه اروپا نیز از پذیرش نتایج انتخابات خودداری کرده و آن را به رسمیت نمی‌شناسد. با این حال ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه اعلام آمادگی کرده به بلاروس کمک امنیتی کند و از کشورهای غربی خواسته در امور داخلی این کشور دخالت نکنند.

در همین حال، کاخ سفید  روز دوشنبه از روسیه خواست که "به استقلال و دموکراسی در بلاروس احترام بگذارد."

کیل مک‌انانی دبیر مطبوعاتی دونالد ترامپ، خطاب به خبرنگاران گفت: «روسیه باید به حاکمیت بلاروس و حق مردم این کشور در انتخاب آزادانه و عادلانه رهبران خود احترام بگذارد».

روسیه: فعلا نیازی با ارسال نیرو نیست

به گزارش خبرگزاری روسی تاس، دمیتری پسکف، سخنگوی کاخ کرملین روز دوشنبه با توجه به مسالمت‌آمیز برگزار شدن تظاهرات روز گذشته در مینسک گفت که وضعیت کشور همسایه به گونه‌ای نیست که ارسال کمک‌های امنیتی مسکو در حال حاضر ضروری باشد.

او می‌گوید دخالت مستقیم روسیه در بلاروس زمانی لازم است که اوضاع در این کشور متشنج و از کنترل خارج شود.

سخنگوی کاخ کرملین افزود ارسال نیرو به بلاروس نیازی به تائید پارلمان روسیه ندارد زیرا این اقدام جزیی از تعهدات مسکو است که پارلمان قبلا آن را تصویب کرده است.

پوتین پیشتر اعلام آمادگی کرده بود نیروهای امنیتی وزارت کشور روسیه را در صورت نیاز به بلاروس اعزام کند و شرط این کار را درخواست لوکاشنکو عنوان کرده است.