رابرت مالی: انتخابات ایران تاثیری بر مذاکرات هستهای ندارد
۱۳۹۹ اسفند ۲۰, چهارشنبه
نماینده ویژه آمریکا در امور ایران میگوید هیچ روندی در ارتباط با جمهوری اسلامی به خاطر انتخابات کند یا سریع نمیشود. روحانی در اظهار نظری متفاوت با قبل گفته ایران آماده است بر اساس تعهد در برابر تعهد با آمریکا تعامل کند.
تبلیغات
رابرت مالی، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران میگوید احتمال برداشته شدن تحریمها علیه جمهوری اسلامی منتفی نیست اما رئیس جمهوری ایالات متحده، جو بایدن در این زمینه گام یکجانبهای بر نمیدارد.
او در گفتوگویی با وبسایت "اکسیوس" که روز چهارشنبه بیستم اسفند منتشر شد تاکید کرده که انتخابات ریاست جمهوری در ایران عاملی در تصمیمگیریهای دولت بایدن درباره چگونگی پیشبرد روند مذاکره با تهران نیست.
پیش از این برخی مقامهای ارشد دولت حسن روحانی، از جمله وزیر خارجه محمد جواد ظریف به صورت تلویحی و گاهی تا حدی آشکار به کاخ سفید هشدار دادهاند که با توجه به احتمال زیاد پیروزی اصولگرایان تندرو در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ فرصت باقیمانده در دولت دوازدهم برای دست یافتن به توافق را از دست ندهد.
بیتاثیر بودن انتخابات ایران
رابرت مالی تاکید کرده که دولت آمریکا به خاطر انتخابات ایران تلاش برای مذاکرات را سریعتر یا کندتر نمیکند و این فرایند تنها در هماهنگی به منافع و امنیت ملی آمریکا پیش خواهد رفت.
او افزود دولت آمریکا برای جمهوری اسلامی روشن کرده که آمادگی دارد در یک روند جدی دیپلماتیک برای فراهم کردن شرایط بازگشت دو طرف به توافق هستهای و تعهدات برجامی همکاری کند.
رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنهای چندی پیش گفته بود که ایران به شرطی به اجرای تعهدات برجامی بازمیگردد که تحریمهای آمریکا کاملا رفع و این مسئله راستیآزمایی شود.
یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا به "اکسیوس" گفته دولت جو بایدن فقط پس از آغاز گفتوگوهای دو طرفه و به عنوان بخشی از یک روند دو جانبه آمادگی دارد رفع برخی تحریمها را بررسی کند.
گفتوگو، حتی غیرمستقیم
او میافزاید دو طرف باید حتی اگر شده به صورت غیر مستقیم وارد گفتوگو شوند، گرچه انجام گفتوگوهای مستقیم سودمندتر خواهد بود. رابرت مالی هم میگوید از نظر دولت مذاکرات مستقیم موثرتر و امکان بروز سوءتفاهم در آن کمتر است.
با این همه برخی گزارشها حاکی از احتمال وجود مذاکرات پشتپرده و غیرمستقیم میان تهران و واشنگتن است. وزارت خارجه آمریکا وجود کانالهای ارتباطی میان دو طرف را رد نکرده اما گفته به پرسشها در این زمینه پاسخ نمیدهد.
حسن روحانی در نشست روز چهارشنبه هیئت دولت ضمن اشاره به این که آمریکا باید پیشقدم باشد خطاب به این کشور گفت: «برای بازگشت بهتعهدات بهصورت کل در برابر کل ویا جزء در برابر جزء آمادهایم، این شما هستید که میتوانید مسیر درست و صحیح را انتخاب کنید.»
این سخنان با شرطهای قبلی خامنهای درباره ضرورت برداشته شدن کامل تحریمهای آمریکا برای بازگشت ایران به تعهداتش متفاوت است و در مجلس با انتقادهای تندی روبرو شده است.
انتقاد از روحانی در مجلس
به گزارش "فرارو" نصرالله پژمانفر، رئیس کمیسیون اصل نود مجلس حسن روحانی را متهم میکند که هدفش از بیان این سخنان یا "ایجاد دوگانگی در کشور" است و یا این حرفها را با انگیزههای انتخاباتی مطرح میکند.
او افزود: «چه دولت و چه دیگران همگی در ماجرای برجام کاملاً دریافتند که برداشته شدن گام به گام تحریمها یک سناریوی کاملاً شکسته خورده است و تکرار مجدد آن هیچ دلیل منطقی ندارد.»
احمدحسین فلاحی، نماینده همدان در مجلس نیز ابراز امیدواری کرده که منظور روحانی از سخنانش "مذاکره مجدد، وادادگی و عقب نشینی" نباشد چون به گفته او مذاکرهای در کار نخواهد بود و ایران برای بازگشت به تعهدات برجامی منتظر برداشته شدن تحریمها خواهد بود.
مطابق شواهد و اظهارات رابرت مالی، دولت جو بایدن آماده برداشتن تحریمها علیه جمهوری اسلامی پیش از بازگشت ایران به انجام تعهدات برجامی نیست اما سخنان تازه روحانی این احتمال را مطرح میکند که تهران آماده عقبنشینی از مواضع تند قبلی باشد.
خروج از برجام و معاملاتی که دود میشوند
با امضای دونالد ترامپ، آمریکا از برجام خارج شد. سال گذشته شرکتهای آلمانی ۵/ ۳ میلیارد یورو به ایران و ۱۱۱ میلیارد یورو به آمریکا صادر کردند. معاملاتی که با خروج آمریکا از برجام به خطر افتادهاند در این گزارش تصویری:
عکس: Reuters/J. Ernst
با این امضای دونالد ترامپ، دولت آمریکا نه تنها از توافقنامه اتمی "برجام" خارج شده، بلکه میخواهد تحریمهای اقتصادی علیه جمهوری اسلامی را نیز بار دیگر از سر گیرد. بدین ترتیب هر شرکتی که با آمریکا و با دلار در سطح جهانی معامله میکند در صورتی که با ایران معامله کند، میتواند مشمول جریمه سنگینی بشود.
عکس: Reuters/J. Ernst
بسیاری از شرکتها و بخصوص بانکها معنی نقض تحریمها را بخوبی میدانند. کومرتس بانک آلمان در سال ۲۰۱۴ مجبور به پرداخت یک میلیارد و پانصد میلیون دلار و گروه "بی ان پی پاریبا" فرانسوی حتی ۹ میلیارد دلار جریمه پرداخت کرد.
عکس: picture-alliance/dpa
به گزارش اتاق بازرگانی آلمان، ده هزار شرکت آلمانی با ایران رابطه تجاری دارند و ۱۲۰ شرکت این کشور حتی با نیروی کار خود در ایران حضور دارند. آلمان در سال گذشته ۳ و نیم میلیارد یورو به ایران صادرات داشته درحالیکه ارزش صادرات آن به آمریکا بالغ بر ۱۱۱ میلیارد یورو بوده است.
عکس: picture-alliance/dpa/F. Motahari
ایرباس بزرگترین بازنده خروج آمریکا از برجام است. در ژانویه سال ۲۰۱۷ ایران سفارش خرید یکصد فروند هواپیمای ایرباس را به ارزش ۲۳ میلیارد یورو داد. سه فروند هواپیما به ایران تحویل داده شد و حالا آمریکا اجازه صادرات این هواپیما به ایران را لغو کرده است. کمپانی اروپایی ایرباس بخشی از تولیدات خود را در آمریکا تامین میکند.
عکس: FARS
کمپانی آمریکایی بوئینگ دو قرارداد با شرکتهای ایرانی آسمان برای فروش ۳۰ عدد هواپیما به ارزش ۳ میلیارد دلار و نیز قرارداد فروش ۸۰ فروند هواپیما با شرکت ایران ایر به ارزش ۱۶ میلیارد دلار امضا کرد. این سفارشها هیچگاه در تولید لحاظ نشدند و حالا هم دنیس مویلنبرگ، مدیریت بوئینگ، اعلام کرده است که "ما پیرو سیاست دولت آمریکا هستیم".
عکس: picture-alliance/dpa/Stringer
تاریخ اولین حضور زیمنس در ایران به کشیدن خط تلگراف لندن – بمبئی در ۱۵۰ سال پیش برمیگردد. جو کایزر، مدیر کمپانی زیمنس، از نخستین مدیران آلمانی بود که در آغاز سال ۲۰۱۶ به ایران سفر کرد و قراردادهای میلیاردی فروش توربینهای گازی و مدرنیزه کردن قطارهای ایران را به امضا رساند.
عکس: picture-alliance/dpa/T. Hase
کمپانی هنکل هیچگاه از بازار ایران خارج نشد و به همین دلیل جایگاه قدرتمندی در صنایع تولید شوینده و چسب دارد. "کاسپار رورستد"، مدیر پیشین این کمپانی، در سال ۲۰۱۵ و قبل از "برچیده شده تحریمها" گفته بود: «فروش میلیونی ما در بازار ایران (سه رقم دارد) و به افزایش آن هم خوشبین هستیم.» این کمپانی سال گذشته ۲۰ میلیارد یورو فروش داشته که یک درصد آن از بازار ایران است.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Hitij
کمپانی دایملر، ایران خودرو و ماموت در ماه دسامبر سال ۲۰۱۷ قرارداد طولانی مدت تولید کامیون در ایران را به امضا رساندند. دایملر آلمان در سال ۲۰۱۰ سهم خود را در خودروسازی ایران واگذار کرده بود.
عکس: MEHR
کمپانی خودروسازی فولکس واگن هم تصمیم داشت از اواسط سال ۲۰۱۷ میلادی با کمک ایران خودرو و ماموت با مدلهای تیگوان و پاسات وارد بازار ایران شود. این خودروها در نمایشگاه بینالمللی خودرو تهران در سال گذشته نیز عرضه شدند.
عکس: jamejamonline
بازار خودروی ایران بصورت "سنتی" در دست صنایع خودروسازی فرانسه است. این صنایع از آنجایی که با آمریکا رابطهای ندارند، دستشان برای سرمایهگذاری در ایران بازتر است. کمپانی "PSA" در سال ۲۰۱۶ قرارداد همکاری برای تولید سه مدل پژو را در سال ۲۰۱۶ با ایران خودرو به امضا رساند. این سرمایهگذاری ۴۰۰ میلیون یورویی هنوز به نتیجه و سودی نرسیده و طرف ایرانی هم توان مالی ندارد.
عکس: Tasnim
خودروساز فرانسوی رنو در سال ۲۰۱۷ اعلام کرد یک سرمایهگذاری بزرگ به همراه خط تولید در ایران خواهد داشت. کارلوس غُصن (یا به فرانسوی گون- Carlos Ghosn) مدیر اجرایی شرکتهای خودروسازی رنو در آن زمان گفته بود که "بازار ایران دارای پتانسیل بینظیری است".
عکس: IRNA
بازار و صنایع نفت و گاز ایران یکی از بازارهای جالب توجه برای شرکتهای بینالمللی است. شرکت ایتالیایی "سایپم" (Saipem) که در عرصه تولید خط لوله و پایانههای نفت و گاز فعال است قرادادی به مبلغ ۳ میلیارد و پانصد میلیون یورو با ایران امضا کرده است.
عکس: Mehr
رئیس کمپانی نفتی اِنی (Eni)، کلادیو دسکالزی هم جزو اولین مدیرانی بود که با پایان تحریمها راهی تهران شد. دو طرف تمایل به همکاری داشتند اما قراردادها در حد "مطالعات برای توسعه میدان کیش و فاز سوم میدان دارخوین" باقی ماند. از سوی دیگر انی از ایران طلبکار است که به دلیل تحریمها امکان پرداخت بدهی برای ایران وجود نداشت.
عکس: picture-alliance/AP Photo/A. Medichini
برخلاف کمپانی ایتالیایی انی، کمپانی بریتانیایی – هلندی "شل" سالها به دلیل تحریمها راهی را پیدا نمیکرد تا بتواند بدهی دو میلیارد دلاری خود به ایران را پرداخت کند. کمپانی نفتی شل سفارش جدید دیگر به ایران نداده و قراردادهای جدید هم در حد "مطالعه برای توسعه میادین آزادگان جنوبی، یادآوران و کیش" است.
عکس: FARS
کمپانی فرانسوی توتال اعلام کرد که پنج میلیارد دلار در میدان پارس جنوبی سرمایهگذاری میکند. دولت آمریکا در مورد این سرمایهگذاری "استثنا" قائل شد و اجازه آن را صادر کرد. حال امکان دارد با تحریمهای جدید این اجازه هم لغو شود. پاتریک پویان، مدیرعامل توتال، در ماه مارس ابراز امیدواری کرد تا اجازه آمریکا بهقوت خود باقی بماند. او گفت در غیر این صورت ما بار دیگر برای دریافت اجازه تلاش خواهیم کرد.