نماینده ویژه آمریکا در امور ایران میگوید آمریکا از این پس در مورد ایران، سیاست تحریم و فشار را دنبال میکند. او اعتراضات اخیر در ایران را یکی از دلایل توقف مذاکرات وین بر سر احیای برجام میداند.
تبلیغات
رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران روز دوشنبه (۱۴ نوامبر/۲۳ آبان) در جمع خبرنگاران در پاریس، گفت: «اگر چه درهای دیپلماسی باز خواهند ماند اما دولت آمریکا اکنون تمرکز خود را به جای مذاکرات احیای توافق هستهای بر سیاست تحریم و فشار قرار میدهد.»
این مقام آمریکایی اقدامات نیروهای امنیتی علیه معترضان در ایران و همچنین فروش پهپاد به روسیه را از دلایل تغییر سیاست آمریکا عنوان کرد.
او همچنین گفت، علاوه بر این، مذاکرات پیشرفتی هم نداشتهاند.
از انعقاد توافق تا خروج آمریکا و از سرگیری دوباره مذاکرات
در چارچوب مذاکرات وین، ماهها برای دستیابی به یک توافق در مناقشه هستهای با ایران تلاش شد؛ تلاشی که موفقیتی در بر نداشته است.
پیشتر تنشها بین ایران و آژانس برسر مسائلی مانند توقف فعالیت برخی دوربینهای نظارتی و پرسشهای بیپاسخ مانده این نهاد بالا گرفته بود.
مدیر کل آژانس بارها جمهوری اسلامی را متهم کرده که به برخی از پرسشهای این نهاد، از جمله درباره منشاء مواد رادیواکتیو کشف شده در سه مکان اعلام نشده پاسخهای قانعکنندهای نداده است. گروسی همچنین گفته بود، بدون پاسخ شفاف ایران به پرسشهای آژانس در این باره، مسیر احیای توافق هستهای و برجام هموار نمیشود.
رابرت مالی معتقد است سکون در مذاکرات وین به دلیل مواضع ایران و اتفاقاتی است که در دو ماه اخیر در این کشور در جریان است.
توافق برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به برجام در سال ۲۰۱۵ (۱۳۹۴) میان ایران و کشورهای ۱+۵ منعقد شد. در چارچوب برجام و برای جلوگیری از دسترسی ایران به سلاح اتمی، از جمله محدودیتهایی برای ایران در موضوع غنیسازی اورانیوم در نظر گرفته شد. در برابر این محدودیتها، تحریمها علیه جمهوری اسلامی لغو شد. آمریکا در زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ به صورت یکجانبه از توافق بیرون آمد و تحریمها علیه این کشور را دوباره جاری ساخت.
ایران هم در مقابل با کاهش گام به گام تعهدات برجامی به اعمال دوباره تحریمها پاسخ داد.
دولت جو بایدن اما برخلاف دونالد ترامپ، سیاست احیای برجام را در پیش گرفت.
واکنش وزرات خارجه به تحریمهای جدید
به گزارش خبرگزاری فرانسه، رابرت مالی در سخنان روز دوشنبه خود بدون اشاره به جزییات، همچنین گفته است: «اگر ایران بخواهد در برنامه هستهای از سرحدهای تعیین شده عبور کند، این اقدام پاسخی هماهنگ با متحدانمان در اروپا را به دنبال خواهد داشت.»
خبرگزاری رویترز مینویسد، به گفته دیپلماتها رابرت مالی روز سه شنبه (۱۵ نوامبر/۲۴ آبان) با همتایان خود از فرانسه، آلمان و بریتانیا در پاریس در اینباره گفتوگو خواهد کرد.
دوشنبه ۲۳ آبان وزیران خارجه اتحادیه اروپا ۲۹ فرد و سه نهاد جمهوری اسلامی را بهدلیل دست داشتن در سرکوب گسترده اعتراضات مردمی ایران تحریم کردند.
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه روز سه شنبه (۲۴ آبان) در واکنش، این اقدام را "بی پایه و اساس، غیرقانونی و مداخله جویانه" داانست و آن را محکوم و "کاملا مردود" اعلام کرد. او همچنین گفت: « با این رویکرد غلط، این اروپاست که دایره تعاملات خود را به دست خود تنگتر میکند.»
گزارش تصویری: شمارش معکوس؛ از اعتراض تا انقلاب در ایران
ضربات اعتراضات از سال ۱۳۹۶به این سو بر پیکر جمهوری اسلامی هر بار سنگینتر شدهاند. اینبار معترضین شعار دادهاند: «بهش نگین اعتراض، اسمش شده انقلاب». نگاهی تصویری به اعتراضات سالهای اخیر:
عکس: NNSRoj
دومینوی سرنگونی
دامنه اعتراضات از سال ۱۳۹۶به این سو گستردهتر و ضرباتش بر پیکر جمهوری اسلامی هر بار سنگینتر شدهاست. اینبار معترضین شعار دادهاند: «بهش نگین اعتراض، اسمش شده انقلاب».
عکس: NNSRoj
اعتراضات ۱۴۰۱
اعتراضات در پی کشته شدن مهسا امینی در بازداشتگاه گشت ارشاد در روز ۲۶ شهریور در مقابل بیمارستان کسری در تهران شروع شد و به استان کردستان و بعد سراسر ایران گسترش یافت. اعتراضات با شعار "زن زندگی آزادی" همراه شد.
عکس: EPA-EFE
اعتراضات ۱۴۰۱
با اعتراضات خیابانی، اعتصاب در بازار، تعطیلی مدارس و اعتصاب در ۴۳ دانشگاه ایران، اعتراضات مردمی در ایران وارد هفته سوم شده است. حالا اعتراضات مردمی از "آتش زدن روسری" عبور کرده و دانشجویان شعار میدهند: «بهش نگین اعتراض، اسمش شده انقلاب».
عکس: UGC
اعتراضات ۱۴۰۰
اعتراضات مردم در سال ۱۴۰۰ گرچه سراسری نبود، اما در سراسر کشور در رابطه با موضوعات مختلف صنفی، اجتماعی و سیاسی برگزار شد. در پی اعتراض مردم گنبد کاووس به تعرض جنسی به دو دختر، شماری از شهروندان توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند و با اعزام نیروهای نظامی و انتظامی، فضای این شهر امنیتی شد.
عکس: Daniel Babajani
اعتراضات ۱۴۰۰
تعداد زیادی از کارگران بازنشسته ایران ۱۵ فروردین ۱۴۰۰ با تجمع مقابل ادارههای تأمین اجتماعی مراکز استانها و چند شهر دیگر، خواستار رساندن مستمریها به خط فقر و رفع تبعیضهای موجود علیه آنان شدند. اعتراض سهامداران، داروسازان در همدان، رشت و اصفهان و اعتراض معلمان فارغالتحصیل دانشسراها از دیگر اعتراضات در این سال بودند.
عکس: Fararu
اعتراضات ۱۳۹۹
اعتراضات در سیستان و بلوچستان در واکنش به کشته شدن سوختبران توسط سپاه پاسداران در شهرستان سراوان آغاز و با قطع و اختلال در شبکه موبایل، تلفن ثابت و اینترنت در بیشتر شهرهای استان همراه شد. این اعتراضات چندین کشته و زخمی برجای گذاشت.
عکس: IRNA
اعتراضات ۱۳۹۹
پلیس به معترضین به وضعیت بد آب اشامیدنی در غیزانیه از توابع اهواز گاز اشک آور و گلولههای ساچمهای شلیک کرد. اعتراض دستفروشان تهران، کارگران معادن زغال سنگ کرمان، پرستاران اصفهان، مال باختگان در بازار سهام، کارگران هفت تپه، متقاضیان خرید خودرو و دهها مورد دیگر نیز در این سال ادامه یافت.
عکس: Irankargar
اعتراضات ۱۳۹۸
یک هواپیمای مسافربری اوکراینی در ۱۸ دی مورد هدف شلیک پدافند هوایی سپاه پاسداران قرار گرفت و سقوط کرد. همه سرنشینان این پرواز جان باختند. مسئولان جمهوری اسلامی تا سه روز منکر شلیک به این هواپیما بودند و آن را "عملیات روانی آمریکا" اعلام کردند. این دروغ اما مانع اعتراضات خیابانی مردم نشد.
عکس: picture-alliance/dpa/NurPhoto/M. Nikoubaz
اعتراضات ۱۳۹۸
اعتراضات ۲۴ آبان در واکنش به افزایش ۲۰۰ درصدی قیمت بنزین آغاز شد ولی سپس نظام جمهوری اسلامی ایران و رهبران روحانی آن را هدف گرفت. بر اساس گزارش نهادهای امنیتی ایران، ۲۹ استان و صدها شهر دستخوش ناآرامیهای پس از افزایش قیمت بنزین بودند. هزاران کشته، زخمی و بازداشتی حاصل این اعتراضات بودند.
عکس: picture-alliance/dpa/ISNA/A. Mirzazadeh
اعتراضات ۱۳۹۷
روز دوشنبه ۴ تیر بخش بزرگی از بازاریان تهران در اعتراض به رکود حاکم بر بازار، نوسان بیسابقه نرخ ارز و کمبود مشتری ناشی از گران شدن قیمتها دست از کار کشیدند. این اعتراضات برای افزایش قیمت طلا، رشد سریع قیمت سکه و کاهش شدید ارزش ریال در برابر دلار در تهران آغاز و به شهرهای دیگر نیز گسترش یافت.
عکس: IranHumanRightsMonitor
اعتراضات ۱۳۹۷
اعتراضات نسبت به تقسیم شهرستان کازرون از تابستان سال ۱۳۹۶ پس از مطرحشدن مسئله جدایی بخشهایی از شهرستان کازرون و تبدیل بخشهای کوهمره و چنارشاهیجان به شهرستان جدیدی به نام کوهچنار آغاز شد.
عکس: Greatshiraz.ir
اعتراضات ۱۳۹۶
مجموعهای از اعتراضات رهبرینشدهٔ مردمی و ضد دولتی در سراسر ایران از ۷ دی ۱۳۹۶ از مشهد و شهرهای بزرگ استان خراسان آغاز شد. فراخوان شرکت در این تظاهرات در آغاز "نه به گرانی" و اعتراض به سیاستهای دولت حسن روحانی بود اما به سرعت کل نظام و بسیاری از شهرهای ایران را در بر گرفت.
عکس: Reuters
اعتراض ۱۳۹۶؛ آغاز "دیگه تمومه ماجرا"
شعارهای ساختارشکن نشان از "تنفر" از جمهوری اسلامی ایران در میان معترضان داشت. از دیگر ویژگیهای مهم این اعتراضات این بود که برخلاف سالهای ۱۳۷۸ و ۱۳۸۸، اصلاحطلبان پشت آن نبودند و معترضین شعار دادند: "اصلاحطلب، اصولگرا، دیگه تمومه ماجرا".