روزنامه "ایندیپندنت" در گزارشی در روز جمعه (۱۲ آبان/ ۲ نوامبر) خبر داد که دولت بریتانیا سرگرم بررسی اعزام جنگنده‌های پیشرفته به خلیج‌فارس و استقرار آنها در امارات متحده عربی است.

بنا به این گزارش نمایندگان بریتانیایی هم اکنون مشغول رایزنی با مقامات رسمی کشورهای عربی در حاشیه خلیج ‌فارس هستند تا درباره تهدیدات فزاینده‌‌ی ایران پاسخی مناسب بیابند. کشورهای عربی بیم از آن دارند که در صورت بروز جنگ، ایران از صدور نفت این کشورها به بازار جهانی جلوگیری کند.

رهبران عربستان سعودی و امارات متحده عربی به شدت نگران بستن تنگه هرمز از سوی ایران هستند؛ حدود ۴۰ درصد از کل صادرات نفت خام جهان از تنگه هرمز می‌گذرد.

بریتانیا در حال حاضر کشتی‌‌های مین‌روب خود را در آب‌های خلیج‌فارس مستقر کرده است. کشورهای عربی مستقیماَ از بریتانیا خواسته‌اند که با توجه به افزایش تنش‌های منطقه‌ای دست به این اقدام زند. تصمیم نهایی درباره اعزام هواپیماهای جنگنده به منطقه خلیج‌فارس بر عهده دیوید کامرون، نخست‌وزیر بریتانیا، نهاده شده است.

اهداف آموزشی

سخنگوی رسمی نخست‌وزیر بریتانیا اعلام کرد که اعزام جنگنده‌های "یوروفایتر" مدل "تایفون" به ابوظبی تنها با اهداف آموزشی صورت می‌گیرد. وی افزود: «این اقدام فعالیتی معمول و منظم است که از سال‌های گذشته تا کنون جریان داشته، بدین خاطر فکر نمی‌کنم که موضوع جدیدی در این رابطه اتفاق افتاده باشد.»

گفته می‌شود که دولت کامرون مایل است به متحدان خود در منطقه اطمینان دهد که بریتانیا به لحاظ دیپلماتیک و نظامی در صورت شدت‌گیری تنش‌ها با ایران از آنها حمایت خواهد کرد.

بنا به گزارش روزنامه "ایندیپندنت" اما انتشار خبر اعزام هواپیماهای جنگنده بریتانیایی به خلیج‌فارس "مسلماَ احساس عدم اطمینان" را به ایران منتقل خواهد ساخت، گرچه مقامات بریتانیایی بارها اعلام کرده‌اند که هدف چنین تحرکاتی جمهوری اسلامی ایران نیست. فیلیپ هموند، وزیر دفاع بریتانیا، در روز پنج‌شنبه (۱ نوامبر) گفت که کشورهای اروپایی باید آماده باشند که "نقش و وظیفه بیشتری در رابطه با شمال آفریقا و خاورمیانه برعهده گیرند".

"تهدیدات ایران" و استقرار جنگنده‌ها در امارات

محور گفت‌وگوهای ایهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل، در سفر خود به لندن پیرامون "تنش‌های منطقه‌ای و تهدیدات ایران" بوده است. گفته می‌شود که استقرار هواپیماهای جنگنده بریتانیایی در امارات نیز از جمله موضوعات مورد بحث بوده است.

بریتانیا تا کنون دو رزمایش هوایی مشترک با امارات متحده عربی داشته است. نخست مانور "الخنجر" که در سال ۲۰۱۰ و با شرکت هواپیماهای جنگی "یوروفایتر" مدل تایفون برگزار شد و رزمایش دیگر که در سال جاری میلادی با شرکت هواپیماهای تورنادو (GR4) به انجام رسید.

از آنجایی‌که دوره‌ی بکارگیری هواپیماهای تورنادو در سال ۲۰۱۹ میلادی به پایان خواهد رسید و این مدل از رده خارج خواهد شد، مقامات اماراتی اعلام کرده‌اند که "تمایل جدی" برای خرید ۶۰ هواپیمای جنگنده "تایفون" دارند. ظاهراَ امارات متحده علاقه بیشتری به خرید تایفون نشان می‌دهد تا خرید هواپیمای جنگنده "رافائل" از فرانسه.

جمهوری اسلامی تا کنون بارها ناخشنودی خود را از حضور نیروهای نظامی آمریکا و فرانسه در خلیج‌فارس ابراز کرده است. مقامات جمهوری اسلامی به صراحت اعلام کرده‌اند که حضور این نیروها تهدیدی برای منافع ملی ایران به شمار می‌آید.

"استقرار هواپیماهای جنگی علیه ایران نیست"

ایهود بارک در جریان سفر خود به بریتانیا گفت : «به نظر می‌رسد که ایران ساخت بمب اتمی را به تعویق انداخته است.» اما وزیر دفاع اسرائیل تصریح کرد که کشورش مصمم است که در زمان لازم و ضروی علیه تاسیسات اتمی ایران به نیروهای نظامی متوسل شود.

وزارت دفاع بریتانیا با انتشار بیانیه‌ای چنین اعلام کرد: «بریتانیا بطور منظم و معمول از هواپیماهای جنگنده تایفون در امارات به منظور آموزش بهره می‌گیرد».

در این بیانیه همچنین آمده است: «فعالیت نظامی بریتانیا نشانگر تعهد ما در قبال امنیت امارت متحده عربی و منطقه است. بریتانیا و شورای همکاری خلیج (فارس) منافع مشترکی داشته و خواهان تضمین صلح و ثبات در منطقه هستند.»

وزارت دفاع بریتانیا در بیانیه چنین تاکید کرده است: «این گونه عملیات نظامی در ارتباط با نگرانی‌های ما پیرامون برنامه اتمی ایران نیست. دولت بریتانیا آنچنانكه بارها گفته است حمله نظامی به ایران را در شرایط فعلی نادرست می‌داند.»

دولت بریتانیا از اسرائیل نیز خواسته است که از حمله نظامی به ایران خودداری کند و اجازه دهد که تحریم‌های فلج‌کننده علیه جمهوری اسلامی تاثیرات خود را آشکار کنند.

هواپیمای "یوروفایتر تایفون" جنگنده‌ای چند منظوره است که کشورهای اروپایی آن را به طور مشترک می‌سازند. بریتانیا، آلمان، اسپانیا، ایتالیا و اتریش در حال حاضر از این هواپیما بهره می‌گیرند. عربستان سعودی نیز با امضای قراردادی در سال ۲۰۰۷ میلادی ۷۲ فروند جنگنده‌ی تایفون را برای تقویت نیروی هوایی خود سفارش داده است.