رایزنی سران آلمان و چین بر سر حقوق بشر و مناسبات تجاری
۱۴۰۰ اردیبهشت ۸, چهارشنبه
آلمان و چین بر سر حقوق بشر و سرکوب اویغورهای مسلمان چین، محدودیت آزادی‌ها سیاسی در هنگ‌کنگ اختلاف‌نظر دارند با این حال هر دو کشور خواهان گسترش همکاری خود در زمینه‌های تجاری، حفاظت از آب و هوا و بهداشت هستند.
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و لی که چیانگ، نخست وزیر چین در کنفرانس ویدیویی عکس: MICHELE TANTUSSI/REUTERS
تبلیغات
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و لی که چیانگ، نخست وزیر چین روز چهارشنبه ۲۸ آوریل ( ۸ اردیبهشت) در کنفرانس ویدیویی به بحث و تبادل نظر در زمینه های گوناگون از جمله گسترش مناسبات تجاری، موضوع حقوق بشر، تغییرات اقلیمی و مسائل بهداشتی پرداختند.
صدراعظم آلمان در این کنفرانس ویدیویی در زمینه مبارزه مشترک علیه ویروس کرونا پیشنهادی را در باره تبادل اطلاعات علمی و پذیرش متقابل واکسن‌های تولید شده ارائه کرد. مرکل گفت آلمان و چین می‌توانند نقش مهمی در مهار پاندمی کرونا داشته باشند.
صدراعظم همچنین از چین خواست که گفت‌وگوی مربوط به حقوق بشر را از سر بگیرد.
گروه‌های مدافع حقوق بشر بارها دولت چین را به سرکوب سیستماتیک اقلیت مسلمان اویغور در استان سین‌کیانگ متهم کرده‌اند. پکن این اتهامات را رد می‌کند اما سازمان ملل اعلام کرده که بیش از یک میلیون نفر از این اقلیت به مراکز "شستشوی مغزی" منتقل شده‌اند.
چین این قبیل مراکز را "اردوگاه‌های تربیتی" می‌نامد و مدعی است که اویغورها داوطلبانه به آنجا می‌روند.
مرکل در جلسه ویدیویی امروز خود به کاهش آزادی سیاسی در هنگ‌کنگ هم اشاره کرد که اخیرا چین با قانون امنیتی آزادی‌های سیاسی را در این جزیره را محدود کرده است.
درخواست آلمان از چین برای رعایت حقوق بشر
اشمیت، رئیس گروه پارلمانی آلمان و چین خواستار گفت‌وگوی مداوم با چین درباره وضعیت حقوق بشر شد. اشمیت تأکید کرد که پکن نباید در این مورد از مسئولیت شانه خالی کند.
به گفته اشمیت آلمان همراه با شرکای اروپایی خود تحریم‌هایی را علیه چین وضع کرده است اما ساده لوحانه خواهد بود اگر باور کرد که این کار باعث تغییر سریع سیاست دولت چین شود.
نخست‌وزیر چین: طرفدار تجارت آزاد هستیم
لی که چیانگ، نخست وزیر جمهوری خلق چین در رایزنی آنلاینی با سران آلمان اعتراف کرد که آلمان و چین در برخی حوزه‌ها دیدگاه‌های متفاوتی دارند. او خواستار روابط دوجانبه بر اساس عدم مداخله شد. نخست‌وزیر چین تأكید كرد در سیاست اقتصادی هر دو طرف طرفدار چندجانبه‌گرایی و تجارت آزاد هستند.
آلمان همچنین از چین خواست بازارهای خود را به روی سرمایه‌گذاران خارجی باز کند.
در همایش اقتصادی که در حاشیه رایزنی‌های دولت چین و آلمان برگزار شد، مارکو واندرویتس یکی از مقام‌های وزارت اقتصاد آلمان از طرف چینی خواست که درهای بازار چین را به روی سرمایه‌گذاران باز کند.
نماینده چین در این جلسه آنلاینی گفت درهای چین برای سرمایه‌گذاری و فناوری آلمان باز است. او همچنین تاکید کرد چین با برنامه پنج ساله جدید تا سال ۲۰۲۵ می‌خواهد سرمایه‌گذاری شرکت های خارجی را آسان کند.
رد پای اژدهای سرخ در اقتصاد جهان به روایت تصویر
امضای توافقنامه راهبردی ایران و چین واکنش‌های بسیاری برانگیخت. ایران در عین حال بخش بسیار کوچکی از سرمایه‌گذاری هنگفت چین در دو دهه اخیر را جذب کرده است. حجم سرمایه‌گذاری چین چقدر و در کدام کشورها بوده است؟
چین بر اساس داده‌های "موسسه امریکن اینترپرایز"، فقط ظرف ۱۵ سال گذشته، ۲ تریلیون و ۱۰۰ میلیارد دلار در همه کشورها سرمایه گذاری کرده است؛ از کشورهای ثروتمند مثل سوئیس و آمریکا گرفته تا کشورهای آفریقایی مانند کنگو.
عکس: picture-alliance/dpa/K.-J. Hildenbrand
سهم ایران از این حجم سرمایه‌گذاری چین فقط ۵۶/ ۲۶ میلیارد دلار بوده که میزان آن در هر دوره پنج ساله تغییر نکرده است؛ یعنی تحریم بین سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۰ تاثیر چندانی بر کاهش یا افزایش سرمایه‌گذاری چین در ایران نداشته است. (عکس: کارگران چینی در پروژه آزادراه تهران-شمال)
عکس: farsnews.com
بحران اقتصادی جهانی که سال ۲۰۰۸ شروع شد، فرصت مناسبی برای چین بود تا با عرضه وام‌های کلان، جای پایی در کشورهای جهان، حتی در کشورهای اروپایی باز کند.
عکس: picture-alliance/dpa
چین در سال ۲۰۱۳ طرح بلندپروازانه خود یعنی "راه ابریشم جدید" را کلید زد. این پروژه دو هدف اساسی دارد: ۱) افزایش تولید با مواد خام ارزان و انرژی ارزان ۲) انتقال مواد خام و فروش کالای چینی از طریق گسترش راه‌ها، بندرها، فرودگاه‌ها و خطوط راه آهن.
بنا بر داده‌های "مرکز مطالعات استراتژیک بین‌المللی" (CSIS) چین تنها طی شش سال (۲۰۱۳ تا ۲۰۱۹) حدود ۶۲ میلیارد دلار در بخش راه آهن ۳۴ کشور سرمایه‌گذاری کرده است. حضور فعال اقتصادی چین در واقع به معنای گسترش نفوذ سیاسی این کشور هم هست. (عکس: شی جین پینگ، رئیس جمهور چین در سال ۲۰۱۴ در کنار همتای ونزوئلایی خود، نیکلاس مادورو در کاراکاس)
عکس: AFP/Getty Images/L. Ramirez
تصویری از خط آهن باری-مسافری بنگوئلا در آنگولا. این خط از شهر لبیتو در آنگولا شروع و در شهر تنکه در جمهوری دموکراتیک کنگو به پایان می‌رسد. این خط آهن در آنگولا با سرمایه‌گذاری چین احیا شد.
عکس: DW/N. Sul D'Angola
آفریقا با گسترش سریع شهرنشینی روبرو است. حتی کارشناسان می‌گویند که انقلاب چهارم صنعتی در آفریقا رخ می‌دهد. این در حالی است که زیرساخت‌های کافی برای تحقق این تحول هنوز وجود ندارد. چین و هند از این خلا استفاده می‌کنند. (عکس: سرمایه‌گذاری چین در بخش شیلات موزامبیک)
عکس: DW/S. Lutxeque
به نوشته مجله فوربس، چین بزرگترین شریک تجاری آفریقا است و حجم سالانه تبادلات دو طرف به ۲۰۰ میلیارد دلار می‌رسد. بر این اساس، بیش از ۱۰۰ هزار شرکت چینی در آفریقا فعالند. بنا بر داده‌های بخش تحقیقات تجارت چین – آفریقا در دانشگاه جان هاپکینز، بیشترین صادارات از آفریقا به چین در سال ۲۰۱۹ به ترتیب از کشورهای آنگولا، آفریقای جنوبی و جمهوری کنگو صورت گرفته است.
عکس: picture-alliance/Photoshot/Zhang Gaiping
مجله فوربس نوشته است که آفریقا ۲۰ درصد کتان مورد نیاز چین را تامین می‌کند. آفریقا نصف ذخایر منیزیم جهان را هم دارد که در صنعت فولاد به کار می‌رود و جمهوری دموکراتیک کنگو به تنهایی نصف ذخایر تلق جهان را در اختیار دارد. آفریقا همچنان ذخایر قابل توجه کولتان دارد که مورد نیاز صنعت الکترونیک است. چین به همه این منابع نیاز دارد. (عکس: معدن کبالت در جمهوری دموکراتیک کنگو)
عکس: Getty Images/AFP/F. Scoppa
دَن روخِفِن، پژوهشگر هلندی و بنیانگذار مؤسسه معماری "MORE" است. او تألیفات متعددی از جمله در زمینه گسترش شهرنشینی در آفریقا دارد. به گفته او، «در آفریقا هیچ پروژه ساختمانی بلندتر از ۳ طبقه و هیچ راهی طولانی تر از ۳ کیلومتر وجود ندارد که در دست چینی‌ها نباشد.» (عکس: کارگر چینی و محلی در کارگاه ساخت یک اتوبان در اوگاندا)
عکس: Imago
اما در ایران چه اتفاقی خواهد افتاد؟
جزئیات توافق راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین منتشر نشده است. روزنامه "نیویورک تایمز" پیش از این نوشته بود که طرح این توافقنامه را رئیس‌جمهور چین پنج سال پیش (۲۰۱۶) پیشنهاد کرده بوده است. پیش‌نویس این توافقنامه ۴ تیرماه ۱۳۹۹ در پکن به امضا رسید. دو هفته بعد، روزنامه نیویورک تایمز به جزئیات این پیش‌نویس ۱۸ صفحه‌ای دست یافت و آن را منتشر کرد.
عکس: ana.press
"نفت در برابر سرمایه‌گذاری"
به نوشته وبسایت اقتصادی "بلومبرگ"، چین در چارچوب این توافق «۴۰۰ میلیارد دلار در ایران سرمایه‌گذاری می‌کند و در مقابل از ایران با تخفیف زیاد و به‌طور مداوم نفت می‌خرد». چین دقیقا مشابه همین استراتژی را در قاره آفریقا در پیش گرفته است. چین در مقابل بازسازی زیرساخت‌ها، حدود یک‌سوم نفت مورد نیاز خود را از کشورهای آفریقایی وارد می‌کند.
عکس: Mana Neystani
اگر موضوع "سرمایه‌گذاری در برابر نفت ارزان‌قیمت" درست باشد، پکن بخشی از سرمایه‌گذاری خود را از طریق اختلاف قیمت نفت ارزان جبران می‌کند. سود حاصل از سرمایه‌گذاری نیز بخش دیگری از هزینه‌ها را تأمین می‌کند. گسترش حوزه نفوذ چین در منطقه را هم می‌توان به سود اقتصادی افزود. توافقنامه ۲۵ ساله با چین کدام منافع ایران را تأمین می‌کند و چقدر برای ایران از نظر اقتصادی به صرفه است؟
