فرصت هیئت‌های اجرایی وزارت کشور جمهوری اسلامی برای بررسی صلاحیت داوطلبان نمایندگی مجلس نهم روز دوشنبه (۹ ژانویه/ ۱۹ دی) به پایان رسید. نتایج این بررسی‌ها به هیئت‌های نظارت شورای نگهبان و داوطلبان ارسال می‌شوند.

علی مطهری، نماینده‌ی اصولگرای منتقد دولت در مجلس هشتم، در گفت‌وگو با "خبرآنلاین" گفت که نامه‌ی اعلام نظر هیئت‌‌های اجرایی وزارت کشور صبح سه‌شنبه (۲۰ دی/۱۰ ژانویه) به منزل وی ارسال شده است.

طبق این نامه، مطهری با استناد به بند یک و سه ماده ۲۸ قانون انتخابات رد صلاحیت شده است. این دو بند از قرار معلوم مربوط به «اعتماد و التزام عملی به اسلام و نظام جمهوری اسلامی ایران» و «ابراز وفاداری به قانون اساسی و اصل ولایت مطلقه فقیه» هستند.

مطهری از نمایندگان پیگیر سئوال از محمود احمدی‌نژاد در مجلس بود که پس از مدتی کشمکش بر سر اعلام وصول سئوال از سوی هیئت رئیسه مجلس و همچنین پس گرفتن امضای نمایندگان موافق با سئوال، از نمایندگی استعفا کرد. او البته در ادامه استعفای خود را پس گرفت.

وی به خبرآنلاین گفته است که «فعلا قصد اعتراض» به عدم تأیید صلاحیت خود را ندارد. به گفته‌ی مطهری، صلاحیت تعداد زیادی از نمایندگان مجلس هشتم از سوی هیئت‌های اجرایی وزارت کشور رد شده و «این مساله باعث تعجب همه شده است».

«رد صلاحیت حداقل ۵۰ نماینده»

نادر قاضی‌پور، نماینده‌ی ارومیه در مجلس کنونی، در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس رد صلاحیت خود را تأیید کرده و افزوده است که صلاحیت «عباس‌پور، کاتوزیان، جعفرزاده، علیخانی، محجوب، مطهری تهران [علی مطهری]، دلخوش، قنبری، مطورزاده و عباسعلی نورا» نیز از سوی هیئت‌های اجرایی برای انتخابات اسفندماه رد شده است.

بر اساس شنیده‌های قاضی‌پور، صلاحیت «حداقل ۵۰ نماینده فعلی» تأیید نشده است. نادر قاضی‌پور هم از نمایندگان منتقد دولت است که طرح تحقیق و تفحص از شرکت خودروسازی سایپا را پیگیری می‌کرد.

فاطمه آجرلو، نماینده‌ی کرج به دلیل داشتن پرونده قضایی در ارتباط با ماجرای عباس پالیزدار رد صلاحیت شد. صلاحیت حسن کامران، دیگر نماینده‌ی مرتبط با این ماجرا اما از قرار تأئید شده است. پالیزدار به دلیل "افشاگری"هایی در باره برخی از مقام‌های بلندپایه‌ی جمهوری اسلامی در بهار ۱۳۸۷ دستگیر و روانه‌ی زندان شد. وی خود را دبیر هیئت تحقیق و تفحص مجلس از قوه‌ی قضائیه معرف کرده بود.

خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) به نقل از صفرعلی براتلو، رئیس ستاد انتخابات استان تهران، از «انصراف»، «عدم احراز [شرایط نمایندگی]» یا «رد صلاحیت» ۳۱۹ داوطلب از استان تهران خبر داده است. صلاحیت ۷۴۷ نیز تأئید شده است.

به گفته‌ی براتلو در مجموع هزار و ۶۶ نفر از استان تهران برای ورود به مجلس داوطلب شده بودند.

«مخالفت با دولت»، دلیل رد صلاحیت‌ها

پیمان فروزش، نماینده‌ی زاهدان و عضو فراکسیون اقلیت مجلس که خود نیز رد صلاحیت شده، به خبرگزاری ایلنا گفته است که رد صلاحیت‌ها «نتیجه سئوال از احمدی‌نژاد» بوده است. فروزش نیز به همان دلیلی از حضور در رقابت‌های انتخاباتی منع شده که علی مطهری منع شده بود.

به گفته‌ی فروزش، «جای تعجب است که افرادی همچون ما که سابقه ۸ ساله در نمایندگی مجلس داریم رد صلاحیت می‌شویم و افرادی که دو دوره رد صلاحیت شدند امروز تایید صلاحیت می‌شوند». او به هویت این افراد اشاره‌ای نکرده است.

قدرت‌الله علیخانی، نماینده‌ی قزوین، نیز می‌گوید "شایعه" رد صلاحیت‌اش را شنیده اما هنوز نامه‌ای در این مورد از وزارت کشور دریافت نکرده است. او اضافه می‌کند: «هیئت اجرایی در اختیار دولت است و به نظر ‌می‌رسد دولت تمامی منتقدان خود را رد صلاحیت کرده است».

داریوش قنبری، نماینده‌ی ایلام و رئیس فراکسیون "خط امام" مجلس شورای اسلامی که نام او هم در فهرست رد صلاحیت‌شده‌ها دیده می‌شود، معتقد است: «آن‌طور که به نظر می‌رسد تأیید صلاحیت‌نامزدهای انتخابات مجلس بر مبنای گرایش آن‌ها نسبت به دولت بوده و هر کس از دولت انتقادی کرده، رد صلاحیت شده است».

قنبری به پایگاه اینترنتی "بازتاب امروز" گفته است: «یک نفر رنگ زد گفت بیا نامه رد صلاحیتت را بگیر». وی با تأکید بر این‌که این روش، روش معمولی برای اعلام دلایل رد صلاحیت نیست، افزود: «باید دید هیئت اجرایی چه استنادی برای این نوع رد صلاحیت فله‌ای دارد».

کاهش رد صلاحیت‌ها نسبت به انتخابات مجلس هشتم

محمدرضا باهنر، نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی، رد صلاحیت «نمایندگان منتقد دولت» را «اقدامی تنگ‌نظرانه» دانسته است. نور‌الله حیدری، نماینده اردل و فارسان و عضو فراکسیون "اصولگرایان" مجلس، نیز رد صلاحیت نمایندگانی چون مطهری و عباس‌پور را "سناریوی جریان انحرافی" برشمرده است.

مرتضی تمدن، استاندار تهران، اما تأکید می‌کند که «تمام مراحل در هیئت‌های اجرایی انتخابات به صورت قانونی انجام شده و تعیین صلاحیت‌ها در جهت منافع نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران است».

خبرگزاری فارس به نقل از مصطفی محمد نجار، وزیر کشور دولت دهم، هم از «کاهش ۲۳ درصدی رد صلاحیت‌شدگان انتخابات مجلس نهم نسبت به دوره قبل» خبر داده است. به گفته‌ی وزیر کشور، «از کل آمار ثبت‌نام‌ها در مجلس نهم که ۵ هزار و ۴۰۵ نفر بودند، به غیر از کسانی که از انتخابات انصراف دادند ۱۷ درصد رد صلاحیت داشتیم». نجار رد صلاحیت در انتخابات مجلس هشتم را ۴۰ درصد دانسته است.

وضعیت نمایندگان "اصلاح‌طلب" مجلس

منصور حسینی، دبیر فراکسیون اقلیت مجلس، به خبرآنلاین گفته است که صلاحیت «تعداد محدودی» از نمایندگان اصلاح‌طلب برای حضور در رقابت‌های انتخاباتی مجلس نهم تأیید شده است.

تا لحظه‌ی تنظیم این گزارش از قرار معلوم فقط محمدرضا تابش نماینده اردکان، محمدرضا خباز نماینده کاشمر، محمدرضا سجادیان نماینده خواف، محمدحسین مقیمی نماینده خمین، و مصطفی ذوالقدر نماینده بندرعباس، مجوز حضور در رقابت‌های انتخاباتی مجلس نهم را از هیئت‌های اجرایی وزارت کشور دریافت کرده‌اند.

در این میان رد صلاحیت ۹ نفر قطعی است و وضعیت احراز صلاحیت نمایندگانی همچون پزشکیان، کواکبیان و فاضل موسوی هم مشخص نیست.

در این میان اخبار ضد و نقیضی در مورد تأیید صلاحیت علیرضا محجوب، نماینده‌ی "اصلاح‌طلب" مجلس شورای اسلامی منتشر شده است. در حالی که نادر قاضی‌پور، نماینده‌ی ارومیه، از رد صلاحیت محجوب خبر داده بود، خبرگزاری فارس این خبر را به نقل از "یک مقام مسئول در وزارت کشور" رد می‌کند. فارس همچنین از تأیید صلاحیت الهه راستگو، حسین هاشمی، مصطفی کواکبیان و امیری‌فر خبر داده است.

این نخستین مرحله از بررسی صلاحیت داوطلبان حضور در انتخابات مجلس شورای اسلامی است. داوطلبان رد صلاحیت شده ۴ روز فرصت دارند اعتراض خود به نظر هیئت‌های اجرایی وزارت کشور را به هیئت‌های نظارت استان اعلام کنند. این نمایندگان در صورت رد صلاحیت دوباره می‌توانند ظرف مدت یک هفته به شورای نگهبان اعتراض کنند. تصمیم‌گیر نهایی در مورد صلاحیت نمایندگان شورای نگهبان است.

تبلیغات انتخاباتی داوطلبانی که در نهایت از سوی شورای نگهبان تأیید صلاحیت می‌شوند، از چهارم اسفند آغاز می‌شود و تا ۲۴ ساعت پیش از برگزاری انتخابات – ۱۲ اسفند – ادامه خواهد داشت.

PB/DK