به گفتهی سخنگوی ستاد مشترک نیروهای مسلح، ایران و عراق "در روزهای آینده" یک رزمایش مشترک برگزار میکنند. او میگوید این رزمایش به درخواست بغداد و در مرزهای اقلیم کردستان عراق با ایران برگزار خواهد شد.
تبلیغات
صبح امروز (شنبه، ۸ مهر/ ۳۰ سپتامبر) فرماندهان نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در نشستی به ریاست سرلشکر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح شرکت کردند که محور آن وضعیت عراق پس از برگزاری همهپرسی استقلال اقلیم کردستان بود.
مسعود جزایری، معاون باقری و سخنگوی ارشد نیروهای مسلح به خبرگزاری ایسنا گفت این نشست در پی درخواست بغداد از ایران "برای استقرار حاکمیت دولت مرکزی در پایانههای مرزی ایران با عراق" برگزار شد. او یکی دیگر از محورهای این نشست را فراهم کردن زمینهی "اجرای سیاستهای اعلامی جمهوری اسلامی مبنی بر احترام به یکپارچگی و حفظ تمامیت ارضی عراق" عنوان کرد.
جزایری گفت: «در این جلسه با تأکید مجدد بر حفظ تمامیت ارضی و یکپارچگی عراق و غیرقانونی بودن همهپرسی استقلال در شمال عراق، تصمیمات لازم جهت امنیت مرزها و پذیرش نیروهای دولت مرکزی عراق برای استقرار در پایانهها اتخاذ شد.»
نمایش "اقتدار" به کردستان عراق
سخنگوی ارشد نیروهای مسلح به ایسنا گفته است: «همچنین مقرر شد در رزمایش مشترک 'اقتدار" توسط نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و واحدهایی از ارتش عراق در مرزهای مشترک در مناطق مرزی قصر شیرین تا پرویزخان، مرز باشماق در مریوان و مرز تمرچین در پیرانشهر در روزهای آینده برگزار شود.»
مناطقی که جزایری به آنها اشاره کرده مرز مشترک اقلیم کردستان عراق با استانهای کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی را شامل میشوند.
پس از همهپرسی استقلال اقلیم کردستان عراق که به رغم مخالفت شدید دولت مرکزی و دو کشور همسایه، ایران و ترکیه برگزار شد دولت عراق تهدید کرد که کنترل مرزهای این منطقه را در اختیار میگیرد.
منابع خبری غربی به نقل از مقامهای ارشد اقلیم کردستان گزارش دادهاند که نظامیان عراق هشتم مهرماه کنترل مرزهای کردستان و ترکیه را در دست گرفتهاند.
عدم به رسمیت شناختن نتیجه همهپرسی
گفته میشود در همهپرسی روز دوشنبه، ۲۵ سپتامبر نزدیک به ۹۳ درصد رأیدهندگان به استقلال کردستان عراق آری گفتهاند. دولت مرکزی بغداد خواستار لغو نتیجهی این همهپرسی شده و دولت خودمختار اقلیم کردستان را تهدید به تحریم و دخالت نظامی کرده است.
ایران و ترکیه از درخواستهای دولت بغداد حمایت کردهاند و پس از آنکارا، اکنون تهران نیز اعلام آمادگی کرده امکان کنترل مرزهای اقلیم کردستان با ایران را برای ارتش عراق فراهم کند.
دولت عراق همچنین خواستار کنترل دو فرودگاه شهرهای سلیمانیه و اربیل و تمام گذرگاههای مرزی اقلیم کردستان با ایران، ترکیه، سوریه و عراق شده که ظاهرا مقامهای محلی روز جمعه با آن مخالفت کردهاند.
از بعد از ظهر جمعه، هفتم مهرماه به خواست دولت عراق و با همکاری کشورهای همسایه که مرزهای هوایی خود را به روی کردستان عراق بستهاند پروازهای بینالمللی از فرودگاه اربیل کاملا متوقف شد.
به رغم حضور نظامیان عراق در مرزهای مشترک اقلیم کردستان و ترکیه که قرار است در روزهای آینده شامل مرزهای مشترک با ایران نیز بشود ناظران احتمال دخالت نظامی در کردستان را ناچیز ارزیابی میکنند.
در همین حال فشارها بر دولت خود مختار کردستان عراق افزایش مییابد و رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا در بیانیهای اعلام کرده که کاخ سفید نتیجه همهپرسی را به رسمیت نمیشناسد.
از سوی دیگر تلاش برخی کشورهای اروپایی برای یافتن یک راه حل سیاسی برای مناقشه میان اقلیم کردستان و دولت مرکزی در بغداد افزایش یافته است.
به گزارش خبرگزاری رویترز روز جمعه حیدر عبادی نخستوزیر عراق پس از گفتوگوی تلفنی با امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه دعوت او برای سفر به پاریس و مذاکره درباره وضعیت اقلیم کردستان را پذیرفته است. دفتر رئیس جمهور فرانسه اعلام کرده که این سفر هفتهی آینده (پنجم اکتبر) انجام میشود.
مردم اقلیم کردستان عراق پای صندوق همهپرسی استقلال
مردم اقلیم کردستان عراق دوشنبه (۲۵ سپتامبر/سوم مهر) به پای صندوقهای همهپرسی استقلال رفتند. این رفراندوم در شرایط مخالفت داخلی در عراق، کشورهای همسایه و شورای امنیت برگزار شد. تصاویری از این همهپرسی:
عکس: Reuters/T. Al-Sudani
مردم در اقلیم کردستان عراق روز دوشنبه (۲۵ سپتامبر/ سوم مهر) به پای صندوقهای رای رفتند تا در همهپرسی استقلال این منطقه شرکت کنند. مراکز اخذ رای راس ساعت هشت صبح به وقت محلی به روی رای دهندگان باز شد و رای گیری تا ساعت ۱۸ به وقت محلی ادامه خواهد داشت.
عکس: Reuters/T. Al-Sudani
بیش از ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر از واجدان شرایط شرکت در این رفراندوم، قرار است در مورد ماندن یا جدا شدن از عراق تصمیم بگیرند.
عکس: Getty Images/C. McGrath
حدود ۱۲ هزار و ۷۲ مرکز اخذ رای، نه تنها در اقلیم کردستان عراق که شامل استانهای دهوک، اربیل، سلیمانیه و حلبچه است بلکه در مناطق مورد مناقشه با دولت مرکزی نیز ایجاد شده است.
عکس: Getty Images/C. McGrath
برگههاى راى به چهار زبان، كردى، عربى، سريانى و تركى تهيه شدهاند.
عکس: picture-alliance/dpa/D. Vinogradov
مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق، یکشنبه (۲۴ سپتامبر/دوم مهر) در نشستی خبری گفت که با وجود افزایش مخالفتهای بینالمللی، همهپرسی استقلال کردستان عراق براساس برنامه برگزار میشود.
عکس: Reuters/A. Lashkari
حیدرعبادی، نخست وزیر عراق یک روز پیش از برگزاری رفراندوم، در نطقی در بغداد با غیرقانونی خواندن رفراندوم استقلال کردستان گفت: "همهپرسی اقلیم مخالف قانون اساسی است و تدابیر لازم را برای مقابله با آن اتخاذ میکنیم."
عکس: Reuters/A. Jalal
ایران در همین روز مرزهای هوایی خود با اقلیم کردستان را بست. سپاه پاسداران و ارتش جمهوری اسلامی نیز همزمان مانورهایی نظامی را در مرزهای کردستان عراق برگزار کردند.
عکس: Getty Images/S. Hamed
ترکیه نیز رزمایشی را در مرز خود با اقلیم کردستان برگزار کرد و ضمن "غیرقانونی و بیاعتبار" خواندن آن، کردهای عراق را به تحریم اقتصادی تهدید کرد.
عکس: picture-alliance/dpa/D. Vinogradov
رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه روز دوشنبه (۲۵ سپتامبر/ سوم مهر) در واکنش به رفراندوم کردستان عراق به شدت با استقلال کردستان عراق مخالفت کرد و گفت: «باید دید دولت منطقهای شمال عراق از چه کانالی نفتش را صادر خواهد کرد و کجا آنرا خواهد فروخت. شیرهای این خط لوله دست ما است که میتوانیم آنها را ببندیم.»
عکس: Reuters/T. Al-Sudani
مسعود بارزانى روز یکشنبه (۲۴ سپتامبر/۲مهر) در پاسخ به این سوال که کدام از کشورها از همهپرسی استقلال حمایت مى کنند گفت: «صبر کنید و از روز بیست و شش سپتامبر ببینیم کدام کشورها کم کم از ما حمایت مىکنند. آنچه در تلویزیونها گفته مىشود با آنى که در دیدارها به ما مىگویند فرق دارد.»
عکس: picture-alliance/dpa
بخش قابلتوجهی از اقلیتهای ترکمان و عرب با برگزاری این رفراندوم موافق نیستند. حسن توران، یکی از رهبران جبهه ترکمانی تاکید کرد: «ایجاد مراکز اخذ رای در مناطق و مدارس ترکمانی در کرکوک اقدامی تحریکآمیز است و ساکنان استان نباید در همهپرسی شرکت کنند.» (عکس: شرکت کردهای پیرو آئین ایزدی در همهپرسی استقلال اقلیم کردستان عراق)
عکس: Reuters/A. Jalal
همهپرسی استقلال اقلیم کردستان عراق با تدابیر شدید امنیتی همراه بود. تا لحظه انتشار این گزارش رایگیری در آرامش برگزار شد.
عکس: Reuters/A. Jadallah
واحدهای پیشمرگه و نیروهای پلیس نیز از ساعت ۷ صبح به وقت محلی بطور منظم در پای صندوقهای رای حضور یافتند و آرای خود را به صندوقها ریختند.
عکس: Getty Images/AFP/S. Hamed
برای افرادی که در خارج از خاک عراق سکونت دارند یک سایت برای رای گیری آنلاین در نظر گرفته شده است. یک تاجر کرد که در چین زندگی میکند، اولین فردی بود که رای خود را از این طریق ثبت کرد.
عکس: Getty Images/C. McGrath
برآورد میشود که اکثریت قاطع رأیدهندگان با استقلال اقلیم کردستان از کشور عراق موافقت کنند. با این همه، اعلام شده که نتیجه همهپرسی الزامآور نبوده و به معنای جدایی فوری مناطق کردنشین شمال عراق از این کشور نخواهد بود.