روزنامه‌ی فرانکفورتر آلگماینه در گزارشی که در این رابطه در روز جمعه (۵ ژوئن) منتشر کرده، می‌نویسد که مردم ایران برای نخستین بار در تاریخ کشور خود، این امکان را یافته‌اند تا با دیدن رویارویی‌‌های مناظره‌ای که میان رقیب‌های انتخاباتی، تصمیم به انتخاب بگیرند.

کریستیانه هوفمان، کارشناس ایران در این روزنامه می‌نویسد که خیابان‌های پایتخت در شب مناظره میان میرحسین موسوی و محمود احمدی‌نژاد هرگز تا این اندازه خلوت نبوده است. وی می‌‌افزاید که این منظره بر خلاف تعارف‌های معمول ایرانی‌ها و ایما و اشاره‌های غیرمستقیم صورت گرفت.

از نظر هوفمان، موسوی ۶۷ ساله که به نسل پیشین سیاستمداران تعلق دارد، رئیس‌جمهور کنونی را هر چند با طنینی آرام، ولی در موضوع‌های مشخص، با شدت تمام مورد حمله قرار داد. موسوی گفت که درد مردم ایران را به خاطر سیاست‌های احمدی‌نژاد می‌فهمد و خطاب به احمدی‌نژاد گفت: «شما با سیاست خارجی خود به شأن و منزلت ملت ایران آسیب رسانده‌اید».

درآمیزی قدرت و ثروت

محمود احمدی‌نژاد در مناظره‌ی خود با میرحسین موسوی بسیاری سران نظام جمهوری اسلامی از جمله اکبر هاشمی رفسنجانی و فرزندانش، ناطق نوری و پسرش را به فساد متهم کرد. وی گفت که از نام بسیاری دیگر آگاه است که ۱۶ سال در دولت‌های هاشمی و رفسنجانی و خاتمی و نیز ۸ سال دولت میرحسین موسوی رانت‌خواری و ثروت اندوزی کرده‌اند.

موسوی نیز در این مناظره به میلیاردها دلار پول نفتی اشاره کرد که در دولت احمدی‌نژاد حیف و میل شده است. وی گفت که طبق گزارش دیوان محاسبات کشور دولت احمدی‌نژاد بیش از یک هزار مورد تخلف مالی داشته و از یک میلیارد دلار پول نفت در دولت اثری نیست.

در گزارشی تحلیلی در روزنامه‌ی سراسری زود دویچه سایتونگ، به قلم رودولف کیملی، آمده است: «درآمیزی قدرت و ثروت در جمهوری اسلامی بر همگان روشن است. ولی درباره‌ی این موضوع صحبت کردن به معنای شکستن یک تابوی بزرگ [در ایران] است».

این روزنامه‌نگار کارشناس مسائل ایران می‌افزاید: «برخی رسانه‌های ایران روز پنجشنبه با شرمساری درباره‌ی سخنان احمدی‌نژاد سکوت اختیار کردند. از آنجا که خاتمی از هر گونه فساد مالی مبرا است، احمدی‌نژاد در مناظره‌ی خود گفت که خاتمی چنانکه دوستان‌اش ادعا می‌کنند، دکترای فلسفه ندارد».

این روزنامه می‌افزاید که احمدی‌نژاد به هنگام مناظره با موسوی حتا فتوکپی مدرک تحصیلی زهرا رهنورد، همسر میرحسین موسوی را از میان دسته‌ی کاغذهایش بیرون می‌کشد و می‌گوید که رهنورد بدون گذراندن آزمون‌های ضرور دکترای خود را گرفته و به ریاست یک دانشگاه رسیده است».

کیملی می‌نویسد: «در این مناظره استدلال‌های سیاسی نقشی جانبی داشته‌اند». وی می‌‌افزاید، در حالی‌که احمدی‌نژاد نصب ۷ هزار سانتریفوژ را نقطه‌ی قوت خود قلمداد می‌‌کرد، موسوی به او نهیب می‌زند که رئیس جمهور اسلامی مدام از فروپاشی آمریکا داد سخن می‌دهد، ولی تاکنون چهار مرتبه به نیویورک سفر کرده و نامه‌‌هایی به دو رئیس جمهور آمریکا نوشته، اما هیچ پاسخی دریافت نکرده است و این آبروریزی است.

بنابر این گزارش، احمدی‌نژاد که با لبخند تحقیرآمیز خود چندین مرتبه سخنان مخالف خود را قطع می‌کرد، با اعتراض موسوی روبه‌رو شد که به او گفت: «شما با این شیوه‌های خود ایران را به‌سوی دیکتاتوری سوق می‌دهید».

وبگاه شبکه‌ی تلویزیونی خبری n-tv در آلمان نیز گزارشی را به این مناظره اختصاص داده که در آن از جمله آمده است، میرحسین موسوی کارنامه‌ی چهارساله‌ی احمدی‌نژاد را برای مردم ایران تحقیرآمیز خواند. به نوشته‌ی این رسانه‌، یک چنین انتقادهای شدید علیه یک رئیس جمهور، در تاریخ جمهوری اسلامی تا کنون بیسابقه بوده است.

نگرانی نسبت به انزوای بیشتر ایران و قدرت‌گیری نظامیان

روزنامه‌ی آمریکایی لس‌آنجلس تایمز با اشاره به روند کارزار انتخاباتی در ایران می‌نویسد که شماری از نمایندگان طرفدار احمدی‌نژاد در مجلس قانونگذار با رئیس جمهوری کنونی به مخالفت برخاسته‌اند؛ و این در حالی است که با وجود مخالفت‌های شدید، احتمال انتخاب مجدد احمدی‌نژاد نیز می‌رود.

این روزنامه‌ی آمریکایی می‌افزاید که مخالفان احمدی‌نژاد علاوه بر تلاش برای حفظ منافع سیاسی و اقتصادی خود و حفظ کنترل بر مهم‌ترین اهرم‌های تجارت‌خارجی، اقتصاد کشاورزی و عرصه‌های آموزشی، در پشت صحنه نگران این نیز هستند که در صورت انتخاب مجدد وی، ایران به انزوای بیشتر بین‌المللی سوق یابد و با تضعیف قشر میانی جامعه، قدرت به نظامیان حول سپاه پاسداران انتقال پیدا کند.

شیوه‌های تبلیغ انتخاباتی به سبک اوباما

سایت اینترنتی نشریه آلمانی اشپیگل در گزارشی از تهران می‌نویسد که جوانان تهران تا پاسی از شب با رقص و موسیقی در خیابان‌ها شعار می‌دهند که خواستار «آزادی» هستند. دختری جوان از یک خودروی پوشیده از رنگ سبز، که رنگ هواداران موسوی است، سر بیرون می‌آورد و به همراه پسران دیگر می‌گوید که گشت‌های ارشاد را باید جمع کرد. بر روی پارچه‌‌ای به انگلیسی نوشته شده: «سلامی تازه به جهانیان!» و همه جا صحبت از «تغییر» است. و «تغییر» شعار باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا در کارزار ریاست جمهوری‌اش بود.

به نوشته‌ی روزنامه‌ی فرانکفورتر الگماینه، رقیبان احمدی‌نژاد، به‌ویژه هواداران میرحسین موسوی، با الگوگیری از شیوه‌ی باراک اوباما، از تمامی امکانات شبکه‌ی اینترنت، مانند "فیس‌بوک" و "یوتیوپ" و ارسال پیامک‌ها از طریق تلفن‌های دستی برای کاندیدای مورد نظر خود استفاده می‌کنند.

این روزنامه می‌افزاید، جوانان هوادار میرحسین موسوی و مهدی‌کروبی که از کاندیداهای سرسخت رئیس جمهوری هستند، در وبلاگ‌های خود، با پخش ویدئوهای انتخاباتی و نیز با انتشار ایمیل به سراسر ایران و جهان می‌کوشند نسل جوان را علیه احمدی‌نژاد بسیج کنند.

مذاکرات اتمی نباید طولانی شود

فولکر پرتس در مقاله‌ای در روزنامه‌ی زوددویچه تسایتونگ می‌نویسد که شورای امنیت سازمان ملل تا کنون در پنج قطعنامه‌ی خود خواستار توقف برنامه‌ی غنی‌سازی اورانیوم شده، ولی به نتیجه‌ای دست نیافته است.

این کارشناس مسائل اتمی ایران می‌افزاید که روند تصمیم‌گیری در ایران طولانی و بغرنج است و عامل "زمان" در اینجا نقش مهمی ایفا می‌کند. از نظر وی، هر اندازه مذاکرات طولانی‌تر شود، به همان نسبت ایران به اورانیوم غنی‌شده‌ی بیشتری دست خواهد یافت. این بدان معناست که ایران بالقوه می‌‌تواند در کوتاه‌مدت اورانیوم غنی‌شده با غلظت پایین را به اورانیوم با غلظت بالا تبدیل کرده و برای تولید بمب اتمی آماده سازد.

فولکر پرتس با اشاره به منافع مشترکی که ایران و آمریکا در منطقه دارند، معتقد است که طولانی‌شدن یا به تعویق افکندنن مذاکرات اتمی می‌تواند اسرائیل را نگران کرده و موضع جناح‌هایی در این کشور را برای ایراد یک ضربه‌ی نظامی به تأسیسات اتمی ایران تقویت کند.

از نظر وی، هر چند که اوباما چنین اجازه‌ای را به اسرائیل نخواهد داد، ولی با این حال باید مدت مذاکرات برای رسیدن به یک توافق را به درازا نکشاند و آن را محدود ساخت.

DK/SA