آدام آدولک کوهن ۸۹ سال دارد. او و همسرش از بازماندگان اردوگاه مرگ "آشویتس" هستند. جین کورمن، هنرمند استرالیایی، دختر این زوج یهودی است. چندی پیش این زوج همراه با دختر و سه نوه‌ی جوان خود به لهستان سفر کردند تا از این اردوگاه مرگ بازدید کنند. البته این بازدیدی عادی نبود. چون پدر و دختر و نوه‌ها پس از ورود به این اردوگاه نوار ترانه‌ی "می‌خواهم زنده بمانم" خواننده‌ی معروف گلوریا گینور را پخش کردند و مشغول رقصیدن شدند.

"آشویتس رقصنده"

جین کورمن پس از بازگشت از ورشو نوار ویدئویی صحنه‌های رقص را با عنوان "آشویتس رقصنده" در پایگاه اینترنتی "یوتیوب" به نمایش گذاشت. قصد کورمن از این کار «انتقال شیوه‌‌ی جدید برخورد با این اردوگاه مرگ بود؛ برداشتی تازه از یادهای تاریخی». صدها هزارتن در سراسر جهان در مدتی کوتاه این ویدئو را دیدند و هزاران نفر تفسیرهای مثبت و منفی خود را بر آن نوشتند و منتشر کردند. در حال حاضر فیلم "آشویتس رقصنده" از پایگاه اینترنتی "یوتیوب" پاک شده است.

واکنش‌های مثبت و منفی

نمایش ویدئوی "آشویتس رقصنده" بحث‌های زیادی میان کارشناسان تاریخ ‌و هنر و رسانه‌ها برانگیخت. میشائیل وولفزون کارشناس تاریخ دانشگاه وزارت دفاع آلمان در مونیخ، تهیه‌ی این فیلم را "کج‌‌سلیقگی محض" خواند و جین کورمن را متهم کرد که با این کار تنها خواسته است برای خود تبلیغ کند. وولفگانگ ویپرمن، تاریخدان و استاد تاریخ دانشگاه آزاد برلین، برعکس، "برخورد آزاد و شوخ‌طبعانه‌ی" این هنرمند را ستایش کرد و گفت: «چنین برداشتی به ملت یهود امکان می‌دهد گذشته را تجزیه و تحلیل کند. از این رو قابل پذیرش است که اسرائیلی‌ها و دیگر یهودیان در مورد هولوکاست شوخی کنند.»

دوریس آکراپ، نقدنویس روزنامه‌ی "تاگس‌تسایتونگ"، به انتقاد میشائیل وولفزون خرده می‌گیرد و خود او را به "کج‌‌سلیقگی" متهم می‌کند، زیرا که خواسته ‌است به «بازماندگان هولوکاست یاد دهد که با ترس و وحشت ناشی از این فاجعه‌ی تاریخی چگونه کنار بیایند.»

هنریک برودر، منقد هفته‌نامه‌ی "اشپیگل"، نمایش ویدئو را کاری "جسورانه" ارزیابی می‌کند. او به شعار امیدوارکننده‌ی روی تی‌شرت آدم آدولک کوهن و علامت پیروزی‌‌ای که او در فیلم کنار اجاق سیاه آدم‌سوزی نازی‌ها نشان می‌دهد، اشاره می‌کند و می‌نویسد: «این کار یعنی، نگاه کنید، من زنده‌ام.» رافائل زِلیگمن‌، مفسر روزنامه‌ی "بیلد تسایتونگ" می‌نویسد: «اردوگاه مرگ "آشویتس" یکی از هولناک‌ترین مکان‌های تاریخ بشریت است. ولی ما نباید تنها در اندوه خود غرق شویم. یهودیان و دیگران باید نشان دهند که با وجود این اندوه بزرگ، شور زندگی همچنان باقی مانده است. این پیروزی زندگی بر قاتلان قربانیان است.»

واکنش خوددارانه و سرشار از تردید

فابیان وولف در روزنامه‌ی "یودیشن آلگماینن" با لحنی خوددارانه و خنثی در مورد تهیه و نمایش این ویدئو گفت‌وگو می‌کند. او در مقاله‌ی خود از تفسیرهای خشم‌آلود یهودیانی که جین کورمن وپدرش را به "بی‌ملاحظگی و بهره‌برداری شخصی" از هولوکوست متهم می‌کنند، نقل قول می‌آورد. وولف همچنین استدلال جین کورمن را نیز مطرح می‌کند که گفته است، در تهیه‌ی فیلم تنها "شادی پدرش از زنده‌ ماندن" اهمیت داشته است.

ماریو سیکستوس، نویسنده‌ای که با روزنامه‌‌های اینترنتی همکاری می‌کند، می‌نویسد: «این فیلم چکامه‌ای برای زندگی است.» او همچنین به تکنیک این ویدئو اشاره می‌کند که «در حد و سطح فیلم‌های غیرحرفه‌ای و کوتاه و همراه با موزیک یوتیوب است.»

رالف جوردانو، نویسنده‌ی مشهور آلمانی در مصاحبه‌ای با دویچه ‌وله گفت که در مورد فیلم "آشویتس رقصنده" موضع روشنی ندارد: از یک سو آن را "کاری فوق‌العاده" می‌داند و از سوی دیگر به‌خاطر قربانیان هولوکوست شک دارد که آیا "کاری درست" است: «آدام آدولک کوهن از اردوگاه مرگ "آشویتس" جان سالم به‌دربرد، ولی بسیاری دیگر در این مکان جان خود را از دست دادند. این که نظر آنان نسبت به این فیلم چه می‌توانست باشد، بر من روشن نیست. به ‌هر حال ناراحت‌کننده است.»

FF/DK