روحانی: بگذاریم میدان بیان و قلم باز باشد
۱۳۹۲ اسفند ۱۷, شنبه
روحانی که روز شنبه (۱۷ اسفند/ ۸ مارس) در مراسم پایانی "بیستمین جشنواره ملی مطبوعات، خبرگزاری‌ها و پایگاه‌های اطلاع‌رسانی" در تالار وحدت سخنرانی می‌کرد، برای نخستین بار بدون واردشدن به جزئیات، به محدودیت‌های شدید ایجاد شده علیه رسانه‌های اصلاح‌طلب و حامی دولت اعتراض کرد.
او گفت: «مخالفان و منتقدان دولت آزادند، اما بگذارید به همان اندازه همراهان دولت هم از آزادی و امنیت برخوردار باشند و نقد سازنده کنند.»
تحلیل‌گران سیاسی می‌گویند در چند ماهی که از انتخاب حسن روحانی به ریاست قوه مجریه می‌گذرد، کانون‌های اصلی قدرت در ایران به‌شدت مراقب هستند تا رسانه‌های غیرهمراه با آنها نتوانند سربلند کنند. زیر فشار آنها و در راس همه قوه قضاییه، رسانه‌هایی چون "نشاط" و "هم‌میهن" که هیچ مشکل قانونی نداشتند، نتوانستند فعالیت خود را از سر گیرند.
روزنامه "بهار" که در ماه‌های پیش از انتخابات ریاست جمهوری ۹۲ فعالیت خود را آغاز کرده بود، به بهانه انتشار یک مقاله تاریخی-تحلیلی راجع به صدر اسلام توقیف شد. روزنامه "آسمان" که تنها یک هفته از انتشار آن می‌گذشت تنها به بهانه یک کلمه، که اشاره به خاطره‌ای در ۳۵ سال پیش داشت به سرعت توقیف شد.
چند هفته پس از انتخاب حسن روحانی به ریاست جمهوری، آیت‌الله صادق لاریجانی، رئیس قوه قضاییه آشکارا هشدار داد مبادا کسی تصور کند پس از انتخابات چیزی در ایران تغییر کرده است.
این وضعیت شامل نهادهای صنفی و مدنی نیز می‌شود. قوه قضاییه مانع از بازگشایی و آغاز مجدد فعالیت انجمن صنفی روزنامه‌نگاران ایران شده است. همچنین به‌رغم بازگشایی "خانه سینما" پس از آغاز کار دولت، هنوز در برابر فعالیت آزاد و بی‌دردسر این نهاد صنفی فرهنگی مانع‌تراشی می‌شود.
فشار نهادهای امنیتی و قضایی چنان بود که روزنامه‌نگاران و فعالان سیاسی در چند ماه اخیر به دفعات از دولت روحانی انتقاد کردند که چرا امنیت حامیان خود را تامین نمی‌کند.
ناپایداری و عمر کم رسانه‌ها
روحانی در سخنان روز شنبه همچنین گفت: «ارتباطات و اطلاعات فرآیند اصلی قدرت در یک کشور است. اگر قدرت را به قدرت سخت و نرم تقسیم کنیم، بخش بزرگی از قدرت نرم در اختیار صاحبان اندیشه، فکر، بیان و قلم است.»
او سپس افزود: «پس کشوری که در آن آزادی اندیشه، سخن، بیان و قلم و گردش آزاد اطلاعات بیشتر باشد زمینه پیشرفت و تعالی در آن کشور مهیا‌تر خواهد بود. اگر در جامعه‌ای دهان‌ها بسته شود و قلم‌ها شکسته شود اعتماد عمومی در آن جامعه از بین خواهد رفت و چشم‌ها و گوش‌ها به سمت امکانات ارتباطی بیگانگان می‌رود.»
روحانی افزود: «بگذاریم میدان بیان و قلم باز باشد تا حقایق برای مردم و جامعه تبیین شود». وی اما در عین‌حال تاکید کرد، آزادی بیان باید با در نظر گرفتن شرایط تاریخی و فرهنگی، دینی و مذهبی و اجتماعی آن کشور و جامعه باشد.
روحانی در بخشی از سخنان خود به ناپایداری و عمر کم رسانه‌ها در ایران اشاره کرد و گفت: «بعد از حدود ۱۷۰ سال از آغاز فعالیت مطبوعات در کشور ما و پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران جز یک یا دو روزنامه که از بودجه عمومی استفاده می‌کنند بقیه روزنامه‌ها عمر چند ساله دارند پس باید ببینیم چرا این نهال به درخت تنومند تبدیل نمی‌شود و چرا بخش مطبوعات استقلال پیدا نمی‌کنند و نمی‌توانند روی پای خود بایستند.»
مطبوعاتی که "دژ پولادین" دارند
رییس‌جمهور با تاکید بر اینکه "رسانه‌ها باید دارای امنیت باشند و برای کشور امنیت‌آفرین شوند" پرسید: «چرا برخی مطبوعات دارای دژ پولادین هستند و هیچ کس حتی قوه مجریه و قضاییه جرات ندارد به آنها نزدیک شود و حتی بالاتر از دژ پولادین، خود را قیم می‌پندارند و نه تنها قیم برای دولت، احزاب و جناح‌ها و حتی قیم برای مردم.»
اشاره روحانی به دهها رسانه‌ی زیر کنترل کانون‌های قدرت از صداوسیما گرفته تا دهها روزنامه و خبرگزاری و وبسایت است که بدون هیچگونه محدودیت و نگرانی از قانون و قضا فعالیت می‌کنند و به هیچ‌کس پاسخگو نیستند.
در ۳۵ سال عمر جمهوری اسلامی هیچ رسانه‌ی نزدیک به حاکمیت و اصول‌گرایان توقیف و تعطیل نشده، اما رسانه‌های غیرهمراه با کانون‌های قدرت با کوچکترین خطا، با توقیف و احضار و بازداشت مواجه می‌شوند.
روحانی در ادامه سخنرانی خود در تالار وحدت گفت: «مخالفان و منتقدان دولت آزادند، اما بگذارید به همان اندازه همراهان دولت هم از آزادی و امنیت برخوردار باشند و نقد سازنده کنند.»
حسن روحانی با تاکید بر اینکه تمام مطبوعات و رسانه‌ها دارای اختیارات و حقوق مساوی هستند، یادآور شد: «اگر کسی خود را برتر می‌پندارد این دولت او را برتر نمی‌بیند و همه باید دارای امنیت مساوی باشند یعنی هر کس خطا کرد باید با او برخورد شود و هیچ کس نباید خود را در حصار امن ببیند.»
روحانی در عین‌حال توقیف رسانه‌ها را آخرین راه‌حل در برخورد با خطای رسانه‌ای دانست و گفت: «ممکن است رسانه‌ای خطا کند یا مرتکب اشتباه بزرگ شود که اولین قدم برای برخورد باید این باشد که با نویسنده و مدیر مسئول برخورد شود، پس چرا باید کل یک رسانه بسته شود و عده‌ای از عزیزان شاغل ما در آن رسانه به خاطر خطای یک نفر بیکار شوند.»