روحانی: عدم نجات دریاچه ارومیه میلیون‌ها نفر را بی‌خانمان می‌کند
۱۳۹۲ دی ۲۰, جمعه
حسن روحانی ۱۷ دی‌ماه در "اولین همایش استانداران دولت تدبیر و امید" تاکید کرد: «اگر ما نتوانیم دریاچه ارومیه را نجات دهیم، شما بدانید که میلیون‌ها انسان در ایران باید خانه و زندگی‌شان را ترک کنند، تنها بحث آذربایجان غربی نیست، آنجا یک طوفان، تمام نمک را منتشر می‌کند و زندگی مردم را مستأصل می‌کند و تمام کشاورزی اطراف استان را از بین خواهد برد.»
رئیس دولت یازدهم تائید کرد که در کشور یک فاجعه انسانی و زیست محیطی در شرف وقوع است که پی‌آمدهای فرامرزی و منطقه‌ای خواهد داشت. وی گفت که خودش شخصا مسئله را دنبال می‌کند تا راه حلی پیدا شود.
روحانی در ادامه صحبت‌های خود اشاره کرد برخی از نمایندگان نامه نوشتند که رودخانه زاینده‌رود و کارون و بختگان هم سرنوشتی مشابه دریاچه ارومیه دارند. اما وی در پاسخ به آن‌ها گفته است خطر خشک شدن دریاچه ارومیه با هیچ خطری برابر نیست.
تبدیل فاجعه زیست محیطی به فاجعه انسانی
کارشناسان بومی در گفت‌وگو با دویچه‌وله تاکید می‌کنند که اگر متخصصین و مسئولین برنامه‌های اجرایی فوری برای نجات دریاچه ارومیه ارائه ندهند، این دریاچه به‌صورت کامل خشک خواهد شد و در پی وقوع یک فاجعه زیست محیطی، فاجعه انسانی بزرگ‌تری رخ خواهد داد.
دکتر ناصر آق بنیان‌گذار پژوهشکده آرتمیا و آبزیان دانشگاه ارومیه در گفت و گو با دویچه وله تاکید می‌کند پس از صحبت‌های رئیس‌جمهور انتظار داریم اعتبارات لازم پیش‌بینی شود و با استفاده از متخصصین داخلی و خارجی بحران دریاچه ارومیه پشت سرگذاشته شود
"اگر دریاچه ارومیه خشک شود"
ناصر آق، دبیر علمی همایش "نجات دریاچه ارومیه" در ادامه تاکید می‌کند اگر دریاچه ارومیه خشک شود بیابان نمک به‌وجود می‌آید و حدود ۸ میلیارد تن نمک روی زمین باقی خواهد ماند و این نمک توسط باد به طرف شهرها، روستاها، باغات و زمین‌های کشاورزی برده خواهد شد و باعث شورتر شدن زمین‌ها ، نابودی کشاورزی، از بین رفتن اشتغال مردم منطقه، بی‌خانمانی، بروز بیماری‌های پوستی، تنفسی و افزایش سرطان خواهد شد.
این کارشناس در ادامه می‌گوید این مسئله حساسیت مسئولین را برانگیخته است و آن‌ها تلاش می‌کنند که این فاجعه زیست محیطی به یک فاجعه انسانی تبدیل نشود.
وی در این رابطه به تحقیقات دانشگاه ارومیه اشاره می‌کند و می‌گوید: «ما سال‌هاست شاهد تغییرات دریاچه ارومیه هستیم و تابه‌حال نیز پروژه‌‌های تحقیقاتی متعددی انجام دادیم. متاسفانه دانشگاه ارومیه را نادیده می‌گیرند، در حالی که دانشگاه ارومیه در این زمینه بیشترین تحقیقات را انجام داده است.»
اولین کنفرانس محلی دریاچه ارومیه
قرار است از ۲۷ تا ۳۰ بهمن ماه ۱۳۹۲ همایشی در سطح بین‌المللی با همکاری سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور و دانشگاه ارومیه با عنوان "نجات دریاچه ارومیه" در ارومیه برگزار شود. در این همایش کارشناسانی از کشورهای مختلف از جمله آلمان نیز شرکت خواهند کرد.
دبیر علمی همایش نجات دریاچه ارومیه به دویچه وله می‌گوید: «متخصصینی که در نقاط مختلف در مدیریت تالاب‌ها به‌ویژه در زمینه دریاچه شور کار کرده‌اند، می‌توانند از نظر علمی به ما کمک کنند. چون این مشکل فقط مربوط به ایران نیست و دریاچه ارومیه یک تالاب حفاظت شده است و قطعا اثراتش برای بسیاری از کشورها نامطلوب است.
سازمان‌های بین‌المللی کشورهای اروپایی و آلمان که در ارتباط با حفاظت از اکوسیستم‌ها و زیست‌بوم‌های طبیعی و مخصوصا زیست بوم‌های حفاظت شده بین‌المللی فعالیت می‌کنند، می‌توانند متخصصینی را بفرستنند و حتی در برنامه‌های اجرایی ما درآینده شرکت کنند.»
۸۵ درصد از دریاچه نابود شده است
دبیر علمی همایش نجات دریاچه در رابطه با اهداف برگزاری همایش نجات ارومیه می‌گوید: «هدف ما ارائه یک نقشه راه و مدل اجرایی برای نجات دریاچه ارومیه است که بتوانیم آن را به صورت فازبندی شده اجرا کنیم . این دریاچه حدود ۸۵ درصد از آب خود را ازدست داده است و به این راحتی نمی‌توان آن را احیا کرد. هم زمان طولانی و هم روش‌های مدیریتی مناسب می‌خواهد.»
این کارشناس در ادامه می‌افزاید دریاچه ارومیه هیچوقت به حالت سابق خود برنخواهد گشت. وی پیشنهاد می‌کند نجات دریاچه ارومیه در فازبندی‌های مختلف و در بخش‌های مختلف اجرا شود و آب‌هایی‌که وارد دریاچه ارومیه می‌شوند، نباید تبخیر شوند. وی تاکید می‌کند که این آب‌ها باید به یک منطقه کوچک وارد شوند تا تبخیر نشوند.
وزیر نیرو: تا ۱۵ سال دیگر دریاچه را نجات می‌دهیم
حمید چیت‌چیان وزیر نیرو در دیدار با نمایندگان مردم استان آذربایجان شرقی در مجلس شورای اسلامی مهم‌ترین عامل خشک شدن دریاچه ارومیه را توسعه بی‌رویه زمین‌های زیرکشت در چند سال اخیر می‌داند.
وی دراین رابطه می‌گوید: «در اطراف دریاچه ارومیه حدود ۱۵۰ هزار هکتار زمین زیرکشت وجود داشت که پس از مدتی به ۴۸۰ هزار هکتار رسید و ۳۳۰ هزار هکتار افزایش یافت. این زمین ها در مجموع سالانه به سه میلیارد و ۱۰۰ میلیون مترمکعب آب نیاز دارد که دقیقا معادل مقدار آبی است که می‌تواند دریاچه را احیا کند ، برای احیای دریاچه ارومیه سالانه به سه میلیارد و ۱۰۰ میلیون مترمکعب آب نیاز داریم.»
وزیر نیرو گفت به ۱۰ تا ۱۵ سال زمان نیاز است تا دریاچه ارومیه به وضع سابق برگردد و برای این منظور کارها با یک سازماندهی منسجم، به سرعت در حال انجام است.
کارشناس بومی: ما به تجربیات بین‌المللی نیاز داریم
تابحال به جز اولین نشست دولت روحانی برای نجات دریاچه ارومیه همایش‌هایی هم در تهران و برلین با مشارکت متخصصین آلمانی و ایرانی و همچنین نمایندگان دولت ایران برگزار شده است.
دکتر حیدری، استاد شیمی دانشگاه ارومیه که در زمینه محیط زیست دریاچه ارومیه تخصص دارد و سال‌ها در این رابطه تحقیق کرده به دویچه وله می‌گوید: «تجربیات متخصصین آلمانی در دریاچه آرال و فن‌آوری‌‌های نوین می‌تواند به کارشناسان بومی کمک زیادی کند. انتظار ما از برگزاری کنفرانس ارومیه ارائه راه‌های کاملا عملی برای نجات دریاچه ارومیه است.»
این کارشناس درباره عاجل ترین اقداماتی که باید برای نجات دریاچه ارومیه انجام بگیرد، چنین توضیح میدهد: «وزش باد دریاچه از غرب به شرق است و بادهای نمک‌زا را پخش می‌کند. نفوذ آب شور در چاه‌های زیر زمینی و آبیاری با این شورآب‌ها برای کشاورزی خطرات زیادی دارد. عاجل‌ترین کاری که می‌توان انجام داد تغییرالگوهای کشاورزی، تغییرشیوه آبیاری و انتقال نمک دریاچه و به عبارت دیگر استفاده بهینه از آن است. هدایت آب از حوزه‌هایی که فعلا در دست مطالعه است نیز می‌تواند راهگشا باشد. در عین حال انسداد حدود ۲۷ تا ۳۰ هزار چاه آب غیرمجاز اطراف دریاچه نیز یکی از اقدامات عاجل است.»
دکتر حیدری تاکید می‌کند که خشک شدن دریاچه بیش از ۱۵ سال است آغاز شده است و اکنون باید خشت اولیه را درست قرار داد. به نظر او برگزاری سمینارهای مختلف از جمله در آلمان و همچنین در خود ارومیه دستاور خوبی است و به نجات و احیاء دریاچه کمک می‌کند.