روحانی: غنی‌سازی در خاک ایران خط قرمز ماست
۱۳۹۲ آبان ۱۹, یکشنبه
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه آمریکا، در رابطه با مذاکرات سه روزه در ژنو می‌گوید: «فضای توافق با اکثریت گروه ۱+۵ فراهم بود، اگر یکی از هیأت‌ها مشکل نداشت».
به نظر می‌آید که منظور وزیر امور خارجه ایران مواضع فرانسه بوده است. لوران فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه در مذاکرات ژنو گفته بود، دو مسئله‌‌ی رآکتور آب سنگین اراک و چگونگی تبدیل اورانیوم ۲۰ درصد غنی شده به ۵ درصد، هنوز مبهم است. در این میان رئیس‌جمهور ایران با صراحت گفته است که ایران از "حق غنی‌سازی" خود نمی‌گذرد.
حسن روحانی، رییس‌جمهور ایران، روز یکشنبه (۱۰ نوامبر/ ۱۹ آبان) در صحن مجلس شورای اسلامی گفت: «جمهوری اسلامی ایران روی میز مذاکره‌اش عقلانیت، منطق و تدبیر را گذاشته است و با همین اهرم در برابر دیگران حاضر می‌شود».
روحانی افزود: «برای ما خط قرمزها قابل عبور نیست (...) منافع ملی خط قرمز ماست که از جمله آن حقوق، حقوق هسته‌یی در چارچوب مقررات بین‌المللی از جمله غنی‌سازی در خاک ایران است.»
در نخستین ساعات روز یکشنبه (۱۰ نوامبر/۱۹ آبان) به وقت اروپای مرکزی مذاکرات ژنو پیرامون مناقشه هسته‌ای ایران هر چند بدون توافق اما با صدور بیانیه‌ای مشترک از سوی کاترین اشتون٬ مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا٬ و محمد جواد ظریف٬ وزیر امور خارجه ایران٬ پایان یافت.
اشتون و ظریف پس از مذاکراتی چند ساعته که به سحرگاه یکشنبه کشیده شد در جمع خبرنگاران حاضر شدند. هر دو از لحن و موضع مثبتی برخوردار بودند. در بیانیه صادر شده آمده است که مذاکرات ۲۰ نوامبر (۲۹ آبان) در ژنو مجددا از سر گرفته می‌شود.
مذاکرات ژنو ابتدا برای روزهای پنج‌شنبه و جمعه (۱۶ و ۱۷ آبان) برنامه‌ریزی شده بود که در آخرین ساعات جمعه شب، خبر برگزاری آن در روز شنبه منتشر شد.
اشتون در بیانیه قرائت شده مذاکرات سه روز گذشته را "سازنده" توصیف کرد. وی گفت پیشرفت مشخصی در مذاکرات داشتیم اما هنوز مسایلی باقی‌ست.
ظریف نیز در پاسخ به خبرنگاری که از او پرسید آیا از این‌که نتیجه‌ای از مذاکرات حاصل نشده است احساس یاس نمی‌کند٬ وجود چنین احساسی را رد کرد. وی مذاکرات را خوب توصیف کرد و وجود نگاه متفاوت در طرفین را "طبیعی" خواند. وی گفت مذاکرات نشان داد که اراده سیاسی برای حل مسئله از سوی دو طرف وجود دارد.
کاترین اشتون نیز در پاسخ به خبرنگاری که از او درباره موضع‌گیری فرانسه پرسید، اظهار داشت که درباره جزییات مذاکرات صحبت نخواهد کرد. وی افزود فرانسه نقش مهمی در مذاکرات ۱+۵ ایفا می‌کند و وزیر خارجه این کشور نیز همانند دیگران به ژنو آمده تا به روند توافق یاری رساند.
برخی از تحلیل‌گران موضع‌گیری‌های فرانسه در ژنو را به پایان بی‌نتیجه این دور از مذاکرات مربوط دانسته‌اند. در حالی‌که وزیر خارجه ایران از روز نخست نشست ژنو از احتمال صدور تفاهم‌نامه‌ای بین طرفین یاد می‌کرد، لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه تاکید کرد که چنین تفاهم‌نامه‌ای با توجه به مسائل حل نشده مربوط به رآکتور آب سنگین اراک یا چگونگی تبدیل اورانیوم ۲۰ درصد غنی شده به ۵ درصد، قابل پذیرش نیست.
وزیر خارجه فرانسه همچنین نسبت به "بازی‌های فریبکارانه" ایران هشدار داد و خواستار در نظرگرفتن نگرانی‌های امنیتی اسرائیل شد.
اسرائیل معقتد است که ایران از این فرصت برای ادامه غنی‌سازی استفاده خواهد کرد و اکنون در "یک قدمی دسترسی به سلاح هسته‌ای" قرار دارد. ایران داشتن هر نوع هدف تسلیحاتی از برنامه هسته‌ای خود را همواره رد کرده است.
مواضع فابیوس واکنش انتقادی کشورهای غربی را به دنبال داشت و دیپلمات‌های حاضر در ژنو، وی را متهم به تغییر مسیر مذاکرات و تلاش برای طولانی کردن روند گفتگو‌ها کردند.
کری: اختلافات را کاهش دادیم
به گزارش خبرگزاری‌های بین‌المللی، جان کری٬ وزیر امور خارجه آمریکا٬ همچنین در ساعات آغازین امروز به خبرنگاران گفت که از اختلافات میان دو طرف کاسته شده و پیشرفت‌های "چشمگیری" رخ داده است. کری گفت در حالی طرفین ژنو را ترک می‌کنند که نسبت به زمان ورود به هدف مذاکرات نزدیک‌تر هستند. او مذاکرات را "با احترام" توصیف کرد.
وزیر امور خارجه آمریکا گفت: «ما به ژنو آمده بودیم تا اختلافات را کاهش دهیم اما بدون هیچ اغراقی می‌گویم که نه تنها اختلافات را کاهش دادیم که آن اختلافاتی را که باقی مانده مشخص کردیم و به پیشرفت چشمگیری هم از طریق تلاش برای پاسخگویی به این پرسش دست یافتیم که چطور می‌توانیم صلح‌آمیز بودن ماهیت برنامه اتمی ایران را تضمین کنیم.»
کری البته تصریح کرد که اعتمادسازی بین دو کشور که اختلاف‌شان از ۱۹۷۹ ایجاد شده امری زمان‌بر است. او گفت به سختی مشغول تلاش برای اعتمادسازی دوباره هستیم.
او بار دیگر تاکید کرد که دیپلماسی امری زمان‌بر است و گفت در چند روز گذشته موضوعات پیچیده و فنی مورد بحث قرار گرفته است.
وزیر امور خارجه آمریکا افزود که در بازگشت خود به واشنگتن، آماده است تا به باراک اوباما٬ رئیس‌جمهور آمریکا٬ و نمایندگان کنگره درباره آن‌چه از این مذاکرات آموخته شده توضیح دهد.
برخلاف مذاکرات صورت گرفته در یک دهه گذشته٬ در این دور از مذاکرات طرفین نسبت به جزئیات سکوت اختیار کرده‌اند و به اتهام‌زنی نسبت به یکدیگر و یا انتقاد از نبود جدیت در طرف مقابل نپرداخته‌اند.
دیپلمات‌های درگیر در مذاکرات این موضوع را نشانه‌ای برای جدیت طرفین در این دور از مذاکرات می‌دانند. این دور از مذاکرات همچنین از سرعت بی‌سابقه‌ای برخوردار بود.
نشست بعدی در سطح معاونان وزارت خارجه برگزار می‌شود
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران٬ "ایسنا"٬ عباس عراقچی٬ معاون وزیر خارجه ایران٬ پس از نشست خبری مشترک آقای ظریف و خانم اشتون در جمع خبرنگاران گفت: «مذاکرات فشرده و طولانی داشتیم و فکر می‌کنم پیشرفت قابل ملاحظه‌ای در محتوای بحث‌ها صورت گرفت اما اختلاف‌هایی باقی است.» او گفت دیدگاه‌ها باید به تدریج به هم نزدیک شود و به همین خاطر مذاکرات سه روزه شد و وزیران خارجه به مذاکرات ملحق شدند.
عراقچی خبر داد در دور بعدی نشست‌ها که تا حدود ۱۰ روز آینده انجام می‌شود بر اساس توافق‌های صورت گرفته، مذاکرات در سطح معاونان وزیران خارجه برگزار می‌شود. وی گفت اگر در نشست بعدی به توافق ۱۰۰ درصدی دست یافتیم نشست نهایی را با حضور وزیران خارجه برگزار خواهیم کرد.
"توافق بر سر بسیاری چیزها"
به گزارش ایسنا٬ محمدجواد ظریف٬ وزیر امور خارجه ایران٬ نیز پس از نشست خبری مشترک خود با خانم اشتون در جمع خبرنگاران ایرانی حاضر شد و به سوال‌ها پاسخ گفت. وی درباره عدم شکل‌گیری توافق گفت: «ما بر هیچ چیز توافق نداریم اما بر بسیاری از چیزها توافق کرده‌ایم.»
او فرصت ۱۰ روزه تا انجام دور بعدی مذاکرات را فرصتی برای همه هیات‌ها خواند تا "به پایتخت‌های خود برگردند و درباره موضوعات فکر کنند و با مقامات‌شان مشورت کنند."
ظریف گفت که "این روند در هشت سال اخیر در جهتی حرکت می‌کرده است که قرار نبوده به نتیجه‌ای برسد." ظریف بر زمان‌بر بودن حل مناقشه هسته‌ای تاکید کرد.
وی همچنین درباره مذاکرات در رابطه با تحریم‌ها نیز بیان کرد که یکی از "اساسی‌ترین" موضوعات مسئله تحریم است. وی گفت به همین علت در مذاکرات قبلی نیز کارشناسان تحریم حضور داشتند.
وزیر امور خارجه ایران گفت: «ما بر حقوق و فن‌آوری خود اصرار داریم و در عین حال آمادگی داریم نگرانی‌های دیگران را رفع کنیم. نمی‌خواهیم کسی فکر کند که به دنبال سلاح هستیم. چنین چیزی را به نفع خود نمی‌دانیم.» او تاکید کرد که این تصور برای ایران خطر امنیتی دارد.