روحانی: مسائل اصلی با آمریکا در مذاکرات وین حل و فصل شده است
۱۴۰۰ خرداد ۱۲, چهارشنبه
روحانی از پیشرفت مذاکرات اتمی در وین سخن گفت و مدعی شد که "مسائل اصلی" با آمریکا برطرف شده‌اند. رئیس دفتر او می‌گوید "پرانتزهایی" در متن توافق وجود دارند که باید حل شوند. او اما توضیح بیشتری درباره "پرانتزها" نداد.
تلاش دولت روحانی به حل و فصل مناقشه هسته‌ای پیش از پایان دوره زمامداری خود است. رئیس دفتر او، محمود واعظی، مدعی شده که هدف از این اقدام "تحویل دولت بدون مشکل" به رئیس جمهور بعدی است.
حسن روحانی، رئیس جمهور ایران در جلسه هیات دولت گفت حرف‌هایی برای گفتن دارد، اما زمان بیان آن‌ها را گذاشته به پس از پایان دوره زمامداری‌اش. می‌گوید: «ما دو ماه دیگر در خدمت مردم هستیم.»
روحانی از مخالفان دولت خود انتقاد کرد و گفت به نظر می‌رسد برخی از کاندیداها برای حمله به دولت و دستاوردهای آن با یکدیگر رقابت می‌ورزند.
رئیس جمهور ایران بار دیگر از دستاوردهای دولت "تدبیر و امید" سخن گفت و مدعی شد که ایران در دوره زمامداری او بارها دونالد ترامپ و دولت او را شکست داده است. او در این رابطه به شکست ترامپ در زمینه تمدید تحریم تسلیحاتی ایران و همچنین فعال کردن "مکانیسم ماشه" اشاره کرد.
حسن روحانی در حالی درباره دستاوردهای دولت خود دست به تبلیغ می‌زند که محمود واعظی، رئیس دفتر ریاست جمهوری درباره این مسئله که گفته می‌شود عملکرد ضعیف و بحران‌زای دولت موجب کاهش مشارکت شده است، می‌گوید: «در دولت‌های گذشته هم همین مسائل را داشته‌ایم. اواخر دولت احمدی‌نژاد که شرایط خیلی بدتر از الان بود...»
واعظی در عین حال افزوده است که در پایان دوره احمدی‌نژاد حتی تحریم‌های ترامپ هم وجود نداشت. او با عزیمت از این موضوع مدعی می‌شود که مشارکت مردم در انتخابات برخاسته از اوضاع بد اقتصادی نیست. او به حضور مردم در دو انتخابات سال ۹۲ و ۹۶ اشاره می‌کند.
توافق با آمریکا
حسن روحانی در جلسه هیات دولت مدعی شد که ایران بعد از هشت سال "به نقاط خوبی" رسیده و امروز در ایران همه "به تعامل سازنده افتخار می‌کنند". او افزود: «هیچ‌کس از تقابل استقبال نمی‌کند؛ امروز همه از مذاکره صحبت می‌کنند و فقط بعضی‌ها می‌گویند اگر ما بیاییم بهتر مذاکره می‌کنیم. خوب چه بهتر.»
برخلاف انتقادهای شدیدی که متوجه توافق هسته‌ای در ایران است، روحانی می‌گوید: «امروز هیچ کسی نمی‌تواند بگوید برجام بد است.»
او مدعی شد: «هم در داخل همه فهمیدند راه، تعامل است و هم آمریکایی‌ها این موضوع را فهمیدند. همه فهمیدند این است که بنشینیم، حرف بزنیم و مذاکره کنیم و لذا در وین پای میز مذاکره آمدند.»
روحانی در بخش دیگری از سخنان خود می‌گوید که مسائل اصلی ایران با آمریکایی‌ها «در مذاکرات حل و فصل شده و حالا چند مسئله فرعی باقی مانده که آن‌ها را هم با مذاکره به نتیجه می‌رسانیم. اگر اراده بر این باشد که در این دولت این کار انجام شود این دولت این کار را انجام داده است.»
محمود واعظی هم از بابت رویکرد مثبت کاندیداها به مذاکرات هسته‌ای ابراز خرسندی کرده است. او در عین حال گفته است که "برخی از کاندیداها مسابقه در زدن دولت ایجاد کرده‌اند".
رئیس دفتر روحانی گفت در دور چهارم «نگارشی درباره متن برجام انجام شد و ما متن خود را برای ۱+۴ فرستادیم. در دور پنجم بیشتر به آن پرداخته شد و خیلی پرانتزهایی که وجود داشت بررسی شد البته هنوز پرانتزهایی وجود دارد.»
واعظی مدعی شد که "پرانتزها" بیشتر حول راستی‌آزمایی دو طرف دور می‌زند و بخش اعظم تحریم‌ها لغو شده‌اند.
خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند
با امضای دونالد ترامپ، آمریکا از برجام خارج شد. سال گذشته شرکت‌های آلمانی ۵/ ۳ میلیارد یورو به ایران و ۱۱۱ میلیارد یورو به آمریکا صادر کردند. معاملاتی که با خروج آمریکا از برجام به خطر افتاده‌اند در این گزارش تصویری:
عکس: Reuters/J. Ernst
با این امضای دونالد ترامپ، دولت آمریکا نه تنها از توافقنامه اتمی "برجام" خارج شده، بلکه می‌خواهد تحریم‌های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی را نیز بار دیگر از سر گیرد. بدین ترتیب هر شرکتی که با آمریکا و با دلار در سطح جهانی معامله می‌کند در صورتی که با ایران معامله کند، می‌تواند مشمول جریمه سنگینی بشود.
عکس: Reuters/J. Ernst
بسیاری از شرکت‌ها و بخصوص بانک‌ها معنی نقض تحریم‌ها را بخوبی می‌دانند. کومرتس بانک آلمان در سال ۲۰۱۴ مجبور به پرداخت یک میلیارد و پانصد میلیون دلار و گروه "بی ان پی پاریبا" فرانسوی حتی ۹ میلیارد دلار جریمه پرداخت کرد.
عکس: picture-alliance/dpa
به گزارش اتاق بازرگانی آلمان، ده هزار شرکت آلمانی با ایران رابطه تجاری دارند و ۱۲۰ شرکت این کشور حتی با نیروی کار خود در ایران حضور دارند. آلمان در سال گذشته ۳ و نیم میلیارد یورو به ایران صادرات داشته درحالیکه ارزش صادرات آن به آمریکا بالغ بر ۱۱۱ میلیارد یورو بوده است.
عکس: picture-alliance/dpa/F. Motahari
ایرباس بزرگترین بازنده خروج آمریکا از برجام است. در ژانویه سال ۲۰۱۷ ایران سفارش خرید یکصد فروند هواپیمای ایرباس را به ارزش ۲۳ میلیارد یورو داد. سه فروند هواپیما به ایران تحویل داده شد و حالا آمریکا اجازه صادرات این هواپیما به ایران را لغو کرده است. کمپانی اروپایی ایرباس بخشی از تولیدات خود را در آمریکا تامین می‌کند.
عکس: FARS
کمپانی آمریکایی بوئینگ دو قرارداد با شرکت‌های ایرانی آسمان برای فروش ۳۰ عدد هواپیما به ارزش ۳ میلیارد دلار و نیز قرارداد فروش ۸۰ فروند هواپیما با شرکت ایران ایر به ارزش ۱۶ میلیارد دلار امضا کرد. این سفارش‌ها هیچگاه در تولید لحاظ نشدند و حالا هم دنیس مویلنبرگ، مدیریت بوئینگ، اعلام کرده است که "ما پیرو سیاست دولت آمریکا هستیم".
عکس: picture-alliance/dpa/Stringer
تاریخ اولین حضور زیمنس در ایران به کشیدن خط تلگراف لندن – بمبئی در ۱۵۰ سال پیش برمی‌گردد. جو کایزر، مدیر کمپانی زیمنس، از نخستین مدیران آلمانی بود که در آغاز سال ۲۰۱۶ به ایران سفر کرد و قراردادهای میلیاردی فروش توربین‌های گازی و مدرنیزه کردن قطارهای ایران را به امضا رساند.
عکس: picture-alliance/dpa/T. Hase
کمپانی هنکل هیچگاه از بازار ایران خارج نشد و به همین دلیل جایگاه قدرتمندی در صنایع تولید شوینده و چسب دارد. "کاسپار رورستد"، مدیر پیشین این کمپانی، در سال ۲۰۱۵ و قبل از "برچیده شده تحریم‌ها" گفته بود: «فروش میلیونی ما در بازار ایران (سه رقم دارد) و به افزایش آن هم خوشبین هستیم.» این کمپانی سال گذشته ۲۰ میلیارد یورو فروش داشته که یک درصد آن از بازار ایران است.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Hitij
کمپانی دایملر، ایران خودرو و ماموت در ماه دسامبر سال ۲۰۱۷ قرارداد طولانی مدت تولید کامیون در ایران را به امضا رساندند. دایملر آلمان در سال ۲۰۱۰ سهم خود را در خودروسازی ایران واگذار کرده بود.
عکس: MEHR
کمپانی خودروسازی فولکس واگن هم تصمیم داشت از اواسط سال ۲۰۱۷ میلادی با کمک ایران خودرو و ماموت با مدل‌های تیگوان و پاسات وارد بازار ایران شود. این خودروها در نمایشگاه بین‌المللی خودرو تهران در سال گذشته نیز عرضه شدند.
عکس: jamejamonline
بازار خودروی ایران بصورت "سنتی" در دست صنایع خودروسازی فرانسه است. این صنایع از آنجایی که با آمریکا رابطه‌ای ندارند، دستشان برای سرمایه‌گذاری در ایران بازتر است. کمپانی "PSA" در سال ۲۰۱۶ قرارداد همکاری برای تولید سه مدل پژو را در سال ۲۰۱۶ با ایران خودرو به امضا رساند. این سرمایه‌گذاری ۴۰۰ میلیون یورویی هنوز به نتیجه و سودی نرسیده و طرف ایرانی هم توان مالی ندارد.
عکس: Tasnim
خودروساز فرانسوی رنو در سال ۲۰۱۷ اعلام کرد یک سرمایه‌گذاری بزرگ به همراه خط تولید در ایران خواهد داشت. کارلوس غُصن (یا به فرانسوی گون- Carlos Ghosn) مدیر اجرایی شرکت‌های خودروسازی رنو در آن زمان گفته بود که "بازار ایران دارای پتانسیل بی‌نظیری است".
عکس: IRNA
بازار و صنایع نفت و گاز ایران یکی از بازارهای جالب توجه برای شرکت‌های بین‌المللی است. شرکت ایتالیایی "سایپم" (Saipem) که در عرصه تولید خط لوله و پایانه‌های نفت و گاز فعال است قرادادی به مبلغ ۳ میلیارد و پانصد میلیون یورو با ایران امضا کرده است.
عکس: Mehr
رئیس کمپانی نفتی اِنی (Eni)، کلادیو دسکالزی هم جزو اولین مدیرانی بود که با پایان تحریم‌ها راهی تهران شد. دو طرف تمایل به همکاری داشتند اما قراردادها در حد "مطالعات برای توسعه میدان کیش و فاز سوم میدان دارخوین" باقی ماند. از سوی دیگر انی از ایران طلبکار است که به دلیل تحریم‌ها امکان پرداخت بدهی برای ایران وجود نداشت.
عکس: picture-alliance/AP Photo/A. Medichini
برخلاف کمپانی ایتالیایی انی، کمپانی بریتانیایی – هلندی "شل" سال‌ها به دلیل تحریم‌ها راهی را پیدا نمی‌کرد تا بتواند بدهی دو میلیارد دلاری خود به ایران را پرداخت کند. کمپانی نفتی شل سفارش جدید دیگر به ایران نداده و قراردادهای جدید هم در حد "مطالعه برای توسعه میادین آزادگان جنوبی، یادآوران و کیش" است.
عکس: FARS
کمپانی فرانسوی توتال اعلام کرد که پنج میلیارد دلار در میدان پارس جنوبی سرمایه‌گذاری می‌کند. دولت آمریکا در مورد این سرمایه‌گذاری "استثنا" قائل شد و اجازه آن را صادر کرد. حال امکان دارد با تحریم‌های جدید این اجازه هم لغو شود. پاتریک پویان، مدیرعامل توتال، در ماه مارس ابراز امیدواری کرد تا اجازه آمریکا به‌قوت خود باقی بماند. او گفت در غیر این صورت ما بار دیگر برای دریافت اجازه تلاش خواهیم کرد.
