روزنامه در آینده به کالای لوکس تبدیل میشود
۱۳۹۱ دی ۱۳, چهارشنبه سال ۲۰۱۲ برای صنعت نشر روزنامه در آلمان و ناشران آن، سالی همراه با بحران مالی شدید و اعلام ورشکستگی برخی از نشریات آن بود. در این سال روزنامهی معتبر "فرانکفورتر روندشاو" که از سال ۱۹۴۵ میلادی هر روز خبرهای جدید را در اختیار خوانندگان خود میگذاشت، ورشکست شد.
تیراژ سه روزنامهی "برلینر تسایتونگ"، "کُلنر اشتات آنتسایگر" و "میتل دویچه" نیز که صاحب امتیاز آنها، ناشر "فرانکفورتر روندشاو" بود، به شدت کاهش یافت.
در سپتامبر سال ۲۰۱۲ نشریهی "آبند تسایتونگ" که از سال ۱۹۱۹ در شهر نورنبرگ منتشر میشد، به صف ورشکستگان پیوست و آخرین شمارهی روزنامهی "فایننشالتایمز آلمانی" روز ۷ دسامبر انتشار یافت.
کاهش تیراژ روزنامهها
از سوی دیگر، مدیران روزنامهها برای مقابله با بحران ناشی از دیجیتالیشدن جهان خبر و بحران مالی جهانی، بهطور پیوسته از تیراژ روزنامهها کاستند. این امر از یک سو به دلیل کاهش شمار مشترکان روزنامه و از سوی دیگر در نتیجهی کاهش تعداد آگهیهای شرکتهای خصوصی که با بحران دستبهگریبانند، صورت گرفت.
بهطور کلی تیراژ روزنامههای آلمان، در حال حاضر به ۲۱ میلیون نسخه در روز رسیده است. این رقم در ده سال گذشته، به یک چهارم تیراژ معمول کاهش یافته است.
روزنامه، مدل از مد افتاده
به نظر سون گابور یانچیسکی، پژوهشگر امور رسانهها در آلمان، "عمر روزنامهی چاپی به سر آمده و این مدل از مد افتاده است". یانچیسکی در این رابطه میگوید: «ما در عصری زندگی میکنیم که میخواهیم از جدیدترین خبرها، بلافاصله و هر جا که هستیم باخبر شویم و این کار از عهدهی روزنامهی چاپی برنمیآید.»
به نظر کارشناسان، نشریاتی در آینده خریدار دارند که از نظر انتخاب نوع فعالیت، از خبر و اطلاعرسانی فاصله بگیرند و این وظیفه را به عهدهی رسانههای تصویری و اینترنتی واگذار کنند.
یانچیسکی در این رابطه میگوید: «نشریات غیرآنلاینی موفق در آینده، به پژوهش و بررسی زمینههای تاریخی و گذشتهی موضوعات بروز میپردازند و در جهت ارائهی افکار و دیدگاههای گوناگون در مورد این و آن مسئله گام بر میدارند.»
به این ترتیب، لزوم انتشارهر روزهی نشریه نیز منتفی میشود و این نشریات میتوانند "به صورت هفتگی، ماهانه یا حتی سه ماه یکبار به شکل مجلههای سنگین، با کاغذ اعلا و براق در چندین رنگ منتشر شوند".
به گفتهی این کارشناس، در این صورت بهای این گونه هفتهنامهیا ماهنامهها برای "خوانندهی عادی" قابل پرداخت نیست. از اینرو نشریات با کیفیت خوب در آینده، تنها برای نخبگان جامعه، تحصیلکردهها و کسانی که توانایی مالی دارند منتشر میشود.
هفتهنامه"دیتسایت"؛ نمونهای موفق
اغلب کارشناسان رسانهها، هفتهنامهی "دیتسایت"، چاپ هامبورگ را که با محتوا و کیفیتی "بسیار خوب" منتشر میشود و هر هفته، بر تیراژ خود میافزاید، نمونهی موفق چنین نشریاتی در آینده معرفی میکنند.
با وجود بحران مالی و ورشکستگی چندین روزنامهی معتبر در آلمان، در این کشور هنوز هر روزه ۳۳۰ روزنامه منتشر میشود. در میان این روزنامهها، حدود ۱۳۰ نشریه با مسئولیت جمعی هیاتهای تحریریهی آنها به کار خود ادامه میدهند.
بازار صنعت نشر روزنامه در آلمان، از بزرگترین بازارها در اروپاست و در سطح جهان، مقام پنجم را دارد.