بهزاد اشجعی، دبیر کمیته فنی صدور مجوزهای خودرویی  سازمان محیط زیست ایران، در روز جهانی بدون خودرو (۲۲ سپتامبر / ۳۱ شهریور) بر فرهنگ‌سازی در زمینه استفاده کمتر از خودروی شخصی و ایجاد زیرساخت‌های وسایل حمل و نقل عمومی به عنوان مهمترین عواملی که باعث کاهش آلودگی هوا می‌شوند تاکید کرد.

اشجعی با تاکید بر اینکه کاهش استفاده از خودرو بهترین راهکار کاستن از آلودگی هواست گفت که اما برای آنکه مردم از خودرو شخصی‌شان کمتر استفاده کنند نیاز به فراهم آوردن زمینه‌هایی ضروری وجود دارد. او نخست راجع به لزوم فرهنگ‌سازی سخن گفت: «یک مفهوم باید در جامعه جا بیفتد و آن این است که داشتن خودرو به معنای آن نیست که هر روز از آن استفاده شود.» او افزود که این فرهنگ خود به خود در میان مردم ایجاد نمی‌شود بلکه باید سیاست‌گذاری‌های ضروری و اقدامات جدی برای ایجاد آن اعمال گردد.

او از جمله به ضرورت اصلاح سیاست‌گذاری در حوزه انرژی پرداخت و گفت که در همه جای دنیا خودرو ارزان است اما استفاده از آن به دلیل بهای سوخت و عوارض و مالیات و غیره گران است. اما در ایران خودرو بسیار گران و استفاده از آن ارزان است و در نتیجه صاحب خودرو به خود می‌گوید حال که انقدر پول برای خودرو پرداخته‌ام چرا از آن استفاده نکنم.

عامل دیگری که به گفته این مسئول سازمان محیط زیست راه را برای استفاده کمتر از خودرو باز می‌کند، مقابله با مشکل کمبود ناوگان عمومی حمل و نقل است. اشجعی گفت: «ناوگان عمومی حمل و نقل جوابگوی مراجعان فعلی نیست، چه برسد که راکبان خودروهای شخصی هم به ناوگان عمومی روی آورند، بنابراین این هم نیازمند توجه گسترده و سرمایه‌گذاری است.»

آلوده شدن هوا به دلیل عدم رعایت استانداردها

بهزاد اشجعی در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود با ایسنا درباره خودروهای داخلی بر مسئولیت خودروسازان در رعایت استانداردهایی تاکید کرد که باعث کمتر آلوده شدن هوا می‌شوند. او گفت که مسئولیت نظارت بر استاندارد آلایندگی خودرو بر عهده سازمان محیط زیست اما این سازمان این کار را طی فرآیند نمونه‌داری انجام می‌دهد و در نتیجه همه خودروهای تولیدی را آزمایش نمی‌کند. بنابراین "در نهایت خودروساز است که باید وجدان کاری داشته باشد و به سمت تقلب نرود".

اشجعی همچنین به مسئولیت اخلاقی و حرفه‌ای مسئولان برای تشویق مردم به استفاده کمتر از خودروی شخصی پرداخت و گفت اگر مسئولی مردم را به استفاده از ناوگان عمومی فرامی‌خواند خود باید در این امر پیشگام باشد.

همچنین مسعود تجریشی، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت از محیط زیست در گفت‌وگو با ایرنا سه عامل فرهنگ‌سازی در میان مردم و ارائه جایگزین خودروی شخصی به آنان و مسأله قیمت سوخت را مهم‌ترین عوامل دخیل در ایجاد جامعه‌ای دانست که در آن کمتر از خودرو استفاده می‌شود و در نتیجه هوا پاک‌تر است.

تجریشی حذف نصب فیلتر جاذب دوده برای خودروهای دیزلی به "بهانه" تحریم  و یافت نشدن این گونه فیلترها را ناپذیرفتنی و  عملی غیرقانونی خواند. او در این باره پیش از این گفته بود که «خودروسازان قبل از تحریم‌ها هم زیر بار اجرای نصب فیلتر دوده روی خودروهای دیزلی نمی‌رفتند و به دنبال فرار از این مصوبه بودند. حالا هم تحریم را بهانه می‌کنند».

تجریشی در مصاحبه با ایرنا گفت پیش از تحریم‌ها هم در ایران کار زیادی برای بهبود وسایل حمل و نقل عمومی صورت نگرفته بود، «مثلا بچه‌ها باید به مدرسه و افراد سر کار بروند آنها همه نیاز دارند تا از یک وسیله نقلیه استفاده کنند وقتی وسیله نقلیه عمومی نباشد، بنزین ارزان باشد و فرهنگ استفاده صحیح از خودرو جا نیفتاده باشد کاری از پیش نخواهیم برد و یادآوری مناسبت‌هایی مانند روز بدون خودرو چندان تاثیرگذار نخواهد بود.»

استفاده از فیلتر دوده به عنوان یکی از راهکارهای مقابله با آلودگی هوا از طریق خودروها ارائه شده است. به گفته معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست سهم اتوبوس‌ها و کامیون‌ها در ایجاد آلودگی هوا ۷۰ درصد است و برای همین قانون یک سری قواعد از جمله نصب فیلتر دوده را برای این خودروها الزامی کرده است.

پیش از این نیز عیسی کلانتری، رئیس سازمان محیط زیست ایران، ۲۸ شهریور، در واکنش به کدیرعامل ایران خودرو که نصب فیلتر دوره را به خاطر بی‌کیفیتی سوخت بی‌فایده خوانده بود مخالفت خود را با حذف این فیلتر اعلام داشته بود. اسحاق جهانگیری، معاون رئیس جمهور روحانی‌، با درخواست شرکت ایران خودرو دیزل برای حذف فیلتر جاذب دوده موافقت کرده بود.