روز فرسودن زمین؛ ناقوس مرگ منابع طبیعی به صدا درآمده است
۱۴۰۱ مرداد ۵, چهارشنبه
سوءمصرف و بهرهبرداری بیش از حد بشر از زمین و منابع طبیعی به مرحله بحران رسیده است. آب، خاک، جنگل و کشتزارها در معرض نایابی و نابودی قرار دارند. آلمان از جمله کشورهایی است که سهمی فراتر از میانگین در این زمینه دارند.
تبلیغات
۲۸ ژوئیه روز "فرسودن زمین" نامگذاری شده و این فرصتی برای یادآوری مازاد مصرف و استفاده ویرانگر بشر از منابع طبیعی است. محاسبات شبکه زیستمحیطی "گلوبال فوت پرینت"، مستقر در آمریکا و سوئیس نشان میدهد که جمعیت زمین، بیشتر از همیشه به اکوسیستم دست انداخته تا انرژی، چوب، مواد اولیه یا غذا به دست آورد.
شبکه یادشده از سال۱۹۶۱ ردپای بیش از ۲۰۰ کشور در عرصه منابع طبیعی را با اتکاء به دادههای جغرافیایی و اکولوژیکی ارزیابی میکند. آمارها بالاترین نرخ بهرهوری از طبیعت را در عموم کشورها نشان میدهند؛ یک بهرهوری لگامگسیخته و مخرب.
کریستوف بالز از سازمان محیط زیست و توسعه "جرمنواچ" (Germanwatch) میگوید: «دامنه مصرف منابع طبیعی در آلمان، در حال حاضر ۷۵/ ۱ است که معنایی جز غارت زمین و دستدرازی به منابع نسلهای بعدی ندارد. در واقع ما سرگرم استثمار زمین و استفاده از ذخایر آیندگان هستیم.»
اولاف باندت، رئیس اتحادیه حفاظت از محیط زیست و طبیعت آلمان نیز در بیانیهای به مناسبت روز خاک با اشاره به نامشخص بودن وضعیت اقلیم گفته است: «باید فورا اثرات چشمگیر بحران آب و هوایی و انقراض گونهها را محدود و مدیریت کنیم.»
اتحادیه نامبرده، مقصر اصلی بحران را سیاستمداران، سیاستگذاران، شرکتها و کارخانهها میداند. باندت تاکید کرده که حفاظت از خاک و منابع و کنترل بهرهوری انرژی مستلزم الزامات قانونی روشن است و از دولت انتظار میرود حدود و ثغوری در این راستا تعیین کند.
پیامدهای اقلیمی در راهند
سازمان زیستمحیطی "جرمنواچ" بر این نظر است که آلمان و اتحادیه اروپا در موضوع کاهش رد پای اکولوژیکی مسئولیت ویژهای به دوش دارند و دولت فدرال باید مشارکت در مذاکرات آب و هوایی اتحادیه اروپا را تقویت کند. یک رهنمود این سازمان به برلین، اخذ گواهی ضمانت عدم آلایندگی از شرکتهای حمل و نقل هوایی است.
"جرمنواچ" عنوان میکند که برای اولین مرتبه از سال ۱۹۷۰، مصرف منابع طبیعی در آلمان از حدنصاب لازم فراتر رفته و در ژوئیه به نرخی رسیده که قاعدتا باید در دسامبر دیده میشد. در ۵۲ سال گذشته، تنها در سال ۲۰۲۰ بود که به دلیل همهگیری کرونا، مصرف منابع به طور موقت کاهش یافت.
محققان و متخصصان این سازمان گفتهاند اگر کشورهای دیگر در بهرهوری از خاک و منابع طبیعی گشادهدستی کنند، عبور از حد نصاب فاجعهبار میشود و از ۷۵/ ۱ به سه برابر آن میرسد؛ چیزی که به معنای پیشخور کردن منابع سه سال بعد خواهد بود.
کاپ۲۶؛ دو راهی نجات و نابودی زمین
نشست گلاسکو در سایه خشم و یاس ناشی از مسکوت ماندن اهداف توافق پاریس و در غیاب چین و روسیه در حال برگزاری است. کنفرانس آخرین امید به نجات زمین و بشریت تلقی میشود و نخست وزیر بریتانیا شکست آن را شکست همهچیز خوانده است.
عکس: Scott Heppell/AP Photo/picture alliance
رهبران دولتی هر یک در گلاسکو چیزی در باره فجایع اقلیمی، نجات بشریت، به صفر رساندن انتشار کربن، انرژیهای تجدیدپذیر و پیشگیری از مرگ زمین میگویند. تشکلهای زیست محیطی هم خلف وعده صاحبان قدرت را به رخ میکشند و دولتهای خاطی را به انجام تعهدات پاریس فرا میخوانند. تصویر: تظاهرات فعالان "اکسفام" در کسوت نوازندگان اسکاتلندی و صورتک رهبران آلمان، ایتالیا، فرانسه، بریتانیا، چین، روسیه، کانادا و هند.
عکس: Lee Smith/REUTERS
جو بایدن در سخنرانی خود در گلاسکو اعلام کرد که ایالات متحده تا سال ۲۰۳۰، تولید گازهای گلخانهای را یک گیگاتن کاهش میدهد. او ارتقای سطح زندگی جهانیان را یک ضرورت اخلاقی و اقتصادی خواند و از رهبران جهان به دلیل اقدامات دولت ترامپ در خروج از توافق آب و هوایی پاریس پوزش خواست.
عکس: Erin Schaff/The New York Times/AP Photo/picture alliance
بوریس جانسون، نخستوزیر بریتانیا در کنفرانسی مطبوعاتی، پایدار نگاهداشتن گرمایش زمین در سطح ۵/ ۱درجه را مستلزم زیرساختهای جدید دانست. نخستوزیر هند که دبیرکل سازمان ملل را بغل کرده (سمت راست تصویر) وعده داده که کشورش تا ۵۰ سال دیگر تولید دیاکسید کربن را به صفر برساند.
عکس: Christopher Furlong/Pool via REUTERS
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، از رهبران دولتها خواست رویکردهای بیرحمانه نسبت به تنوع زیستی را پایان دهند و از پاشیدن بذر مرگ با انتشار کربن دست بکشند. او گفت: «با طبیعت مثل مستراح رفتار نکنید. حفاریهای عمیق، استخراجهای گوناگون و سوزاندن هر آن چه هست دیگر بس است. گور خود را نکنیم.»
عکس: Yves Herman/Pool/REUTERS
صدراعظم آلمان از نیاز به تغییری اساسی در سبک زندگی کار و کسب و کار سخن گفت و بحث قیمتگذاری انتشار کربن را مطرح کرد. آنگلا مرکل افزود که این موضوع پیشتر در اتحادیه اروپا عملیاتی شده و لازم است در سراسر جهان توسعه یابد.
عکس: Phil Noble/REUTERS
امانوئل مکرون در کانون توجه گروههای معترض به رویکردهای زیست محیطی فرانسه قرار دارد. رئیس جمهور فرانسه در نشست گلاسکو هشدار داد که کشورهای کمتر توسعه یافته و فقیر، نخستین قربانیان تغییرات اقلیمی هستند. او گفت که فرانسه و سایر کشورهای اروپایی آماده عمل کردن به تعهدات توافق پاریس هستند.
عکس: Scott Heppell/AP Photo/picture alliance
رهبران دولتی قول دادهاند که کلیه فعالیتهای منجر به نابودی جنگلها را تا سال ۲۰۳۰ متوقف کنند. بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا در اطلاعیهای گفت در هر دقیقه معادل ۲۷ زمین فوتبال، از سطح جنگلهای جهان تخریب و نابود میشود. سازمان ملل گزارش کرده که از سال ۱۹۹۰ تا کنون، ۴۲۰میلیون هکتار جنگل برای تبدیل به زمین، ساخت و ساز و سودآوریهای مختلف از بین رفتهاند.
عکس: Erin Schaff/AP/picture alliance
یک نقاشی دیواری در گلاسکو در اعلام خطر نسبت به گرمایش زمین و نابودی نسلهای آینده. الوک شارما، رئیس کنفرانس اقلیمی COP26 آن را "آخرین امید دستیابی به هدف ۱/۵درجه" خوانده و پاتریشیا اسپینوزا، مدیر محیط زیست سازمان ملل، سیاست رایج در جهان را "سرمایهگذاری برای نابودی بشر" نامیده است.
عکس: Alberto Pezzali/AP Photo/picture alliance
کنشگران و سازمانهای زیست محیطی، اولویت سود بر منافع بشری و طبیعی را تا توانستهاند به چالش کشیدهاند. پیش از شروع نشست گلاسکو جوانان و دانش آموزان جنبش "جمعهها برای آینده" با پرچمداری گرتا تونبرگ سوئدی جلوی بانک های بزرگ لندن تظاهرات کردند.
عکس: Frank Augstein/AP Photo/picture alliance
روسای جمهور روسیه و چین از غایبان بزرگ در کوپ۲۶ هستند. اردوغان، رئیس جمهور ترکیه نیز به دلیل نارضایتی از تمهیدات امنیتی و اختلاف بر سر تعداد افراد هیات همراه، از حضور در نشست انصراف داد. قهر و غیاب شماری از رهبران اما باعث حذف آنها از پرفورمنسها و برنامههای اعتراضی نشده است. نام این اکسیون "بازی مرگ" است؛ نامی برگرفته از سریال پرمخاطبی که به رقابتهای شدید در جامعه سرمایهداری میپردازد.