علی خامنهای در مراسم روز قدس امسال سخنانی را گفت که بر خلاف رویه معمول از روی نوشته خوانده شد و از طنین و کیفیت قبلی برخوردار نبود. در سخنرانی او تأثیرات سخنان افشاشده اخیر محمدجواد ظریف محسوس بود.
تبلیغات
حضور علی خامنهای اگرچه به شایعات پیرامون وخامت حال جسمانی رهبر جمهوری اسلامی و مرگ قریبالوقوع پایان داد اما در عین حال تایید کرد که او مشکلاتی دارد و حداقل دیگر به مانند سابق توان سخنرانی و خطابه را ندارد. به لحاظ قدرت حافظه و تمرکز ذهنی نیز دچار ضعف ملموس شدهاست.
امسال مراسم روز قدس به دلیل موج چهارم کرونا برگزار نشد. مانند سال گذشته بر خلاف رویه سنتی اتصال آن به نماز جمعه، به سخنرانی آنلاین خامنهای تغییر پیدا کرد.
سخنان خامنهای که در دو بخش فارسی و عربی ایراد شد عمدتا حرفهایی تکراری و کلیشهای بود. کلیدواژههایی چون «اشغالگری اسرائیل»، «ماهیت تروریستی دولت اسرائیل»، «زوال قطعی تمدن غرب»، «تغییر موازنه قوا به نفع جهان اسلام» و «نابودی حتمی دولت اسرائیل» و تکرار پیشنهاد برگزاری همهپرسی با حضور همه اتباع فلسطینی اعم از ساکنان فعلی و مهاجران برای تعیین تکلیف پیرامون آینده منازعه فلسطینیان و اسرائیل بخش عمده سخنان او را تشکیل میداد.
اما حرفهای وی بخصوص در بخش عربی که با برجسته کردن بر روی ارزش مولفههایی چون "تداوم مقاومت"، "مبارزه سازشناپذیر با اسرائیل" و "رد پیشنهاد صلح مبنی بر تشکیل دو دولت" و "اسرائیلستیزی" همراه بود به نحو ملموسی با سخنان محمدجواد ظریف در فایل صوتی افشاشده ارتباط داشت و در واقع واکنشی به آن بود.
به نظر میرسد رهبری جمهوریاسلامی سخنان قبلی خود را کافی ندانسته و میخواست که اراده جمهوری اسلامی بر حفظ و تقویت حرکت نظامی – ایدئولوژیک در قالب «مقاومت اسلامی» را در سطح داخلی، منطقهای و جهان اسلام یادآور شده و اعلام کند که سیاست خارجی نظام مشمول هیچ تغییری نمیشود.
او سخنانش در بخش عربی را با تمجید از چهرههای متعلق به شبکه نیروهای بنیادگرایی اسلامی شیعهمحور آغاز کرد و چنین گفت: «سلام بر شهدای مقاومت و خِیل عظیم مجاهدانی که در این راه جان خود را تقدیم کردهاند؛ بویژه شهید شیخ احمد یاسین و شهید سیّدعباس موسوی، و شهید فتحیشقاقی و شهید عماد مغنیه و شهید عبدالعزیز رنتیسی و شهید ابومهدی المهندس و سرانجام چهرهی برجستهی شهیدان مقاومت، شهید قاسم سلیمانی که هر یک پس از حیات پُربار و پُربرکت، با شهادت خود نیز تاثیرات مهمّی در محیط مقاومت بر جا گذاشتند»
برجسته کردن قاسم سلیمانی در این خصوص روشنگر است. خامنهای کوشید تا خسارتها و تاثیر منفی سخنان کارشناسی ظریف در انتقاد به حاکمیت «میدان» (سپاه قدس) در سیاست خارجی و سیاستگذاری منطقهای را مدیریت کرده و ترمیم نماید. مخاطب خاص سخنان خامنهای نیروهای باورمند به سنتگرایی ایدئولوژیک و «جهادی» بودند که به آنها اطمینان داد تا به حرکت خود بدون هیچ نگرانی از تغییر سیاستها در کشور مرکز ادامه بدهند.
در فرازی دیگر از پیامش به اهمیت تداوم تلاشها در«جبهه مقاومت» و ادعای افزایش تواناییهای جبههی مقاومت» اشاره کرد و مولفههایی چون «افزایش قدرت دفاعی و نظامی، خودکفایی در ساخت سلاحهای مؤثّر، اعتماد به نفس مجاهدان، خودآگاهی روزافزون جوانان، گسترش دایرهی مقاومت به سراسر کشور فلسطین و به بیرون از آن، خیزش اخیر جوانان در دفاع از مسجدالاقصی، و انعکاس توأمانِ مجاهدت و مظلومیّت ملّت فلسطین در افکار عمومیِ بسیاری از مناطق جهان» را نشانههایی دال بر قدرت گرفتن بنیادگرایی اسلامی برشمرد.
بخش دیگر سخنان خامنهای چون سال قبل هشدار نسبت به عادیسازی اسرائیل در کشورهای اسلامی بود که به کوچک کردن برقراری روابط رسمی بین برخی از کشورهای عربی با اسرائیل پرداخت و «معامله قرن» را شکستخورده معرفی کرد. اما رصدکردن واقعیتها نشان می دهد که سخنان خامنهای انفعالی بوده و اتفاقات را واژگونه بازتاب داد.
آنچه در سال گذشته تغییر پیدا کرده موازنه قوا در خاورمیانه به ضرر نیروهای معتقد به نابودی اسرائیل است. در حال حاضر علاوه بر بحرین، امارات متحده عربی و سودان که در چارچوب «توافق ابراهیم» روابط رسمی با اسرائیل برقرار کردند و به دولت مصر پیوستند دیگر کشورهای عربی از جمله عربستان سعودی نیز در این مسیر قرار دارند.
همچنین جایگاه جمهوری اسلامی به دلیل مداخلههای استعماری در کشورهای عربی در افکار عمومی جهان اسلام آسیب دیده و نسبت به قبل ضعیف شدهاست. در داخل سرزمینهای فلسطینی نیز کماکان شکافها وجود دارد.
شروع کار دولت بایدن فرصتی برای تشکیلات خودگران فلسطین به رهبری محمود عباس فراهم ساخته تا طرح دو دولتی که در زمان ریاست جمهوری ترامپ تضعیف شده بود را دوباره فعال کرده و خواستههایش را با همراهی دولتهای غربی جلو ببرد. در این فضا خامنهای به مثابه موضعگیریهای داخلی به این امر واقع توجه ندارد و مطلوبهای ذهنی خود را در نظر میگیرد.
عامل مهمی که باعث تقویت رابطه بین اسرائیل و برخی از کشورهای عربی شده مخالفت با جمهوری اسلامی ایران و مهار برنامه توسعهطلبانه منطقهای آن است. سیاستها و اقدامات نظام تحت رهبری خامنهای در عمل نتیجه معکوس به بار آورده و موقعیت اسرائیل را در خاورمیانه تقویت کرده است.
تاکید مکرر خامنهای بر همهپرسی که با توجه به سخنان دیگر او نتیجهاش از قبل معلوم بوده که قرار است به حیات نظام سیاسی اسرائیل پایان دهد، بار دیگر "رفتار دوگانه" که طبیعت رفتاری او شده است را آشکار میسازد.
در برخورد ابزاری او با همهپرسی، مردم حق انتخاب نامشروط ندارند بلکه باید به «حیات رژیم صهیونیستی» خاتمه دهند! خامنهای این واقعیت را در نظر نمی گیرد که هفت دهه از تشکیل دولت اسرائیل میگذرد و نسلهای متعددی از اتباع اسرائیل در این منطقه به دنیا آمدهاند. این مساله را نمیتوان نادیده گرفت؛ آنها جزو مردم آن منطقه هستند. ازاین رو دیگر بازگشت مناسبات منطقه به شرایط قبل از سال ١٩٤٨ ممکن نیست.
از سوی دیگر او همهپرسی را برای فلسطینیان مجاز میداند اما نه تنها در طول رهبری ٣٢ ساله او هیچ همهپرسی در ایران برگزار نشده بلکه در برابر پیشنهاداتی که در داخل و بیرون از حکومت در این خصوص و بعضا در سطوح محدود طرح شده، مخالفت کردهاست. این "ریاکاری سیاسی" در موزیک ویدئویی که در شبکه خبر جمهوری اسلامی پخش شد و خامنهای در آن «رهبر ارتش خداوند» نامیده شد، بیشتر آشکار شد.
در ویدئوی فوق دختران بیحجاب و ساز به دست در حال استقبال از او هستند! در حالیکه اگر دختران ایرانی بخواهند بیحجاب به خیابانها بیایند و یا در مجامع رسمی ساز موسیقی بدست گرفته و اجرا کنند گرفتار گشت ارشاد و پرداخت جریمه ویا زندان میشوند.
در مجموع سخنرانی خامنهای در مراسم قدس امسال چون سال دارای پیشجنبه شعاری و تبلیغاتی صرف بود و با واقعیتهای حاکم بر میدان تفاوتهای بارزی داشت. همچنین تاثیرات سخنان افشاشده ظریف بر آن محسوس بود.
* مطالب منتشر شده در صفحه "دیدگاه" الزاما بازتابدهنده نظر دویچهوله فارسی نیست.
جنگ پنهان ایران و اسرائیل به روایت تصویر
درحالی که اعراب به روابط خصمانه خود با اسرائیل بر سر مناقشه فلسطین پایان میدهند، شعلههای آتش جنگ "پنهانی" ایران و اسرائیل هر روز از گوشهای سر میکشد. گوشههایی از جنگ پنهان ایران و اسرائیل در این گزارش تصویری:
عکس: Reuters/WANA/N. Tabatabaee
جنگ پنهان
درحالی که کارگاههای پرچم سازی در جمهوری اسلامی ایران در حال تولید پرچمهای اسرائیل برای آتش زدن و لگدمال کردن در تظاهراتها هستند، کشورهای عربی بیش از پیش به روابط خصمانه خود با اسرائیل بر سر مناقشه فلسطین پایان میدهند.
عکس: Reuters/WANA/N. Tabatabaee
حملههای مکرر به تاسیسات نطنز
یک روز پس از "روز ملی فناوری هستهای" و راهاندازی دوباره تاسیسات نطنز، به سیستم برقرسانی این تاسیسات حمله شد. علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی هستهای ایران از آن به عنوان "تروریسم هستهای" یاد کرد. وقوع انفجاری در ۱۲ تیرماه سال گذشته نیز منجر به از کار افتادن مرکز مونتاژ سانتریفیوژهای پیشرفته نطنز شد. در آن هنگام نیز رسانههای غربی مسئولیت آن حمله را برعهده اسرائیل دانسته بودند.
عکس: picture-alliance/Tampa Bay Times
جنگ دریایی
خبرگزاریها روز هفتم آوریل از حمله به کشتی "ایران ساویز" متعلق به سپاه پاسداران در دریای سرخ خبر دادند. نیویورک تایمز، مسئولیت این حمله را متوجه اسرائیل دانسته و نوشته است که این حمله در واکنش به حمله به کشتیهای تجاری به نام لوری و هلیوس رِی اسرائیلی صورت گرفته است. همچنین روزنامه "وال استریت ژورنال" از حملات اسرائیل به حداقل ۱۲ کشتی ایرانی ظرف دو سال گذشته در دریای سرخ خبر داده است.
عکس: Planet Labs Inc/AP/picture alliance
ترور فخری زاده از راه دور
محسن فخریزاده معاون وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران و سردار سپاه بود که پیش از ورود به برنامه اتمی ایران، به همراه حسن تهرانی مقدم به کره شمالی سفر کرد و برنامه موشکسازی ایران را پایهگذاری کرد. فخریزاده در ۷ آذر ۱۳۹۹ در شهر آبسرد پس از انفجار یک خودرو بوسیله شلیک یک تیربار که از راه دور کنترل میشد کشته شد. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل پیشتر گفته بود "نام او را بخاطر بسپارید".
عکس: IRIB NEWS AGENCY/AFP
تهدید به نابودی اسرائیل
تقریبا تمامی مقامهای جمهوری اسلامی هر روز اسرائیل را به نابودی تهدید میکنند. از محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور سابق که خواستار "محو اسرائیل از صفحه روزگار" شده بود گرفته تا آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی که پیشبینی کرده "اسرائیل ۲۵ سال آینده را نخواهد دید". این جمله او در تونلهای زیر زمینی تولید موشک (عکس) هم نصب شدهاند.
عکس: MIZAN
حمله به محور تهران- جنوب لبنان
اسرائیل جمهوری اسلامی را به ایجاد خط انتقال تجهیزات نظامی از طریق عراق و سوریه به حزبالله در جنوب لبنان متهم میکند و دائما بر حملات خود به "مواضع حزبالله و نیروهای متحد جمهوری اسلامی" در این مناطق میافزاید.
عکس: picture-alliance/AP Photo/Sana
حمله به نیروهای وابسته به ایران
خبرگزاریها روز چهارشنبه ۲۴ دیماه، خبر دادند که در حمله هوایی شبانه در سوریه که احتمالا از سوی اسرائیل انجام شده ۵۷ تن از جمله ۳۱ شبهنظامی نزدیک به جمهوری اسلامی ایران کشته شدهاند. در این حملات، نیروهای سپاه پاسداران، حزبالله عراق و تیپ فاطمیون کشته شدهاند. این چهارمین حمله منتسب به اسرائیل در کمتر از سه هفته بوده است.
عکس: Mizan
انتقال آرشیو هستهای ایران به اسرائیل
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل از عملیات مخفیانه دستگاه امنتیی این کشور برای سرقت آرشیو سری اسناد هستهای بایگانی شده ایران خبر داد. او گفت موساد در عملیاتی محرمانه به ۵۵ هزار صفحه و ۵۵ هزار فایل دیجیتال که در قالب ۱۸۳ سیدی بوده دست پیدا کرده است. عملیات شش ساعته ماموران موساد در تهران نشان میدهد که اسرائیل اطلاعات دقیقی از داخل ایران دارد.
عکس: Reuters/A. Cohen
پهپاد ایرانی در اسرائیل
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در جریان سخنرانی خود در کنفرانس امنیتی مونیخ با نشان دادن بخشی از شیئی -که به گفته او قسمتی از لاشه پهپاد سرنگون شده ایران در آسمان اسرائیل بود- گفت در صورت لزوم مستقیما علیه ایران و نه "نمایندگان" این کشور اقدام خواهد کرد. او در کنفرانس سال ۲۰۱۸ از جواد ظریف، وزیر خارجه ایران خواست تا این پیام تلآویو را به تهران منتقل کند: «قدرت اسرائیل را آزمایش نکنید.»
عکس: picture-alliance/dpa/MSC 2018/L. Preiss
پهپاد اسرائیلی در نطنز
روز یکشنبه دوم شهریور۱۳۹۳ (۲۴ اوت ۲۰۱۴) سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در اطلاعیهای خبر داد یک هواپیمای بدون سرنشین رادارگریز اسرائیلی را که قصد نفوذ به "حریم منطقه هستهای نطنز" داشته سرنگون کرده است.
عکس: mashreghnews
ارسال سلاح به نوار غزه
نیروی دریایی اسرائیل در ۱۴ اسفند ۱۳۹۲ از توقف یک کشتی باری با نام "کلوس سی" که با پرچم پاناما حرکت میکرد خبر داد. ارتش اسرائیل گفت که "این کشتی حاوی موشک و مهمات از سوی ایران برای شبهنظامیان فلسطینی در نوار غزه" بوده است. سخنگوی ارتش اسرائیل، گفت که این راکتها «که در سوریه ساخته شده از سوریه با هواپیما به ایران برده شده و از آنجا به عراق و بعد به سوی سودان فرستاده شدهاند.»
عکس: Kate Shuttleworth
هشدار در مجمع عمومی سازمان ملل
بنیامین نتانیاهو در سال ۲۰۱۲ با نشان دادن این تصویر نسبت به ساخت بمب اتمی توسط جمهوری اسلامی ایران هشدار داد. او بارها هشدار خود را در مجامع بینالمللی تکرار کرده است. نتانیاهو در سال سال ۲۰۱۸ نیز با نشان دادن نقشه و عکس، به محلی در تورقوز آباد کهریزک در جنوب غربی تهران اشاره کرد و گفت که ایران یک انبار مخفی مواد و تجهیزات هستهای در این مکان دارد.
عکس: Getty Images
نقش اسرائیل در کشته شدن "پدر برنامه موشکی"
خودش گفته بود: «روی قبرم بنویسید اینجا مدفن کسی است که میخواست اسرائیل را نابود کند». سپاه پاسداران نقش اسرائیل را تکذیب کرد و کشته شدن حسن تهرانی مقدم را یک "حادثه کاری" نامید. محمد تهرانی مقدم، برادر او در گفتگو با هفتهنامه رمز عبور در اردیبهشت ۱۳۹۵ گفت " یک اتفاق نبود، بلکه یک حادثه از پیش برنامهریزی و تعیین شده و تروریستی بود". روایت سریال امنیتی گاندو هم "دخالت مجاهدین و موساد" است.
عکس: Fars
بمبگذاری در بانکوک، ۲۰۱۲
تایلند، ایران را به بمبگذاری برای ترور دیپلماتهای اسرائیلی در سال ۲۰۱۲ در بانکوک متهم کرد. سعید مرادی (چپ)، محمد خزایی (وسط) و مسعود صداقتزاده (راست که در مالزی دستگیر شد) به دست داشتن در عملیات تروریستی متهم و به حبس ابد محکوم شدند. سعید مرادی بر اثر انفجار بمب دو پای خود را از دست داد. این سه نفر بعدا در قبال آزادی کایلی مور گیلبرت، پژوهشگر استرالیایی-بریتانیایی به ایران تحویل داده شدند.
عکس: AP/Spokesman Office of National Thai Police
ترور شخصیتهای هستهای
طی سالهای ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۰ طی عملیاتهایی که با چسباندن بمب مغناطیسی به خودروها صورت میگرفت، شخصیتها و دانشمندان دخیل در برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران ترور شدند. طی این عملیاتها مجید شهریاری، مصطفی احمدی روشن، مسعود علیمحمدی و داریوش رضایی، رضا قشقایی فرد کشته شدند. فریدون عباسی جان سالم بدر برد.
عکس: FARS/ Borhannews
دستگیری افرادی که ربطی به ترورها نداشتند
وزارت اطلاعات ایران در سال ۱۳۹۱ اعلام کرد که یک تیم تروریستی را شناسایی و دستگیر کرده است. ۱۲ نفر از دستگیرشدگان نیز در مستند تلویزیونی به ترورها زیر نظر اسرائیل "اعتراف" کردند. در سال ۱۳۹۸ مشخص شد که دستگیرشدگان ربطی به ترورها نداشتهاند، بلکه زیر شکنجه مجبور به پذیرش اعتراف شدهاند و به جز مجید جمالی فشی که اعدام شد، بقیه آزاد شدند.
عکس: Shahr.ir
حمله سایبری با استاکسنت
حمله سایبری با بدافزار استاکس نت به تاسیسات غنی سازی اورانیوم ایران. روزنامه نیویورک تایمز در تاریخ ۱۶ ژانویه ۲۰۱۱، در مقالهای مدعی شد که «اسرائیل استاکسنت را در مرکز اتمی دیمونا و بر روی سانتریفیوژهای مشابهای که ایران از آنها در تاسیسات غنیسازی اورانیوم نطنز استفاده میکند، با موفقیت آزمایش کردهبود».
عکس: MEHR
انفجار مرکز همیاری یهودیان در آرژانتین
در انفجار تروریستی ۲۷ تیر ۱۳۷۳ ( ۱۸ ژوئیه )۱۹۹۴ در مرکز یهودیان بوئنوسآیرس (آمیا) ۸۵ نفر کشته و بیش از ۲۰۰ نفر نیز زخمی شدند. دولت آرژانتین تاکنون سه بار جمهوری اسلامی ایران را به دست داشتن در این انفجار متهم کرده و مدعی است که دستور و نقشه ضربه در تهران کشیده و مسئولیت اجرای طرح عملیات به ستاد ویژه عملیات حزبالله لبنان که به گروه شبه نظامی حزبالله لبنان وابستهاست، سپرده شد.