روسیه تهدید کرد؛ استفاده متقابل از بمب‌های خوشه‌ای
۱۴۰۲ تیر ۲۱, چهارشنبه
کرملین از تصمیم آمریکا برای تامین مهمات خوشه‌ای اوکراین خشمگین شده و وزیر دفاع روسیه می‌گوید کشورش نیز از سلاح‌های ممنوعه بین‌المللی استفاده خواهد کرد. ارتش روسیه در همان آغاز جنگ از بمب‌های خوشه‌ای استفاده کرد.
روسیه تهدید کرد در صورت ارسال مهمات خوشه‌ای از آمریکا به اوکراین، از چنین سلاح‌هایی نیز استفاده خواهد کرد.
سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه در مسکو گفت که روسیه نیز مهماتی خوشه‌ای دارد که حتی موثرتر هستند. او گفت که کشورش تاکنون خویشتنداری کرده، اما در صورت تحویل آنها سوی آمریکا، به استفاده از ابزار مشابه مجبور خواهد شد.
به گفته سازمان‌های حقوق بشری، روسیه در چند ماه اول در جنگ تجاوزکارانه علیه اوکراین از مهمات خوشه‌ای استفاده کرده است.
شویگو خاطرنشان کرد که نه ایالات متحده، نه اوکراین و نه روسیه معاهده بین‌المللی ممنوعیت مهمات خوشه‌ای را امضا نکرده‌اند و هم‌زمان افزود که به کارگرفتن آنها باعث طولانی شدن جنگ می‌شود.
مهمات خوشه‌ای صدها وسیله انفجاری کوچکتر را به اطراف پراکنده می‌کنند که بلافاصله عمل نمی‌کنند و می‌توانند تا مدت‌ها پس از رها شدن، موجب مرگ یا زخمی کردن مردم شوند. هدف اصلی از کاربست این بمب‌ها که در طول جنگ جهانی دوم ساخته شدند افزودن به شعاع تأثیر بمب و جلوگیری از پیشروی نظامی است. در بمب معمولی فقط ناحیه نزدیک به محل انفجار تخریب می‌شود ولی مهمات خوشه‌ای با پراکندن تعداد زیادی از بمب‌های کوچکتر بر منطقه وسیع‌تری تأثیر می‌گذارند.
از آنجا که بسیاری از آنها همانند مین‌ها، اغلب فورا منفجر نمی‌شوند، خطری علیه غیرنظامیان هستند. به همین دلیل آلمان و ۱۱۰ کشور دیگر در چارچوب یک پیمان بین‌المللی این گونه بمب‌ها را غیرقانونی اعلام کرده‌اند.
شویگو گفت که نیروهای مسلح روسیه در حال حاضر اقدامات احتیاطی بیشتری را برای محافظت در برابر بمب‌های خوشه‌ای انجام می‌دهند. بر اساس ویدئویی که این وزارتخانه منتشر کرده، او از یک کارخانه تسلیحات بازدید کرده و گفته که عرضه سلاح و مهمات به سربازان روس چندین برابر افزایش یافته است.
کرملین مدعی دفع ضدحملات اوکراین شد
شویگو هم‌زمان تحلیل‌های کارشناسان غربی و اظهارات مقامات کی‌یف درباره موفقیت ضد‌حمله اوکراین را رد کرد و گفت که اوکراین هنوز در هیچ بخش از جبهه به هدف خود نرسیده است. اوکراین اخیراً اعلام کرد که مناطق اشغالی بزرگی را بازپس گرفته است. وبلاگ‌نویسان نظامی روسیه نیز تلفات و عقب‌نشینی‌های نظامی مسکو را تایید کرده‌اند.
شویگو مدعی شد که نه تنها حملات اوکراین در بسیاری از نقاط دفع شده‌اند، بلکه برعکس، ارتش روسیه در منطقه لوهانسک در ضدحملات خود پیشروی نیز کرده‌اند.
یوگنی پریگوژین، رئیس ارتش خصوصی واگنر، بارها شویگو را به "دروغگویی" متهم کرده بود. شویگو زمانی گفته بود که انبوهی از فن‌آوری‌های رزمی غربی از جمله ۱۷ تانک لئوپارد از آلمان نابود شده‌اند. این داده‌ها را نمی‌توان به طور مستقل تأیید کرد.
جنگ در اوکراین و ضعف مرگبار تانک‌های روسی
تصاویر منتشرشده از تجاوز نظامی روسیه به اوکراین از ضعف مرگبار تانک‌های روسی "تی ۷۲" حکایت دارند. وقتی این تانک‌ها مورد اصابت قرار می‌گیرند، برجک‌هایشان از بدنه جدا می‌شود. توضیحات بیشتر در این گزارش تصویری.
عکس: Rodrigo Abd/dpa/AP/picture alliance
تانک پرتیراژ
تانک "تی ۷۲" ارتش روسیه یکی از پر تیراژ‌ترین تانک‌های جهان است و در ارتش‌های ۳۸ کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد. ده کشور دیگر نیز از این تانک تا سال ۲۰۱۸ استفاده می‌کرده‌اند.
عکس: picture-alliance/dpa
سری "تی"
سری "تی" تانک‌های تهاجمی ارتش روسیه در دوران جنگ سرد با تانک "تی ۶۴" آغاز شد و با "تی ۷۲" و "تی ۸۴" ادامه پیدا کرد. البته "تی ۱۴ آرماتا" (عکس) که به آن "تی ۹۹" نیز گفته می‌شود جدید‌ترین تانک ارتش روسیه است که در سال ۲۰۱۵ از آن رونمایی شده است.
عکس: Alexander Zemlianichenko/AP Photo/picture alliance/dpa
مشخصات فنی تی ۷۲
تانک‌های سری "تی" به نسبت همتایان غربی خود کوچکتر و از ارتفاع کمتری برخوردارند و برای کاربرد آن به پرسنل کمتری نیاز است. تانک تی ۷۲ دارای ۶ متر و ۹۰ سانتی‌متر طول، ۳ متر و ۶۰ سانتی‌متر عرض و ۲ متر و ۲۰ سانتی‌متر ارتفاع است. این تانک با مهمات خود ۴۱ تن و ۵۰۰ کیلو وزن دارد، دارای موتوری با ۱۲ سیلندر و سرعت ۶۰ کیلومتر بر ساعت است.
عکس: Reuters/M. Shemetov
مجموعه تی ۷۲
تانک تی ۷۲ دارای شمار زیادی زیرمجموعه است که برخی از آنها شامل تی ۷۲ اورال ساخته سال ۱۹۷۴، تی ۷۲ کا، تی ۷۲ آ ساخت سال ۱۹۷۵ و زیرمجموعه‌های آن، تی ۷۲ بی و زیرمجموعه‌های آن، تی ۷۲ اس و زیرمجموعه‌های آن و همچنین شمار دیگری از مدل‌های این تانک که در الجزایر، رومانی و عراق ساخته شده‌اند.
عکس: AFP/Getty Images
تسلیحات تی ۷۲
تانک تی ۷۲ دارای یک توپ ۱۲۵ میلیمتری با لوله صاف و بدون خان است با ۴۴ گلوله که ۲۲ عدد آن در یک خشاب به شکل "چرخ و فلک" و گرد در قسمت برجک تعبیه شده که بصورت اتوماتیک شلیک می‌شوند. دو مسلسل کالیبر ۷/ ۱۲ و ۶۲/ ۷ نیز بخش دیگری از تسلیحات این تانک را تشکیل می‌دهند. مدل تی ۷۲ آ همچنین مجهز به "مه افکن" ۸۱ میلیمتری است که ۳۰۰ متر مربع را مه‌آلود می‌کند.
عکس: Alexander Ermochenko/Reuters
استفاده جنگی
از تانک تی ۷۲ در جنگ ایران و عراق، جنگ قره‌باغ، حمله عراق به کویت، جنگ دوم خلیج فارس، جنگ داخلی لیبی و سوریه و اخیرا در تجاوز نظامی روسیه به اوکراین استفاده شده است.
عکس: Daniel Leal-Olivas/AFP/Getty Images
قیمت تانک تی ۷۲
قیمت هر دستگاه تانک "تی ۷۲ ام یک" در سال ۱۹۹۲ معادل یک میلیون و ۲۰۰ هزار دلار بوده است. البته قیمت آن به همراه مهمات و قطعات یدکی یک میلیون و ۸۰۰ هزار دلار بوده است.
عکس: Vladyslav Musiienko/REUTERS
ضعف اصلی تی ۷۲
وجود ۲۲ گلوله در یک خشاب بشکل "چرخ و فلک" در قسمت کف برجک باعث شده تا به محض اصابت یک دوش‌انداز ضد تانک مثل آر پی جی ۷ یا موشک ضد تانک جاولین این مهمات دچار آتش‌سوزی و انفجار شوند.
عکس: Maxym Marusenko/NurPhoto/IMAGO
شدت انفجار
شدت انفجار مهمات در تانک تی ۷۲ به حدی است که برجک تانک از بدنه جدا شده و تا ارتفاع یک ساختمان دو طبقه به هوا پرتاب می‌شود.
عکس: Zohra Bensemra/REUTERS
سرنوشت خدمه تانک
وجود مهمات در یک چرخ و فلک و شلیک اتوماتیک آن باعث کاهش تعداد خدمه در تانک‌های روسی شده است. همه تانک‌های روسی دارای یک فرمانده، یک توپچی یا هدف‌گیر و یک راننده هستند. در صورت هدف قرار گرفتن تانک و انفجار مهمات، این سه نفر خدمه از هیچ شانسی برای فرار برخوردار نیستند و درجا کشته می‌شوند.
عکس: Rodrigo Abd/dpa/AP/picture alliance
ضعفی که برطرف نشد
ضعف مرگبار تانک‌های روسی و جدا شدن برجک آن از زمان جنگ دوم خلیج فارس در سال ۱۹۹۱ میلادی و رویارویی تانک‌های تی ۷۲ ارتش صدام حسین با نیروهای آمریکایی برای اولین بار مشخص شد. اما با گذشت سه دهه این ضعف همچنان پابرجاست و در اوکراین تلفات سنگینی به ارتش روسیه وارد می‌کند.
عکس: Marko Djurica /REUTERS
تلفات سنگین در اوکراین
به گزارش وزارت دفاع بریتانیا، ۵۸۰ دستگاه تانک متعلق به ارتش روسیه تا اواخر ماه آوریل در تجاوز به اوکراین نابود شده‌اند.
عکس: Maxym Marusenko/NurPhoto/IMAGO
تلفات سنگین و آموزش خدمه
در مجموع ۲۰ هزار دستگاه از این تانک تولید شده است که ۹ هزار ۲۰۰ دستگاه آن در اختیار ارتش روسیه قرار دارد. از این تعداد تنها یک هزار ۲۰۰ دستگاه فعال و قابل استفاده هستند. ارتش روسیه شاید بتواند تانک‌های منهدم شده را به سرعت جایگزین کند اما به گفته منابع نظامی، آموزش پرسنل این تانک و رساندن آنها به مرحله حضور در میدان جنگ تا یک سال طول می‌کشد.
