روسیه: دو بازرس آژانس در نیروگاه اتمی زاپروژیا میمانند
۱۴۰۱ شهریور ۱۱, جمعه
به گفته منابع روسی دو بازرس آژانس بینالمللی انرژی اتمی در نیروگاه اتمی اشغال شده در جنوب شرق اوکراین مستقر میشوند. یک روز پیشتر مدیرکل و بازرسان آژانس با وجود ادامه بمبارانها بازدید از نیروگاه را آغاز کردند.
تبلیغات
نیروگاه هستهای زاپروژیا ، در جنوب شرق اوکراین، از نخستین روزهای تجاوز نظامی روسیه به این کشور به تصرف نیروهای روسی درآمد و درگیری نظامی اطراف آن موجب نگرانی شده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز یک رسانه روسی روز جمعه دوم سپتامبر به نقل از دیپلماتهای روسیه اعلام کرد دو بازرس آژانس پس از خاتمه بازرسیها نیز در نیروگاه زاپروژیا میمانند.
این نیروگاه که بزرگترین نیروگاه اتمی اروپا به شمار میرود در روزها و هفتههای گذشته هدف حملههای نظامی و بمبارانهایی قرار گرفته که روسیه و اوکراین یکدیگر را به دخالت در آن متهم میکنند.
رافائل گروسی که تیم بازرسان را همراهی میکرد اکنون در راه بازگشت به وین، محل استقرار دفتر این نهاد نظارتی سازمان ملل است و قرار است شامگاه جمعه در یک نشست خبری درباره موقعیت نیروگاه توضیحاتی ارائه دهد.
روسیه ماه گذشته از شورای امنیت سازمان ملل خواست برای رسیدگی به وضعیت نیروگاه زاپروژیا یک نشست فوقالعاده برگزار کند.
این نشست ۱۱ اوت (۲۰ مرداد) در نیویورک برگزار شد و مدیرکل آژانس در آن توضیحاتی درباره تحولات اخیر ارائه کرد.
آن زمان کارشناسان آژانس اعلام کردند در حال حاضر ایمنی نیروگاه با خطر جدی به خاطر بمبارانها روبرو نیست اما رافائل گروسی در عین حال هشدار داد که این وضعیت هر لحظه ممکن است تغییر کند.
یک روز پیش از سفر هیئت کارشناسان سازمان ملل به اوکراین، روسیه نیروهای اوکراینی را متهم کرد که بیش از ۶۰ بار با پهپاد و توپخانه به تاسیسات نیروگاه و اطراف آن حمله کردهاند. کییف این اتهام را بیاساس خوانده است.
مدیرکل آژانس روز پنجشنبه تاکید کرد که روسیه و اوکراین باید به صراحت تضمین کنند که امنیت نیروگاه اتمی زاپروژیا محفوظ میماند.
هشدار روسیه و اوکراین درباره خطر "فاجعه اتمی"
سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه روز جمعه بار دیگر نیروهای اوکراینی را به بمباران نیروگاه زاپروژیا متهم کرد و گفت آنها با این اقدام اروپا را در معرض خطر یک "فاجعه اتمی" قرار میدهند. ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین هم پیش از این درباره وقوع یک فاجعه هستهای هشدار داده بود.
آوریل ۱۹۸۶ و زمانی که اوکراین یکی از بخشهای اتحاد جماهیر شوروی سابق بود، حادثهای در یکی از راکتورهای نیروگاه چرنوبیل رخ داد که هولناکترین فاجعه اتمی در تاسیسات هستهای تا آن زمان بود. فاجعه بزرگ بعدی در فوکوشیمای ژاپن رخ داد.
سالگرد انفجار چرنوبیل؛ بدترین فاجعه غیرنظامی تاریخ جهان
در پی انفجار مهیبی که در راکتور چهارم اتمی نیروگاه اتمی چرنوبیل در اوکراین در روز ۲۶ آوریل ۱۹۸۶ رخ داد، مواد رادیو اکتیو فراوانی آزاد شد. این حادثه بدترین فاجعه غیرنظامی تاریخ جهان نام گرفته است.
عکس: picture-alliance/dpa
هیروشیما: ۱۹۴۵
در همان نخستین ماههای پس از انفجاربمب اتمی در هیروشیما حدود ۱۴۰ هزار تا ۳۵۰ هزار انسان جان خود را ازدست دادند. در سالهای پس از این فاجعه نیز میزان سرطان، بیماریهای قلبی و کبد و همچنین تغییرات هورمونی و کروموزمی در هیروشیما افزایش یافت. امروزه نیز میزان ابتلا به سرطان خون در بین ساکنان هیروشیما بیشتر از ساکنان شهرهای دیگر ژاپن است.
عکس: picture-alliance/dpa
منطقه ویسموت، شرق آلمان: ۱۹۴۶ـ ۱۹۹۰
منطقه ویسموت که در شرق آلمان قرار دارد، در سالهای ۱۹۴۶ تا ۱۹۹۰ سومین معدن بزرگ اورانیوم و تامینکننده برنامه هستهای شوروی سابق محسوب میشد. طبق آمار اداره حفاظت از آلودگی به تشعشعات خطرناک، از هر ۸ کارگر این معدن یکی بر اثر تشعشعات رادیواکتیو جان خود را از دست داده است. به این ترتیب شمار قربانیان بر ۷ هزار نفر بالغ میشده است. موارد ابتلا به سرطان ریه نیز در این منطقه بالاست.
عکس: Wismut GmbH
صحرای نوادا: ۱۹۵۰ـ ۱۹۹۲
آزمایشهای اتمی که بین سالهای ۱۹۵۰ تا ۱۹۹۲ در مرکوری (صحرای نوادا) انجام گرفت، آلودگی بسیاری از مناطق آمریکا به تشعشعات رادیواکتیو را به دنبال داشت. در دندانهای شماری از کودکان حتی استرانسیم رادیواکتیو کشف شد و موارد ابتلا به سرطان نیز افزایش یافت. در سالهای ۱۹۶۳ تا ۱۹۹۲ آزمایشها به شکل زیرزمینی صورت میگرفتند، اما بروز سوانح سبب میشد که غبارهای آلود به تشعشعات رادیواکتیو به بیرون رخنه کنند.
عکس: Getty Images
مجتمع اتمی سلافیلد: ۱۹۵۷
از سال ۱۹۵۲ به بعد بود که اولین راکتورهای مجتمع اتمی سلافیلد پلوتونیوم مورد نیاز بریتانیا برای ساخت بمب اتمی را تامین کردند. از سال ۱۹۵۶ از این مجتمع هستهای برای تولید برق استفاده شد. در سال ۱۹۵۷ یکی از راکتورهای مجتمع مزبور دچار آتشسوزی شد. سوانح بیشماری که بعدها روی داد نیز سبب آلودگی خاک و آب دریای منطقه به رادیواکتیو شد. میزان ابتلای کودکان کارگران این مجتمع به سرطان خون نیز بالاست.
عکس: Getty Images
هاریس بورگ: ۱۹۷۹
ذوب شدن سوخت هستهای در نیروگاه اتمی Three Mile Island در آمریکا در سال ۱۹۷۹ نخستین فاجعه بزرگ در راکتوری هستهای پیش از فجایع چرنوبیل و فوکوشیما محسوب میشود. مقادیر زیادی از تشعشعات رادیواکتیو سبب آلودگی محیط زیست شد. تحقیقات از بالا بودن میزان سرطان در این منطقه سخن میگویند. تحقیقات متقابلی که از سوی صنایع اتمی انجام گرفته، این نکته را رد میکنند.
عکس: picture-alliance/dpa
چرنوبیل: ۱۹۸۶
در بیستوشش ماه آوریل سال ۱۹۸۶ در پی انفجاری مهیب در راکتور چهارم نیروگاه اتمی چرنوبیل در اوکراین به دلیل خطای انسانی، مواد رادیواکتیو فراوانی آزاد شدند. حادثهای که بدترین فاجعه غیرنظامی تاریخ جهان نام گرفت. میخائیل گورباچف که در آن زمان رهبر نیرومند شوروی بود، روزها از گفتن حقیقت به افکار عمومی خودداری کرد. این پنهانکاری فضایی از عدم اطمینان به رهبران حزب کمونیست شوروی را بهدنبال داشت.
عکس: picture-alliance/AP
چرنوبیل: ۱۹۸۶
این دوقلوها بعد از فاجعه چرنوبیل به دنیا آمدهاند. پدر آنها یکی از کارکنانی بود که پس از فاجعه در تلاش جلوگیری از گسترش تشعشعات بودند و مادر آنها نیز ساکن شهر آلوده چرنوبیل. ذوب شدن سوخت هستهای و همچنین انفجار رآکتورها سبب شد که مقادیر زیادی از تشعشعات رادیواکتیو به بیرون رخنه کند و مناطق زیادی را غیرقابل سکونت سازد. شمار قربانیان چرنوبیل بر بیش از ۱۵ هزار نفر بالغ میشود.
عکس: picture alliance/dpa
چرنوبیل: ۱۹۸۶
پس از فاجعه نیروگاه اتمی چرنوبیل در شوروی سابق، مناطق وسیعی اطراف این نیروگاه که اکنون بخشی از اوکراین و بلاروس است، به دلیل تشعشعات رادیواکتیو خالی از سکنهاند. بیش از ۳۵۰ هزار نفر خانه و زندگی خود را ترک کردند. روستاهای اطراف مرز اوکراین به کل متروکه شدند.
عکس: picture-alliance/ dpa
سیبری: ۱۹۹۳
مجتمع اتمی Tmosk-7 در سیبری که به شهری اتمی میماند و تا سال ۱۹۹۲ نیز وجود آن مخفی نگاه داشته شده بود، در سال ۱۹۹۳ دستخوش انفجار گردید. تشعشعات پلوتونیوم و سزیم رادیواکتیو سبب آلودگی مناطقی از سیبری شد. در مجتمعهای اتمی Tmosk-7 و Majak تا کنون دست کم ۳۸ سانحه بزرگ روی داده و سبب شده که در طول سالها، صدهاهزار تن از کارگران و اعضای خانوادههای آنها به تشعشعات رادیواکتیو آلوده شوند.
عکس: imago/ITAR-TASS
فوکوشیما: ۲۰۱۱
در سال ۲۰۱۱ زمینلرزهای پرقدرت هزاران نفر را به کام مرگ کشید و بسیاری نیز ناپدید شدند. اما مهمتر ویرانی نیروگاه اتمی فوکوشیما بود که دامنه پیامدهایش هنوزهم ناروشن است. ذوب شدن سوخت هستهای در نیروگاه فوکوشیما شدیدترین آلودگی آبهای اقیانوسهای جهان به تشعشعات رادیواکتیو را به دنبال داشت. حدود ۱۹ هزار نفر در پی زمینلرزه و خیزش امواجی با ارتفاعی تا ۲۰ متر، جان خود را از دست دادند.
عکس: Tanjo Také
فوکوشیما: "وقتی همه چیز نیست و نابود می شود"
"وقتی همهچیز نیست و نابود میشود، چه احساسی به انسان دست میدهد؟" فیلم "درودهایی از فوکوشیما" پاسخ سینمای آلمان به این پرسش حیاتی است. دوریس دوریه، کارگردان پرآوازهی آلمانی، برای یافتن پاسخ به همین پرسش چند ماه پس از وقوع فاجعه فوکوشیما به مناطق آلوده رفت، تا به چشم خود "نیستی را ببیند و تجربه کند". این فیلم هر چند از نیستی نشان دارد، ولی پیامآور شور و عشق بیپایان به زندگی است.
عکس: Hanno Lentz/Majestic
عراق: دهه ۹۰ میلادی
در جنگ خلیج فارس در آغاز دهه ۹۰ میلادی مهماتی مورد استفاده قرار گرفتند که در آنها اورانیوم رقیقشده به کار رفته بود. این امر سبب شد تا مردم عراق تحت تاثیر تشعشعات اتمی قرار گیرند. در شهر بصره شمار نوزادان معلول و همچنین میزان ابتلا به سرطان از آن زمان افزایش داشته است. میزان ابتلای کودکان به سرطان حتی سهبرابر شده است.
عکس: picture-alliance/dpa
عکس 121 | 12
شویگو اظهارات مقامهای اوکراینی و غربی درباره استقرار تسلیحات سنگین روسی در تاسیسات اتمی و اطراف آن را به شدت تکذیب و ابراز امیدواری کرد بازرسان آژانس بر نادرستی این اتهامها مهر تائید بزنند.
با وجود اشغال نیروگاه زاپروژیا به وسیله نظامیان روسی این نیروگاه همچنان توسط متخصصان و تکنسینهای اوکراینی اداره میشود.
شرکت اوکراینی اپراتور نیروگاه اتمی نسبت به بیطرفانه بودن گزارش کارشناسی بازرسان آژانس ابراز تردید کرده و میگوید به دلیل نفوذ زیاد روسیه این کار دشوار خواهد بود.
افزون بر این ظاهرا کارشناسان آژانس اجازه بازرسی از برخی بخشهای حساس نیروگاه را ندارند. اوکراین ادعا میکند سربازان روسی در این بخشها مستقر هستند.
تکرار درخواست عقبنشینی روسیه از نیروگاه اتمی
در همین حال ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین بار دیگر خواستار عقبنشسنی کامل نیروهای روسی شد و تاکید کرد آنچه امروز باید اتفاق بیفتد غیرنظامی کردن تاسیسات نیروگاه اتمی است.
او در تازهترین پیام ویدئویی روزانه خود تصریح کرد که کنترل کامل تاسیسات نیروگاه و پرسنل آن باید به اوکراین واگذار شود.
زلنسکی با بیان این که اوکراین قادر است بخشی از نیاز اروپا به برق را تامین کند روسیه را متهم کرد که توانایی این کشور برای حمایت از بخش انرژی کشورهای اروپایی را به شدت تضعیف میکند.
کشورهای اروپایی که بخش بزرگی از انرژی مورد نیاز خود را از روسیه وارد میکردند پس از حمله به اوکراین با معضلات و چالشهای جدی روبرو هستند.
کشورهای عضو اتحادیه اروپا به میزان متفاوتی به واردات گاز، نفت و زغال سنگ از روسیه وابسته بودهاند. کاهش صادرات انرژی روسیه و تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا علیه مسکو، برای کشورهای اروپایی پیامدهای جدی به همراه داشته است.
صرفهجویی و توسعه تولید انرژی از منابع تجدیدپذیر تا کنون دو راهکار مهم مقابله با بحران بوده است. کشورهای اروپایی با وابستگی نسبی بیشتر به واردات نفت و گاز از روسیه، همچنین میکوشند نیاز خود را از بازارها و تولیدکنندگان دیگر تامین کنند.