روسیه و چین میخواهند برای پژوهش در سطح ماه مشترکا یک ایستگاه فضایی در آنجا بسازند. در بیانیهای که از سوی سازمان فضایی دو کشور منتشر شد، آمده است که این ایستگاه در دسترس سایر کشورها نیز قرار خواهد گرفت.
تبلیغات
سازمان فضایی فدرال روسیه، روسکوسموس (Roskosmos)، روز چهارشنبه ۲۰ اسفند (۱۰ مارس) از امضای توافقنامهای با سازمان ملی فضایی چین خبر داد که بر اساس آن دو کشور اقدام به ساختن یک ایستگاه فضایی مشترک بر روی کره ماه میکنند.
قرار است این ایستگاه برای تحقیقات تجربی در سطح و یا در مدار ماه ایجاد گردد و همه کشورهای علاقمند و شرکای این دو کشور میتوانند به آن دسترسی داشته باشند.
دیمتری روگوسین، رئیس روسکوموس ضمن یک کنفرانس ویدیویی با همتای چینیاش ژانگ کیژان گفته است که از این ایستگاه برای تحقیقات در کره ماه استفاده خواهد شد. همچنین هواپیماهای بدون سرنشین نیز برای اکتشافات در سطح ماه به کار گرفته خواهند شد.
درباره زمان افتتاح این ایستگاه و هزینههای آن اطلاعاتی داده نشده است. از دید کارشناسان فضایی ماموریتهای مریخ و ماه در سال ۲۰۲۱ بسیار مهم و هیجانانگیز است.
روسیه ظاهرا در تلاش است تا با این توافقنامه در سفرها و تحقیقات فضایی خود را به ایالات متحده و چین برساند. تاکنون فقط ایالات متحده موفق به فرود بر ماه شده است. با این حال اتحاد جماهیر شوروی سابق چندین کاوشگر بدون سرنشین را به مدار زمین فرستاده بود.
چین اولین مأموریت فضایی خود را در سال ۲۰۱۳ انجام داد و در سال ۲۰۱۸ اولین کشوری بود که یک روبات کاوشگر را به ماه فرستاد. اداره فضانوردی چین در سال ۲۰۱۹ اعلام کرد که قرار است در ده سال آینده ایستگاه فضایی خود را در قطب جنوب ماه ایجاد کند.
جمهوری خلق چین امسال موفق شد یک ماموریت مریخ را نیز انجام دهد. این کشور میلیاردها دلار در برنامه فضایی خود سرمایه گذاری کرده است. فضا به عرصه جدی رقابت تبدیل است. روسیه با ایالات متحده و سایر کشورها در ایستگاه فضایی بین المللی (ISS) همکاری دارد.
همکاری بین ناسا و روسکوموس ممکن است طی چند سال آینده پایان یابد. روسیه پس از آنکه شرکت فضایی خصوصی آمریکا (SpaceX) برای اولین بار فضانوردان را به این ایستگاه فضایی برد، انحصار خود را در پروازهای سرنشین دار به ISS از دست داد.
در سالهای اخیر تلاشهای بینالمللی برای ماموریتهایی به ماه دوباره افزایش یافته است. کشورهایی مانند هند و اسرائیل نیز ماموریتهای بدون سرنشین به ماه را آغاز کردند. آژانس فضایی آمریکا ناسا میخواهد حداکثر تا سال ۲۰۲۴ دوباره فضانورد به ماه بفرستد. به گفته روگوسین روسیه از سال ۲۰۲۸ ماموریتهای سرنشین دار به ماه انجام میدهد.
بیستمین سالگرد اقامت انسان در ایستگاه فضایی بینالمللی
از دوم نوامبر ۲۰۰۰ تا کنون ایستگاه فضایی بینالمللی بهطور دائمی سکونتگاه و محل کار فضانوردان و پژوهشگران رشتههای مختلف بوده است. قرار است که ایستگاه فضایی در چند سال آتی نیز همچنان مورد استفاده قرار گیرد.
عکس: picture-alliance/dpa
استقبال از توریسم فضایی
انوشه انصاری نخستین زن ایرانیتباری است که به عنوان توریست در سال ۲۰۰۶ به ایستگاه فضایی سفر کرد. خانم انصاری در این ایستگاه فضایی آزمایشهای علمی برای آژانس فضایی اروپا انجام داد. او هزینه سفر خود را که حدود ۲۰ میلیون دلار بود شخصا پرداخت کرد.
عکس: picture-alliance/dpa/C. Frei
ایستگاه فضایی بینالمللی در مداری به دور زمین
ایستگاه فضایی بینالمللی هر ۹۰ دقیقه یکبار در مداری تعیینشده به دور زمین میچرخد. در روزهایی که آسمان صاف و بیابر است میتوان این ایستگاه را با چشم غیرمسلح (بدون تجهیزات) دید.
عکس: picture-alliance/dpa
همکاری شرکتهای خصوصی با ایستگاه فضایی
در سالهای اخیر شرکت خصوصی اسپیسایکس در آمریکا با ساخت موشکهای قوی فالکون ۹ اعلام کرد که مدولهایی برای پیوستن به ایستگاه فضایی را نیز آماده کرده است. سرانجام در سال ۲۰۲۰ اسپیسایکس توانست از خاک آمریکا دو فضانورد را عازم ایستگاه فضایی بکند.
عکس: picture-alliance/AP Photo
نخستین مدول ۱۹ هزار کیلوگرم
نخستین مدول ایستگاه فضایی که در سال ۱۹۹۸ به فضا پرتاب شد حدود ۱۹ هزار کیلوگرم وزن داشت و طول آن حدود ۱۲ متر بود. این قسمت به سفارش آمریکا بود، اما ساخت آن را روسیه برعهده گرفت.
عکس: NASA
اقامتگاه ۶ نفره
در شرایط عادی حدود ۶ نفر میتوانند در ایستگاه فضایی اقامت و کار کنند. سرعت گردش ایستگاه فضایی بیش از ۲۷ هزار کیلومتر در ساعت است. این ایستگاه پس از ماه نورانیترین جسم در آسمان شبانه برای ساکنان زمین است.
عکس: Reuters/NASA
نخستین گروه فضانوردان
ویلیام شپرد از آمریکا در میان دو همکار خود از روسیه یوری گیدژنکو (چپ) و سرگئی کریکالوف. این سه فضانورد در دوم نوامبر ۲۰۰۰ سفرشان را آغاز کردند و به مدت ۱۳۸ روز در ایستگاه فضایی ماندند.
عکس: NASA
مدت اقامت در ایستگاه فضایی
بهطور معمول ماموریت هر گروه از فضانوردان در ایستگاه فضایی حدود ۵ ماه و نیم طول میکشد. اما تا کنون دو فضانورد بیش از دیگر همکاران خود در ایستگاه اقامت داشتهاند. اسکات کلی از آمریکا (عکس بالا) و میخائیل کورنینکو از روسیه. اقامت ایندو در ایستگاه فضایی حدود یک سال بود.
عکس: picture-alliance/dpa/NASA
چند ملیتی
کریس هدفیلد، فضانورد کانادایی در کریسمس ۲۰۱۲ در ایستگاه فضایی. در سالهای گذشته فضانوردان ۱۸ کشور در ایستگاه فضایی اقامت داشتهاند. بیشتر فضانوردان و پژوهشگران از کشورهای آمریکا و روسیه بودهاند. فضانوردانی نیز از کشورهای آلمان، ژاپن، کانادا، ایتالیا، فرانسه، برزیل و بریتانیا به ایستگاه فضایی اعزام شدهاند.
عکس: Reuters/NASA
توقف "اتوبوس" در ایستگاه
فضاپیماها وظیفه رساندن فضانوردان، آذوقه و تجهیزات را به ایستگاه فضایی دارند. در این عکس فضاپیمای آتلانتیس همچون اتوبوسی در ایستگاه خود ایستاده است. بیشترین ماموریتها را تا کنون فضاپیمای سایوز بر عهده داشته است.
عکس: Getty Images/NASA
"راهپیمایی" در فضا
تا کنون بیش از ۲۱۰ "راهپیمایی" در فضا در نزدیکی ایستگاه فضایی صورت گرفته است. فضانوردان به این گونه ماموریتها میگویند: "فعالیت خارج از ایستگاه". در این عکس مایک هاپکینس در ۲۴ دسامبر ۲۰۱۳ خارج از ایستگاه فضایی راهپیمایی میکند.
عکس: Reuters/NASA
تجهیزات فوقالعاده
چند بازوی روباتی به ایستگاه فضایی متصل است. در این عکس این بازو حدود ۲۰ متر طول و ۷ مفصل مکانیکی دارد. این بازو قادر است که حدود ۱۰۰ هزار کیلوگرم را جابهجا کند.
عکس: Reuters/NASA
آپارتمان مشترک متخصصان
ساعت کار پژوهشگران حدود ۳۵ ساعت در هفته است. آلکساندر گرست، فضانورد آلمان برای نخستین بار در سال ۲۰۱۴ عازم ایستگاه فضایی شد. در ماموریت اول او آزمایشاتی در باره تاثیر بیوزنی بر بدن انسان انجام داد. گرست در سفر دومش در سال ۲۰۱۸ به عنوان فرمانده ایستگاه فضایی مشغول فعالیت بود.
عکس: Getty Images/ESA/A. Gerst
بازگشت به زمین
فضانوردان پس از انجام ماموریت معمولاً با فضاپیمای سایوز به زمین باز میگردند. سایوز در مسافتهای پایانی با باز کردن چتر فرودی "آرام" را برای سرنشینان فراهم میکند.