پژوهشگران مؤسسه فناوری جورجیا در آتلانتای آمریکا به کمک هنر و هنردوستان آمده‌اند. آنها به روشی دست یافته‌اند که می‌توان از آن برای مثال در تشخیص اصل بودن یک تابلوی نقاشی بهره گرفت.

بر پایه گزارشی که در مجله ساینتیفیک ریپورتز به چاپ رسیده، محققان آمریکایی توانسته‌اند با ترکیبی از روش‌های ویژه‌ی ریاضی و امواج تراهرتز، لایه‌های نازک پیگمنت (رنگدانه) بر روی تابلوهای نقاشی قدیمی، را تشخیص داده و بررسی کنند. در این تحقیق آنها موفق به تشخیص ساختار لایه‌های یک نقاشی از قرن ۱۷ میلادی شده‌اند.

به گفته دیوید سیترین از مؤسسه فناوری جورجیا، بررسی آثار نقاشی خلق‌شده، پیش از قرن ۱۸ میلادی، به دلیل نازک‌شدن لایه‌های رنگ در این تابلوها، بسیار دشوار بود.

در یکی از آزمایش‌ها با این روش که بر روی تابلوی "مریم در حال نیایش" اثر باتیستا سالوی‌ ملقب به ساسوفراتو، نقاش ایتالیایی، انجام شده، محققان پی بردند که در منطقه‌ای در کنار سر تصویر، لایه رنگ ۹۶ میکرون ضخیم‌تر از دیگر نقاط نقاشی است. آنها به مرمت اثر در این ناحیه پی بردند که تا آن روز از نگاه همه پنهان مانده بود.

تشخیص این لایه‌ها تنها با تکیه بر داده‌های اسکنر تراهرتز امکان‌پذیر نبود. چرا که این اسکنرها لایه‌های نازک‌تر از ۱ / ۰ میلی متر را تشخیص نمی‌دهند. اما با ترکیب اسکنر تراهرتز و استفاده از روش‌های محاسباتی جدید، می‌توان ضخامت لایه‌ها تا ۰۲ / ۰ میلی متر را هم تشخیص داد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

بررسی آثار و اشیاء با روش‌های معمول دیگر، مثلا بررسی با میکروسکوپ الکترونی یا طیف‌سنجی مادون قرمزسرخ، معمولا بدون نمونه‌برداری از شی‌ء مورد نظر ممکن نیست. اما اسکنر تراهرتز  بدون نمونه‌برداری، پالس‌های نوری بسیار کوتاه ارسال می‌کند و بازتاب‌هایی که حتی از آن هم کوتاه‌ترند، ثبت می‌شوند. به این ترتیب تمامی تاخیرها در مدت زمان نور تا دقت پیکوثانیه را هم می‌توان تشخیص داد. این بازتاب‌ها از تمامی سطوح مرزی در نقاشی تولید می‌شوند و به این ترتیب لایه‌ها را در تصویر نمایان می‌کنند.

از امواج تراهرتز که برخلاف پرتو ایکس برای اهداف پزشکی و بیولوژیک بی‌خطرند، برای نمونه برای اسکن بدن استفاده می‌شود.

محققان می‌گویند، با روش جدید به اطلاعاتی دست می‌یابند که تاریخ‌نگاران هنر تا کنون به آنها دسترسی نداشتند. این داده‌ها کمک بسیار بزرگی برای کسانی است که در عرصه مرمت آثار هنری مشغول به فعالیت هستند.

سیترین و همکارانش از مؤسسه فناوری جورجیا، در گزارش ساینتیفیک ریپورتز توضیح می‌دهند که روش‌‌های ریاضی به کار گرفته شده در این تحقیق در اصل برای شناسایی حوزه‌های نفتی به وجود آمده بودند.