گیدو وستروله وزیر امور خارجه ،راینر برودله وزیر اقتصاد، و کارل تئودور تسو گوتنبرگ وزیر دفاع پیشین آلمان، چون دیگر سیاستمداران کشورهای غربی، در سفرهای‌شان به خارج از کشور به تبلیغ برای فروش اسلحه پرداخته‌اند.

برای کنسرن‌های اسلحه‌سازی سفر مقامات سیاسی به‌خاطر تبلیغ سلاح‌های آنها اهمیت ویژه‌ای دارد. اشتفان تسولر، رئیس بخش دفاع و امنیت کنسرن اسلحه‌سازی اروپایی (EADS)، در مورد این تبلیغ‌ها می‌گوید: «ما بدون حمایت سیاستمداران نمی‌توانیم پروژه‌های‌مان را در آینده اجرایی کنیم.»

کنسرن‌های اسلحه‌سازی بر ضرورت حمایت سیاستمداران از خود واقف‌اند. آنها خوب می‌دانند که این اقدامی بسیار ضروری است تا قراردادهای میلیاردی آنها امضا شوند. آنها می‌دانند که بخصوص در کشورهای نیمه صنعتی که روند پیشرفت‌شان شتاب بیشتری دارد، علاقه به داشتن هواپیمای جنگی، بالگرد و زیردریایی‌های مدرن مدل غرب افزایش یافته است.

افزایش بودجه نظامی ‌در بسیاری از کشورها

در هند بودجه نظامی در سال گذشته میلادی تا یک سوم سال قبل از آن افزایش یافت. این کشور تقاضای خرید ۱۲۶ هواپیمای جنگی به مبلغ ۳/ ۷ میلیارد دلار را داشت. برزیل نیز بودجه نظامی‌ خود را تا ۲۵ درصد افزایش داد و خواستار خرید تانک، هواپیماهای جنگی و بالگرد شد.

یکی از بزرگترین قراردادهای نظامی تاریخ چندی پیش میان آمریکا و عربستان سعودی بسته شد. بر مبنای این قرارداد قرار است عربستان سلاح‌هایی به ارزش ۶۰ میلیارد دلار از شرکت‌های آمریکایی خریداری کند. این سلاح‌ها قرار است طی ۵ تا ۱۰ سال آینده به این کشور تحویل داده شوند. در لیست این تجهیزات نظامی از جمله ۸۴ هواپیمای اف - ۱۵ و ۱۷۸ بالگرد دیده می‌شوند.

دلایل افزایش بودجه نظامی

یان گربه، یکی از مسئولان انستیتوی تحقیقات صلح آلمان که مرکز آن در شهر بن است، در رابطه با روند افزایش خرید سلاح در کشورهای جهان می‌گوید: «گذشته‌ای نه چندان دور نشان‌دهنده فرایندی است که در آن علاقه به نوسازی تجهیزات نظامی و تهیه انواع ‌پیشرفته این تجهیزات در کشورها افزایش یافته است.» کارشناس انستیتوی تحقیقات صلح آلمان بر این نظر است که این فرایند بخصوص در کشورهای نیمه صنعتی شدت بیشتری یافته است.

یان گربه دو دلیل عمده برای تشدید علاقه به تجهیزات نظامی‌ برمی‌شمارد: «یکی از این موردها پرستیژ کشورهاست.» و توضیح می‌‌دهد که کشورهای دارای منابع عظیم نفت و دیگر مواد خام اولیه با خرید‌های نظامی خود می‌خواهند قدرت نظامی خود را نیز به رخ رقبای خود بکشند. این مسئول انستیتوی تحقیقات صلح آلمان دلیل دوم را به علائق راهبردی کشورها مربوط می‌داند و در این مورد چنین توضیح می‌دهد: «آمریکا مثلا علاقمندی شدیدی به تقویت بنیه نظامی‌عربستان دارد تا این کشور قادر شود از نظر نظامی‌ در مقابل ایران بایستد.»

موسسه تحقیقات صلح استکهلم گزارش داده است که بر مبنای تحقیقات انجام شده در این موسسه، کشورهای جهان در مجموع برای خرید تجهیزات نظامی‌ در سال ۲۰۰۹ میلادی حدود ۵/ ۱ هزار میلیارد دلار پرداخت کرده‌اند. این مبلغ حدود دو برابر پولی است که کشورهای جهان ده سال پیش برای همین منظور پرداخت کرده‌اند.

سرمایه‌گذاری کشورها در عرصه تجهیزات نظامی‌

آمریکا هنوز هم چون گذشته بیشترین بودجه را برای تولید تجهیزات نظامی ‌سرمایه‌گذاری می‌کند. بودجه نظامی آمریکا در سال ۲۰۰۹ میلادی ۶۶۱ میلیارد دلار بود. این مبلغ ۴۳ درصد بودجه‌ای است که در سراسر جهان برای مصارف نظامی خرج می‌شود.

پس از آمریکا چین قرار دارد که حدود ۱۰۰ میلیارد دلار برای بودجه نظامی‌ خود در نظر گرفته است. روسیه با ۵۳ میلیارد دلار در مقام پنجم، عربستان سعودی با ۳/ ۴۱ میلیارد دلار در مقام هشتم و هند با ۳/ ۳۶ میلیارد دلار در مقام نهم قرار دارد.

کنسرن‌های آمریکایی بزرگترین سودها را از فروش اسلحه به دست می‌آورند. در گزارش سال ۲۰۱۰ موسسه تحقیقات صلح در استکهلم آمده است که ایالات متحده ۳۰ درصد کل صادرات تجهیزات نظامی ‌را در سراسر جهان به عهده دارد. دومین کشور صادرکننده سلاح روسیه است با ۲۳ درصد و سومین کشور ‌آلمان است با ۱۱ درصد کل صادرات تجهیزات نظامی در جهان.

AJ/BB