کارشناسان از مدت‌ها پیش هشدار می‌دهند که بورس سهام چین ورم کرده و به زودی خواهد ترکید. اما به رغم مواردی از کاهش ارزش سهام، بورس این کشور همچنان از رونقی کم نظیر برخوردار است. برای سرمایه گذاران کوچک چینی، خرید و فروش سهام به نوعی بازی سرگرم‌کننده تبدیل شده است. در حالی که هر نوع بازی بخت‌آزمائی در این کشور ممنوع است.

در چین، دو مرکز بورس سهام وجود دارد. یکی در شانگهای و دیگری در شنژن. از آنجا که هر دو شهر فاصله زیادی از پایتخت دارند، معامله گران سهام، همواره مغازه‌های بیشتری در پکن باز می‌کنند. در گذشته به صورت عمده شرکت‌های بزرگ مشتری این مغازه‌ها بودند، اما اکنون بیش از همه مشتریان شخصی هستند که برای خرید و فروش سهام مشورت می‌طلبند.

مشتریان شخصی از نحوه کار بورس اطلاع چندانی ندارند. مثلا آقای هو، هنگامی که چند ماه پیش می‌خواست وارد کار شود، همین وضعیت را داشت. او می‌گوید: «کسی که شنا بلد نیست به سادگی زیر آب می‌رود، اما بعدا یاد می‌گیرد و بهتر می‌شود. من وقتی که برای اولین بار توی بورس سرمایه گذاری کردم، اصلا نمی‌دانستم بورس چطوری است.»

آقای هو ۴۸ ساله، مکانیک و در حال حاضر بیکار است. بسیاری از چینی‌ها، مثل او به معاملات سهام بورس روی آورده‌اند. با رشد اقتصادی، چینی‌ها دریافته‌اند که با پول نباید تنها کالاهای مصرفی خرید، بلکه می‌توان با سرمایه گذاری در بورس بر آن افزود.

چینی‌ها، به عنوان شخص حقیقی، در حال حاضر اجازه دارند تنها در کشور خودشان سرمایه گذاری کنند و تاکنون تنها دو امکان داشته‌اند: حساب پس انداز که بهره چندانی ندارد و مسکن و مستغلات. اما این امر نیز، برای آنان جذابیت چندانی ندارد. از دید «رن هونگوان» ۳۱ ساله، سهام بورس جایگزینی عالی است. او می‌گوید: «من از سال گذشته آغاز کردم. چندتا از دوستانم گفتند: اوراق سهام بخر. خیلی سود داره. من هم فکر کردم: چرا که نه؟ می‌شود آرام آرام شروع کرد.»

جنون خرید سهام، مثل بهمن تمام گروه‌های چینی را به کام می‌گیرد. دانشجویان پس اندازهای خود را سرمایه گذاری می‌کنند و بازرگانان در حجمی بزرگتر. حتی فقیرترین گروه‌های چینی و کارگران فصلی نیز شانس خود را با خرید اندک سهام آزمایش می‌کنند. تعداد صندوق‌های نگهداری خصوصی اوراق بهادار، اکنون باید به ۱۰۰ میلیون واحد رسیده باشد.

این یک رکورد تاریخی است. اما کارشناسان همواره بیشتر هشدار می‌دهند که بورس سهام چین بیش از حد ورم کرده و می‌تواند مثل یک بادکنک بترکد. اما «لی»، باز نشسته و خریدار سهام مطمئن است که دولت مانع از این امر خواهد شد. وی می‌گوید: «من تردیدی ندارم که تا پیش از برگزاری بازی‌های المپیک هیچ اتفاقی نخواهد افتاد. حتما نوساناتی خواهد بود، اما نه بیشتر از این.»

بورس‌های چین تحت نظارت دولت قرار دارند. دو سوم مجموعه سهام متعلق به دولت است و قابل خرید و فروش نیست.

Petra Aldenrath