رییسی: ایران شفاف بوده و از مسیر قانونی منحرف نشده است
۱۴۰۱ تیر ۱۰, جمعه
ابراهیم رئیسی در گفتگو با امیر قطر گفت برنامه اتمی ایران از مسیر قانونی منحرف نشده و خواستار برداشته شدن تحریمها شد. سفیر دائم ایران در سازمان ملل متحد مذاکرات با آمریکا را "جدی و مثبت" دانست و خواهان ادامه مذاکرات شد.
تبلیغات
ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران در پاسخ به تماس تلفنی شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر گفت برنامه هستهای ایران "کاملا شفاف بوده و هیچگاه از مسیر قانونی منحرف نشده" است. رئیس جمهور ایران دیگر تاکید کرد "همه تلاشها باید در مسیر برداشتن کامل تحریمها با ضمانتهای لازم در این زمینه پیگیری شود".
این سخنان رئیس جمهور ایران در حالی طرح میشود که آمریکا ایران را متهم به "طرح خواستههای فراتر از برجام" کرده است.
یک روز پیش از سخنان رئیسی، نماینده آمریکا در نشست شورای امنیت سازمان ملل خواستههای فراتر از برجام از سوی ایران را "مأیوسکننده" خواند.
ریچارد میلز، معاون نماینده آمریکا در این نشست گفت، ایران در مذاکرات غیرمستقیم با ایالات متحده در دوحه قطر خواستههای فراتر از برجام مطرح کرده و هیچ اضطرار زمانی را نیز برای به فرجام رساندن توافق نشان نداده است.
مجید تختروانچی، نماینده و سفیر دائم ایران در سازمان ملل متحد هم پس از نشست دورهای شورای امنیت سازمان ملل در جمع خبرنگاران گفت برجام یک دستاورد دیپلماتیک چندجانبه است که به سختی به دست آمده و "بهترین گزینهای است که جایگزینی برای آن وجود ندارد".
نماینده ایران در سازمان ملل از دولت بایدن انتقاد کرد که در ادامه سیاست فشار حداکثری و اعمال تحریمها علیه ایران، راه سلف خود را دنبال میکند.
سفیر ایران در سازمان ملل تاکید کرد: «هیات مذاکراتی ما آماده است که دوباره به طور سازنده وارد گفتگو شده تا به توافق برسیم. توپ در زمین آمریکا است و اگر آمریکا واقعبینانه عمل کند و قصد جدی خود را برای اجرای تعهداتش نشان دهد، توافق دور از دسترس نیست.»
تخت روانچی مذاکرات دوحه را جدی و مثبت دانسته و گفت که ایران با جدیت عمل کرده است.
تخت روانچی بدون ذکر دلایل بینتیجه ماندن مذاکرات و انتقاد ترویکای غربی برجام گفت: «برنامه های فضایی و موشکی ایران خارج از حوزه یا صلاحیت قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت (۲۰۱۵) و ضمایم آن بوده و موضوع مذاکره نیست.»
برنامه موشکهای دوربرد جمهوری اسلامی همواره یکی از مسائل مورد مناقشه با کشورهای غربی طرف توافق هستهای سال ۲۰۱۵ بوده است. آمریکا و بسیاری از همپیمانان اروپایی و منطقهایاش، ایران را متهم میکنند که در پی توسعه برنامه موشکی خود در پوشش برنامههای فضایی است.
شورای امنیت سازمان ملل هم از ایران خواسته تا از هرگونه فعالیت در حوزه موشکهای بالستیک دارای قابلیت حمل کلاهک هستهای خودداری کند.
خروج از برجام و معاملاتی که دود میشوند
با امضای دونالد ترامپ، آمریکا از برجام خارج شد. سال گذشته شرکتهای آلمانی ۵/ ۳ میلیارد یورو به ایران و ۱۱۱ میلیارد یورو به آمریکا صادر کردند. معاملاتی که با خروج آمریکا از برجام به خطر افتادهاند در این گزارش تصویری:
عکس: Reuters/J. Ernst
با این امضای دونالد ترامپ، دولت آمریکا نه تنها از توافقنامه اتمی "برجام" خارج شده، بلکه میخواهد تحریمهای اقتصادی علیه جمهوری اسلامی را نیز بار دیگر از سر گیرد. بدین ترتیب هر شرکتی که با آمریکا و با دلار در سطح جهانی معامله میکند در صورتی که با ایران معامله کند، میتواند مشمول جریمه سنگینی بشود.
عکس: Reuters/J. Ernst
بسیاری از شرکتها و بخصوص بانکها معنی نقض تحریمها را بخوبی میدانند. کومرتس بانک آلمان در سال ۲۰۱۴ مجبور به پرداخت یک میلیارد و پانصد میلیون دلار و گروه "بی ان پی پاریبا" فرانسوی حتی ۹ میلیارد دلار جریمه پرداخت کرد.
عکس: picture-alliance/dpa
به گزارش اتاق بازرگانی آلمان، ده هزار شرکت آلمانی با ایران رابطه تجاری دارند و ۱۲۰ شرکت این کشور حتی با نیروی کار خود در ایران حضور دارند. آلمان در سال گذشته ۳ و نیم میلیارد یورو به ایران صادرات داشته درحالیکه ارزش صادرات آن به آمریکا بالغ بر ۱۱۱ میلیارد یورو بوده است.
عکس: picture-alliance/dpa/F. Motahari
ایرباس بزرگترین بازنده خروج آمریکا از برجام است. در ژانویه سال ۲۰۱۷ ایران سفارش خرید یکصد فروند هواپیمای ایرباس را به ارزش ۲۳ میلیارد یورو داد. سه فروند هواپیما به ایران تحویل داده شد و حالا آمریکا اجازه صادرات این هواپیما به ایران را لغو کرده است. کمپانی اروپایی ایرباس بخشی از تولیدات خود را در آمریکا تامین میکند.
عکس: FARS
کمپانی آمریکایی بوئینگ دو قرارداد با شرکتهای ایرانی آسمان برای فروش ۳۰ عدد هواپیما به ارزش ۳ میلیارد دلار و نیز قرارداد فروش ۸۰ فروند هواپیما با شرکت ایران ایر به ارزش ۱۶ میلیارد دلار امضا کرد. این سفارشها هیچگاه در تولید لحاظ نشدند و حالا هم دنیس مویلنبرگ، مدیریت بوئینگ، اعلام کرده است که "ما پیرو سیاست دولت آمریکا هستیم".
عکس: picture-alliance/dpa/Stringer
تاریخ اولین حضور زیمنس در ایران به کشیدن خط تلگراف لندن – بمبئی در ۱۵۰ سال پیش برمیگردد. جو کایزر، مدیر کمپانی زیمنس، از نخستین مدیران آلمانی بود که در آغاز سال ۲۰۱۶ به ایران سفر کرد و قراردادهای میلیاردی فروش توربینهای گازی و مدرنیزه کردن قطارهای ایران را به امضا رساند.
عکس: picture-alliance/dpa/T. Hase
کمپانی هنکل هیچگاه از بازار ایران خارج نشد و به همین دلیل جایگاه قدرتمندی در صنایع تولید شوینده و چسب دارد. "کاسپار رورستد"، مدیر پیشین این کمپانی، در سال ۲۰۱۵ و قبل از "برچیده شده تحریمها" گفته بود: «فروش میلیونی ما در بازار ایران (سه رقم دارد) و به افزایش آن هم خوشبین هستیم.» این کمپانی سال گذشته ۲۰ میلیارد یورو فروش داشته که یک درصد آن از بازار ایران است.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Hitij
کمپانی دایملر، ایران خودرو و ماموت در ماه دسامبر سال ۲۰۱۷ قرارداد طولانی مدت تولید کامیون در ایران را به امضا رساندند. دایملر آلمان در سال ۲۰۱۰ سهم خود را در خودروسازی ایران واگذار کرده بود.
عکس: MEHR
کمپانی خودروسازی فولکس واگن هم تصمیم داشت از اواسط سال ۲۰۱۷ میلادی با کمک ایران خودرو و ماموت با مدلهای تیگوان و پاسات وارد بازار ایران شود. این خودروها در نمایشگاه بینالمللی خودرو تهران در سال گذشته نیز عرضه شدند.
عکس: jamejamonline
بازار خودروی ایران بصورت "سنتی" در دست صنایع خودروسازی فرانسه است. این صنایع از آنجایی که با آمریکا رابطهای ندارند، دستشان برای سرمایهگذاری در ایران بازتر است. کمپانی "PSA" در سال ۲۰۱۶ قرارداد همکاری برای تولید سه مدل پژو را در سال ۲۰۱۶ با ایران خودرو به امضا رساند. این سرمایهگذاری ۴۰۰ میلیون یورویی هنوز به نتیجه و سودی نرسیده و طرف ایرانی هم توان مالی ندارد.
عکس: Tasnim
خودروساز فرانسوی رنو در سال ۲۰۱۷ اعلام کرد یک سرمایهگذاری بزرگ به همراه خط تولید در ایران خواهد داشت. کارلوس غُصن (یا به فرانسوی گون- Carlos Ghosn) مدیر اجرایی شرکتهای خودروسازی رنو در آن زمان گفته بود که "بازار ایران دارای پتانسیل بینظیری است".
عکس: IRNA
بازار و صنایع نفت و گاز ایران یکی از بازارهای جالب توجه برای شرکتهای بینالمللی است. شرکت ایتالیایی "سایپم" (Saipem) که در عرصه تولید خط لوله و پایانههای نفت و گاز فعال است قرادادی به مبلغ ۳ میلیارد و پانصد میلیون یورو با ایران امضا کرده است.
عکس: Mehr
رئیس کمپانی نفتی اِنی (Eni)، کلادیو دسکالزی هم جزو اولین مدیرانی بود که با پایان تحریمها راهی تهران شد. دو طرف تمایل به همکاری داشتند اما قراردادها در حد "مطالعات برای توسعه میدان کیش و فاز سوم میدان دارخوین" باقی ماند. از سوی دیگر انی از ایران طلبکار است که به دلیل تحریمها امکان پرداخت بدهی برای ایران وجود نداشت.
عکس: picture-alliance/AP Photo/A. Medichini
برخلاف کمپانی ایتالیایی انی، کمپانی بریتانیایی – هلندی "شل" سالها به دلیل تحریمها راهی را پیدا نمیکرد تا بتواند بدهی دو میلیارد دلاری خود به ایران را پرداخت کند. کمپانی نفتی شل سفارش جدید دیگر به ایران نداده و قراردادهای جدید هم در حد "مطالعه برای توسعه میادین آزادگان جنوبی، یادآوران و کیش" است.
عکس: FARS
کمپانی فرانسوی توتال اعلام کرد که پنج میلیارد دلار در میدان پارس جنوبی سرمایهگذاری میکند. دولت آمریکا در مورد این سرمایهگذاری "استثنا" قائل شد و اجازه آن را صادر کرد. حال امکان دارد با تحریمهای جدید این اجازه هم لغو شود. پاتریک پویان، مدیرعامل توتال، در ماه مارس ابراز امیدواری کرد تا اجازه آمریکا بهقوت خود باقی بماند. او گفت در غیر این صورت ما بار دیگر برای دریافت اجازه تلاش خواهیم کرد.