بعد از ظهر یک‌شنیه (۲۳ اکتبر / اول آبان) ساعت یک و ۴۱ دقیقه به وقت محلی زمین لرزه‌ای با قدرت ۷/۲ درجه در مقیاس ریشتر بخش‌های وسیعی از استان وان، در جنوب شرقی ترکیه را تکان داد. دو شهر وان و ارجیش که در مناطق کوهستانی و کردنشین شرق ترکیه قرار دارند بیشترین خسارت را دیده‌اند.

آلبوم عکس: زلزله‌ای که ترکیه را تکان داد، ایران را لرزاند

یروهای امداد و نجات توانستند یک نوزاد را پس از ۴۷ ساعت از زیر آوارهای ساختمانی در شهر زلزله‌زده‌ی ارجیش ترکیه نجات دهند.

پزشکی که این نوزاد را معاینه کرده به خبرگزاری آلمان گفت: «او سالم است و زنده می‌ماند.» این نوزاد که عذرا نام دارد می‌تواند دست و پایش را حرکت دهد.

اندکی پس از نجات این نوزاد امدادگران مادر و مادربزرگ او را نیز از زیر آوارها بیرون کشیده و جانشان را نجات دادند.

خبرگزاری آلمان می‌نویسد، شمار زلزله ۷/۲ ریشتری ترکیه به ۴۳۲ نفر رسیده است. این خبرگزاری شمار زخمی‌ها را ۱۳۰۰ تن اعلام کرده است.

به گفته‌ی مرکز رسیدگی به بحران، ۲۲۰۰ دستگاه واحد مسکونی در این زمین‌لرزه ویران شده‌اند. امدادگران همچنان در جستجوی بازماندگان احتمالی هستند.

ظهر سه شنبه (۲۵ اکتبر / ۳ آبان) منابع خبری به نقل از مقام‌های ترکیه اعلام کردند از شب گذشته تا کنون ۹۰ قربانی دیگر از زیر آوار بیرون کشیده شده‌اند. شمار زخمی‌های این زلزله که در سه دهه‌ی گذشته در این منطقه بی‌سابقه بوده ۱۳۰۰ نفر اعلام شده است.

۲۲۶۲ عمارت ویران

تلویزیون دولتی ترکیه به نقل از مسئولان کمیته‌ی بحران گزارش می‌دهد تعداد ساختمان‌های ویران شده‌ای که شناسایی شده‌اند به ۲۲۶۲ رسیده است. گزارش‌های منتشر شده در روز دوشنبه حکایت از ثبت ۹۷۰ بنای ویران داشت. ظاهرا این افزایش ناگهانی بر اثر پس‌لرزه‌ها و پس از اعزام گروه‌های جدید امدادگران به منطقه بوده است. تا کنون بیش از ۲۰۰ پس‌لرزه به ثبت رسیده که اغلب خفیف بوده‌اند.

برابر اطلاعاتی که دفتر نخست‌وزیر ترکیه، رجب طیب اردوغان، منتشر کرده بیش از سه هزار امدادگر در محل حضور دارند که نزدیک به ۷۰۰ نفر آنها اعضای تیم‌های پزشکی هستند. اردوغان صبح دوشنبه پس از بازدید از مناطق زلزله‌زده گفت: «از آنجایی که خانه‌ها در این روستاها با خشت ساخته شده‌اند، نسبت به زلزله بسیار آسیب‌پذیر هستند و می‌توانم بگویم که تقریبا تمامی چنین خانه‌هایی در این روستاها ویران شده‌اند.»

اردوغان پس از بازگشت به آنکارا ضمن قدردانی از پیشنهادهای کمک کشورهای خارجی ابراز اطمینان کرد که ترکیه به تنهایی قادر به مدیریت بحران و حل مشکلات خواهد بود.

انتقاد از تصمیم "بی‌معنای" اردوغان

روزنامه "حریت" در شماره روز دوشنبه خود از قول یکی از امدادگران نوشت، تجهیزات کارآمد و کافی در اختیار ما نیست. خبرگزاری رویترز نیز به نقل از تعدادی از بازماندگان زلزله در وان گزارش داد با وجود سرمای شدید شب‌ها چادر و وسائل گرم‌کننده به اندازه کافی وجود ندارد.

جمعیت هلال احمر ترکیه تا کنون دو اردوگاه با حدود ۴۵۰ چادر برای زلزله‌زدگان برپا کرده است. خبرگزاری آنادولوی ترکیه گزارش داد این جمعیت اعلام کرده که برای بهبود شرایط برپا کردن ۱۱ هزار چادر جدید را در برنامه دارد.

ناظران معتقدند ترکیه با عدم تقاضای کمک از کشورهای اروپایی گامی در جهت سیاست‌های اخیر خود در یافتن جایگاه مهمی در منطقه برمی‌دارد.

روزنامه انگلیسی "تایمز" روز سه‌شنبه نوشت در نخستین ساعت‌های پس از وقوع زمین‌لرزه زمان به سرعت از دست می‌رود و هیچ‌گاه نیروهای امداد به اندازه کافی نیستند و سرعت‌عمل لازم را ندارند. به گزارش خبرگزاری آلمان، این روزنامه در ادامه می‌نویسد تصمیم دولت ترکیه مبنی بر استفاده نکردن از کمک‌های خارجی "بی‌معنا" است.

از میدان جنگ به میان زلزله‌زدگان

نشریه‌ی "تایمز" خاطرنشان می‌کند دولت رجب طیب اردوغان حتما دلایلی برای این تصمیم خود دارد، اما اینها نمی‌توانند "دلایل خوبی" باشند. یکی دیگر از علت‌های بی‌میلی ترکیه به استفاده از کمک کشورهای خارجی حساسیت این منطقه‌ی کردنشین است که نزدیک مرزهای ایران و عراق قرار دارد. ارتش ترکیه در روزهای گذشته درگیری‌های سختی با شبه‌نظامیان پ.ک.ک در کوهستان‌های جنوب این منطقه داشته است.

ده هزار نظامی ترکیه در عملیات گسترده‌ای که به منظور سرکوب کردهای شورشی آغاز شده شرکت دارند. این عملیات واکنش به قتل ۲۴ سرباز ارتش ترکیه توسط نیروهای پ.ک.ک. بوده است. چند واحد از این نظامیان ساعتی پس از وقوع زلزله برای یاری به امدادگران عازم شهرهای وان و ارجیش شدند.

کم شدن امید به زنده یافتن قربانیان

نخست وزیر ترکیه صبح دوشنبه در مرکز استان وان گفت دولت تنرکیه نمی‌گذارد هیچ شهروندی در سرما بماند. به رغم این اظهارات، عکس‌ها و گزارش‌های منتشر شده نشان می‌دهد که در دومین شب پس از زلزله نیز شماری از بازماندگان شب را کنار آتش و در هوای آزاد به سر برده‌اند.

یکی دیگر از علت‌هایی که کمک رسانی به تمام آسیب‌دیدگان را دشوار می‌کند پرت افتاده بودن تعدادی از روستاها و مسدود بودن راه‌های ارتباطی با آنهاست. ساکنان جنوب شرق ترکیه از محروم‌ترین شهروندان این کشور محسوب می‌شوند و اغلب در خانه‌های گلی زندگی می‌کنند.

کار گروه‌های تجسس در روز سه شنبه نیز ادامه یافت، اما امید به زنده بودن کسانی که زیر آوار مانده‌اند، به ویژه با توجه به سرمای شب در این منطقه بسیار اندک شده است. هنوز از تعداد کسانی که مفقود هستند اطلاع دقیقی در دست نیست. با توجه به تعداد بناهای ویران شده انتظار می‌رود تعداد قربانیان بسیار بیشتر از ارقام اعلام شده تا روز سه شنبه باشد.

BK/KG