ارتش اوکراین یک روز پس از اقدام روسیه به الحاق غیرمشروع مناطق اشغالی در شرق اوکراین موفق شد، شهر لیمان را آزاد سازد. ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین از اهتزاز دوباره پرچم این کشور در لیمان خبر داد.
عکس: Metin Aktas/AA/picture alliance
تبلیغات
شهر لیمان واقع در اوکراین که از اهمیتی استراتژیک برخوردار است، توسط ارتش این کشور آزاد شده است.
ولودیمیر زلسنکی، رئیس جمهوری اوکراین شامگاه شنبه (اول اکتبر / ۹ مهر) در پیامی ویدیویی اعلام کرد که اگر چه هنوز نبردهای پراکنده ادامه دارد، اما پرچم اوکراین در لیمان دوباره به اهتزاز در آمده است.
لیمان در منطقه دونتسک قرار دارد که مسکو در پی رفراندمی نمایشی آن را جمعه گذشته (۳۰ سپتامبر) افزون بر مناطق لوهانسک (شرق اوکراین)، خرسون و زاپوریژیا (جنوب اوکراین) به فدراسیون روسیه ملحق کرد.
شایان ذکر است که تنها بخش‌هایی از منطقه دونتسک تحت کنترل نیروهای هوادار روسیه قرار دارد.
در دو روز گذشته گزارش‌های زیادی درباره درگیری‌های شدید نظامی در اطراف شهر لیمان، محاصره ۵ هزار سرباز روسی و پیشروی نیروهای اوکراینی به سمت این شهر منتشر شده بود.
ارتش روسیه عقب‌نشینی از لیمان را تأیید کرده است. کارشناسان آزادسازی لیمان را شکستی سنگین برای پوتین ارزیابی می‌کنند.
به باور ناظران آزادسازی شهر لیمان برای مسکو بسیار ناگوار خواهد بود، زیر در این صورت روسیه طی مدت کوتاهی دومین مسیر مهم ارتباطی در منطقه را از دست می‌دهد و انتقال تجهیزات، مهمات و نیرو برای نیروهای اشغالگر بسیار دشوار خواهد شد.
زلسنکی در پیام ویدیویی خود به طعنه گفت، "در ضمن این را هم بگویم که آنان [مقامات روس] شروع به گاز گرفتن یکدیگر کرده‌اند". به گفته او مسکو اکنون "دنبال مقصران این ناکامی می‌گردد و شماری از ژنرال‌ها را به بی‌کفایتی متهم می‌کند".
رئیس جمهوری اوکراین به شهروندان خود وعده آزادسازی این کشور از اشغال نیروهای روس را داد و گفت: جهان اجازه بازگشت "فتوح استعماری و اشغالگری‌های جنایتکارانه" را نخواهد داد و نخواهد گذاشت که آن‌ها جای حقوق اقوام و ملل را بگیرند.
رئیس جمهوری اوکراین بارها تاکید کرده اقدام‌های مسکو در راستای الحاق مناطق اشغالی تغییری در تعهد و اراده این کشور برای بازپس‌گیری این مناطق اشغالی از نیروهای روس ایجاد نخواهد کرد.
اوکراین برای تحقق این هدف روی تسلیحات سنگین غرب و مشاوره نظامی ناتو حساب می‌کند. زلسنکی جمعه گذشته خواستار بررسی فوری تقاضای اوکراین برای پیوستن به ناتو شده بود.
جنگ در اوکراین و ضعف مرگبار تانک‌های روسی
تصاویر منتشرشده از تجاوز نظامی روسیه به اوکراین از ضعف مرگبار تانک‌های روسی "تی ۷۲" حکایت دارند. وقتی این تانک‌ها مورد اصابت قرار می‌گیرند، برجک‌هایشان از بدنه جدا می‌شود. توضیحات بیشتر در این گزارش تصویری.
عکس: Rodrigo Abd/dpa/AP/picture alliance
تانک پرتیراژ
تانک "تی ۷۲" ارتش روسیه یکی از پر تیراژ‌ترین تانک‌های جهان است و در ارتش‌های ۳۸ کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد. ده کشور دیگر نیز از این تانک تا سال ۲۰۱۸ استفاده می‌کرده‌اند.
عکس: picture-alliance/dpa
سری "تی"
سری "تی" تانک‌های تهاجمی ارتش روسیه در دوران جنگ سرد با تانک "تی ۶۴" آغاز شد و با "تی ۷۲" و "تی ۸۴" ادامه پیدا کرد. البته "تی ۱۴ آرماتا" (عکس) که به آن "تی ۹۹" نیز گفته می‌شود جدید‌ترین تانک ارتش روسیه است که در سال ۲۰۱۵ از آن رونمایی شده است.
عکس: Alexander Zemlianichenko/AP Photo/picture alliance/dpa
مشخصات فنی تی ۷۲
تانک‌های سری "تی" به نسبت همتایان غربی خود کوچکتر و از ارتفاع کمتری برخوردارند و برای کاربرد آن به پرسنل کمتری نیاز است. تانک تی ۷۲ دارای ۶ متر و ۹۰ سانتی‌متر طول، ۳ متر و ۶۰ سانتی‌متر عرض و ۲ متر و ۲۰ سانتی‌متر ارتفاع است. این تانک با مهمات خود ۴۱ تن و ۵۰۰ کیلو وزن دارد، دارای موتوری با ۱۲ سیلندر و سرعت ۶۰ کیلومتر بر ساعت است.
عکس: Reuters/M. Shemetov
مجموعه تی ۷۲
تانک تی ۷۲ دارای شمار زیادی زیرمجموعه است که برخی از آن‌ها شامل تی ۷۲ اورال ساخته سال ۱۹۷۴، تی ۷۲ کا، تی ۷۲ آ ساخت سال ۱۹۷۵ و زیرمجموعه‌های آن، تی ۷۲ بی و زیرمجموعه‌های آن، تی ۷۲ اس و زیرمجموعه‌های آن و همچنین شمار دیگری از مدل‌های این تانک که در الجزایر، رومانی و عراق ساخته شده‌اند.
عکس: AFP/Getty Images
تسلیحات تی ۷۲
تانک تی ۷۲ دارای یک توپ ۱۲۵ میلیمتری با لوله صاف و بدون خان است با ۴۴ گلوله که ۲۲ عدد آن در یک خشاب به شکل "چرخ و فلک" و گرد در قسمت برجک تعبیه شده که بصورت اتوماتیک شلیک می‌شوند. دو مسلسل کالیبر ۷/ ۱۲ و ۶۲/ ۷ نیز بخش دیگری از تسلیحات این تانک را تشکیل می‌دهند. مدل تی ۷۲ آ همچنین مجهز به "مه افکن" ۸۱ میلیمتری است که ۳۰۰ متر مربع را مه‌آلود می‌کند.
عکس: Alexander Ermochenko/Reuters
استفاده جنگی
از تانک تی ۷۲ در جنگ ایران و عراق، جنگ قره‌باغ، حمله عراق به کویت، جنگ دوم خلیج فارس، جنگ داخلی لیبی و سوریه و اخیرا در تجاوز نظامی روسیه به اوکراین استفاده شده است.
عکس: Daniel Leal-Olivas/AFP/Getty Images
قیمت تانک تی ۷۲
قیمت هر دستگاه تانک "تی ۷۲ ام یک" در سال ۱۹۹۲ معادل یک میلیون و ۲۰۰ هزار دلار بوده است. البته قیمت آن به همراه مهمات و قطعات یدکی یک میلیون و ۸۰۰ هزار دلار بوده است.
عکس: Vladyslav Musiienko/REUTERS
ضعف اصلی تی ۷۲
وجود ۲۲ گلوله در یک خشاب بشکل "چرخ و فلک" در قسمت کف برجک باعث شده تا به محض اصابت یک دوش‌انداز ضد تانک مثل آر پی جی ۷ یا موشک ضد تانک جاولین این مهمات دچار آتش‌سوزی و انفجار شوند.
عکس: Maxym Marusenko/NurPhoto/IMAGO
شدت انفجار
شدت انفجار مهمات در تانک تی ۷۲ به حدی است که برجک تانک از بدنه جدا شده و تا ارتفاع یک ساختمان دو طبقه به هوا پرتاب می‌شود.
عکس: Zohra Bensemra/REUTERS
سرنوشت خدمه تانک
وجود مهمات در یک چرخ و فلک و شلیک اتوماتیک آن باعث کاهش تعداد خدمه در تانک‌های روسی شده است. همه تانک‌های روسی دارای یک فرمانده، یک توپچی یا هدف‌گیر و یک راننده هستند. در صورت هدف قرار گرفتن تانک و انفجار مهمات، این سه نفر خدمه از هیچ شانسی برای فرار برخوردار نیستند و درجا کشته می‌شوند.
عکس: Rodrigo Abd/dpa/AP/picture alliance
ضعفی که برطرف نشد
ضعف مرگبار تانک‌های روسی و جدا شدن برجک آن از زمان جنگ دوم خلیج فارس در سال ۱۹۹۱ میلادی و رویارویی تانک‌های تی ۷۲ ارتش صدام حسین با نیروهای آمریکایی برای اولین بار مشخص شد. اما با گذشت سه دهه این ضعف همچنان پابرجاست و در اوکراین تلفات سنگینی به ارتش روسیه وارد می‌کند.
عکس: Marko Djurica /REUTERS
تلفات سنگین در اوکراین
به گزارش وزارت دفاع بریتانیا، ۵۸۰ دستگاه تانک متعلق به ارتش روسیه تا اواخر ماه آوریل در تجاوز به اوکراین نابود شده‌اند.
عکس: Maxym Marusenko/NurPhoto/IMAGO
تلفات سنگین و آموزش خدمه
در مجموع ۲۰ هزار دستگاه از این تانک تولید شده است که ۹ هزار ۲۰۰ دستگاه آن در اختیار ارتش روسیه قرار دارد. از این تعداد تنها یک هزار ۲۰۰ دستگاه فعال و قابل استفاده هستند. ارتش روسیه شاید بتواند تانک‌های منهدم شده را به سرعت جایگزین کند اما به گفته منابع نظامی، آموزش پرسنل این تانک و رساندن آن‌ها به مرحله حضور در میدان جنگ تا یک سال طول می‌کشد.
