زمزمههای زیر لب در روزهای ۱۹۶۸
۱۳۸۷ اردیبهشت ۲۹, یکشنبهاستارت موسیقی سال ۱۹۶۸، روز سیزدهم ژانویه در زندان "Folsom" در ایالت کالیفرنیا به دست جانی کش زده شد. البته جانی کش به عنوان یک زندانی در پشت میلهها آب خنک نمیخورد، بلکه این خواننده آمریکایی سبک کانتری، از زندان Folsom به عنوان استودیویی برای ضبط زنده آلبومش به نام "At Folsom Prison" استفاده کرد.
اولین ترانه افتتاح کننده این آلبوم، "Folsom Prison Blues" است که جانی کش آن را برای اولین بار در سال ۱۹۵۶ ضبط کرد، اما برای اجرای زنده در زندان تصمیم گرفت تا این آهنگ را یک بار دیگر در حضور زندانیهایی که در واقع تماشاچیان این کنسرت بودند، بخواند که البته نسخه زندانی این ترانه در مقایسه با نسخه استودیویی آن ریتم تندتری دارد!
مهمترین بخش ترانه "Folsom Prison Blues" که با تشویق شدید تماشاگران هم همراه بود، جایی است که جانی کش از زبان یک زندانی که در سلولش محبوس است، میخواند: "من به مردی در منطقه رینو شلیک کردم، فقط به خاطر اینکه ببینم چه جوری میمیره."
آلبوم "At Folsom Prison" در سال ۲۰۰۳ و در رده بندی ۵۰۰ آلبوم برتر تمام زمانها توسط مجله معروف رولینگ استون، رتبه ۸۸ را به خودش اختصاص داد و سه سال بعد هم در بین ۴۰ آلبوم منتخب تلویزیون CMT (تلویزیون مخصوص موسیقی کانتری) به عنوان سومین آلبوم برتر این سبک شناخته شد.
انقلاب به سبک بیتلها
بعد از جانی کش و آلبوم منحصر به فردش، نوبت بیتلها است که در ماه فوریه سال ۱۹۶۸ بار سفر را ببندند و رهسپار هندوستان شوند. هدف، البته ضبط آلبوم در یک معبد یا کنسرت گذاشتن برای راهبهای بودایی نیست، بلکه دلیلی که باعث شد تا بیتلها به خاطر آن جور رفتن به هندوستان را بکشند شرکت در کلاسهای مدیتیشن بود. البته این کلاسها چندان بیتاثیر هم نبودند، جان لنون و پاول مک کارتنی بعد از بازگشتشان از هند راهی نیویورک میشوند و در آن جا شرکت فرهنگی هنریشان را به نام "اپل" (Apple ) به همه معرفی میکنند.
دستاورد دیگر این دوره چند هفتهای مدیتیشن، آلبومی است که بیتلها ترانههایش را ظاهراً در همان دوران مراقبه سرودهاند؛ آلبوم "The Beatles" که به خاطر طراحی جلد منحصر به فردش به "Album White " هم معروف است. انتخاب این اسم ازاینجا ناشی میشود که روی جلد کاملاً سفید آلبوم تنها چیزی که به چشم میخورد اسم گروه است که به صورت برجسته نوشته شده.
با این حال Album Whiteاواخر سال ۱۹۶۸ به بازار آمد و در مجموع سی ترانه دارد که آهنگ معروف "Revolution" (انقلاب) هم یکی از آنهاست. جان لنون این آهنگ را تحت تاثیر حوادث ماه می سال ۱۹۶۸ نوشت اما تا سالها بعد از آن همیشه روی این نکته تاکید میکرد که هیچ علاقهای به خشونت ندارد و این ترانه به نوعی احساس او را نسبت به سیاست نشان میدهد. البته لنون از همان خط اول ترانه موضع و جبههگیری خودش را مشخص میکند: « تو میگی انقلاب میخوای، خوب میدونی ما همهمون میخوایم که دنیا رو تغییر بدیم. بهم میگی رفتن به جلوست، خوب میدونی ما همهمون میخوایم که دنیا رو تغییر بدیم. اما نمیدونی، وقتی که پای خشونت رو میکشی وسط، اونجاست که دیگه باید دور من یکی رو خط بکشی. مگه نمیدونی که همه چی درست میشه، درست میشه، درست میشه.»
You say you want a revolution
Well, you know
We all want to change the world
You tell me that it's evolution
Well, you know
We all want to change the world
But when you talk about destruction
Don't you know that you can count me out
Don't you know it's gonna be all right
all right, all right
لندن، محل تولد Deep Purple
هنوز زود است که انگلیس و لندن سال ۱۹۶۸را ترک کنیم، چرا که در ماه آپریل همان سال در این شهر گروه موسیقیای به نام "Deep Purple" تشکیل شد که بعدها به عنوان یکی از پیشگامان سبک "هارد راک" توانست برای خودش اسم و رسمی پیدا کند؛ اسم "Deep Purple " برگرفته از یک قطعه پیانوی معروف و قدیمی است که ظاهراً مادر بزرگ گیتاریست این گروه ارادت خاصی به آن داشته!
در سال ۱۹۶۸ این گروه اولین آلبوم خودش را به نام "Shades of Deep Purple" ضبط کرد که در آن ترانهای را بازخوانی کردند که با همان هم هنوز از راه نرسیده، سند رده چهارم چارت موسیقی آمریکا را به نام خودشان زدند؛ ترانهای به اسم "Hush".
گروه "Deep Purple" از طرف شبکه تلویزیونی vh1 در دستهبندی صد تایی بهترینهای سبک هارد راک، بر روی پله ۲۲ قرار گرفت.
پسر بیچاره یک گروه راک اند رول
هر چه که در روزهای سال ۱۹۶۸ خیابانهای فرانسه شلوغ بود و پرهیاهو، در عوض پایتختنشینان انگلیسی خوش و خرم در خیابانهای آرام و خلوت شهرشان قدم میزدند. همین تضاد خواننده یک گروه آمریکایی را که دست بر قضا مشهور هم بود، واداشت تا ترانهای را بگوید که بعدها به عنوان سیاسیترین آهنگ گروهشان شناخته شد.
میک جگر که معرف حضور هست؟ رولینگ استونز هم که نیاز به معرفی ندارد؟ خوب همین خواننده برای همین گروه ترانهای به نام "Street fighting man" یا "مرد رزمنده در خیابان" را گفت که دقیقاً شرح حال و هوای ماه می سال ۱۹۶۸ بود. البته ایده نوشتن چنین ترانهای هنگامی به سر میک جگر زد که در یک تظاهرات خیابانی روبروی سفارت امریکا در لندن شرکت کرد.
برعکس جان لنون که ترانه "Revolution" را محتاطانه شروع کرد، میک جگر در همان ابتدای کار سر اصل مطلب میرود: « از هر طرف صدای پاها را میشنوم که رژه میروند و به جلو میتازند، برای اینکه تابستون اومده و بهترین وقته برای جنگیدن تو خیابونا.
اما یه پسر بیچاره چه کاری از دستش بر میاد به جز اینکه بره توی یه گروه راک اند رول آواز بخونه!
برای این که تو شهر خواب برده لندن هیچ جایی برای یه رزمنده تو خیابون وجود نداره.»
Every where I hear the sound of marching, charging feet, boy
cause summers here and the time is right for fighting in the street, boy
But what can a poor boy do
Except to sing for a rock n roll band
cause in sleepy London town
There’s just no place for a street fighting man
No
مجله رولینگ استون این آهنگ را در لیست پانصد تایی برترین آهنگهای تمام دوران در رده ۲۹۵ قرار داد.
شکل گیری گروه لد زپلین
تا به اینجا لندن همچنان در تولید و تکثیرعوامل موسیقیایی سال ۱۹۶۸ تک تازاست! شاهد این ادعا این بار زیر زمین یک فروشگاه موسیقی است که به اولین جایی تبدیل میشود که اعضای گروه معروف هارد راک لد زپلین دور هم جمع میشوند و دسته جمعی زیر آواز میزنند! همانجاست که سنگ بنای اولیه گروه شکل میگیرد. هر چند که لد زپلینیها اولین آلبوم خودشان را در سال ۱۹۶۸ ضبط میکنند اما تازه اوایل سال ۱۹۶۹ است که موفق میشوند آن را روانه بازار کنند؛ آلبومی هم اسم خود گروه یعنی "لد زپلین" که شامل 9 ترانه است و در لیست پانصد تایی بهترین آلبومهای منتخب مجله رولینگ استون در مکان ۲۹ جای دارد.
بازگشت دوباره سلطان راک اند رول
پرونده موسیقی سال ۱۹۶۸ با یک شوی تلویزیونی بسته میشود. مهمان این شوی تلویزیونی که از شبکه "ان بی سی" آمریکا پخش شد مردی بود با کت و شلوار سفید که شناختش در نگاه اول کمی سخت بود، اما حتی با وجود اضافه وزن بالا هنوزهم گیرایی و جذابیت گرم مردانه در چهرهاش دیده میشد؛
سلطان راک اند رول، الویس پریسلی هنگامی که جلوی تابلوی شش متری ایستاد که کلمه الویس روی آن با رنگ قرمز میدرخشید و ترانه "If I can dream " را خواند به همه نشان داد که دوباره به صحنه بازگشته است؛ همانطور افسونگر و صد البته افسانهای.