زمزمههای مخالفت مجلس با برخی وزیران پیشنهادی روحانی
۱۳۹۶ مرداد ۲۰, جمعه
برخی از نمایندگان مجلس شانس کسب رأی اعتماد چند نفر از گزینههای پیشنهادی حسن روحانی را ناچیز ارزیابی کردهاند. یک عضو فراکسیون امید میگوید اعضای این فراکسیون به طور قطع به سه وزیر پیشنهادی رأی موافق نخواهند داد.
تبلیغات
نامه حسن روحانی برای معرفی وزیران پیشنهادی دولت دوازدهم سه روز پیش (سهشنبه ۱۷ مرداد) توسط حسینعلی امیری معاون پارلمانی رئیس جمهور به هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی ارائه شد. فهرست پیشنهادی روحانی شامل نام ۱۷ نفر است که ۹ نفر آنها در دولت یازدهم نیز حضور داشتهاند. گزینه پیشنهادی برای وزارت علوم هنوز معرفی نشده است.
الیاس حضرتی، نماینده تهران و عضو فراکسیون امید مجلس، جمعه بیستم مرداد به سایت خبری تابناک گفت: «قطعا چند نفری از وزرای پیشنهادی نمیتوانند رأی اعتماد بگیرند.»
حضرتی از معرفی کسانی که به زعم او رأی اعتماد کسب نمیکنند خودداری کرده و در عین حال با اطمینان گفته که دستگم سه گزینه پیشنهادی روحانی رأی نخواهد آورد و رئیس جمهور "باید از هم اکنون به فکر جایگزینی آنها باشد".
او به طور تلویحی محمد بطحایی، گزینه پیشنهادی برای وزارت آموزش و پرورش را یکی از افرادی خواند که شانسی برای کسب رأی اعتماد ندارند زیرا از نظر او "در حد و اندازه" این وزارتخانه نیستند.
حضرتی گفت: «کابینهای که روحانی به مجلس معرفی کرده، در مجموع کابینه بدی نیست و معدل آن قابل دفاع است؛ اما در عین حال ضعفهایی نیز دارد که باید در مورد آن بحث و بررسیهای زیادی انجام گیرد تا تمام ابعاد قضیه روشن شود.»
غلامعلی جعفرزاده ایمنآبادی، نایب رئیس فراکسیون مستقلین که از حامیان روحانی محسوب میشود نیز معتقد است که بطحایی در شان وزارت آموزش و پرورش نیست، و او در جلسه رأی اعتماد به محمدجواد آذری جهرمی، گزینه پیشنهادی برای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به عنوان مخالف صحبت خواهد کرد.
جهرمی جوانترین فردی پیشنهادی برای حضور در کابینه دوازدهم است. او در میان اعضای فراکسیون امید نیز مخالفانی دارد که اگر نظرشان تغییر نکند احتمال کسب رأی اعتمادش بسیار ضعیف خواهد بود.
یکی دیگر از گزینههایی که هم بسیاری از مستقلین و هم اصلاحطلبان از عملکردش ناراضی هستند وزیر کشور دولت یازدهم عبدالرضا رحمانی فضلی است که جعفرزاده موقعیت او را "نامساعد" توصیف کرده است.
یکی دیگر از انتقادها به حسن روحانی، عدم معرفی وزیر زن و کمتوجهی به اقلیتهای قومی و مذهبی است. ظاهرا فشار محافظهکاران و مخالفت برخی مراجع تقلید مانع برآورده شدن انتظار اصلاحطلبان و اصولگرایان میانهرو در این حوزهها بوده است.
فاطمه حسینی. عضو فراکسیون امید به خبرگزاری مجلس گفت: «وزرای پیشنهادی پاسخگوی مطالبات زنان، اقلیتها و برخی اقشار جامعه که انتظاراتی داشتند و پای صندوقهای رأی رفتند، نیست.»
معذوریتها و محدودیتهای روحانی
مسعود گودرزی، نماینده ممسنی در مجلس نیز به همین خبرگزاری گفته است: «به نظر میرسد رئیس جمهور در معرفی افراد معذوریت و محدودیتهایی داشت به همین جهت روحانی نتوانسته افراد مدنظر خود را در کابینه داشته باشد با این حساب معدل فکری و سیاسی کابینه دولت متناسب با اذهان و افکاری که به او رأی دادهاند نیست.»
حاصل یکی از این "معذوریتها" میتواند معرفی رحمانی فضلی برای ابقاء در وزارت کشور باشد که از نزدیکان علی لاریجانی، رئیس مجلس محسوب میشود.
وزیران پیشنهادی روحانی در یک نگاه
حسن روحانی سه روز بعد از ادای سوگند ریاستجمهوری فهرست وزیران پیشنهادی خود را به مجلس ارائه داد؛ فهرستی یکدست مردانه که هیچ زنی در آن جای ندارد. رئیسجمهور گزینه پیشنهادی خود برای وزارت علوم را هنوز اعلام نکرده است.
عکس: fars
وزارت اطلاعات
محمود علوی گزینه پیشنهادی برای وزارت اطلاعات است. او در کابینه پیشین نیز این سمت را بر عهده داشت. او یکی از وزرایی بود که پیش از ارائه فهرست روحانی بسیار احتمال میرفت که همچنان در کابینه باقی بماند. علوی دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی دارد و چند دوره به عنوان نماینده در مجلس شورای اسلامی حضور داشته است. او همچنین یکی از نمایندگان مجلس خبرگان رهبری است.
عکس: Isna
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
عباس صالحی چنانچه رأی اعتماد مجلس را کسب کند، جانشین رضا صالحی امیری خواهد شد که در دولت یازدهم سمت وزارت فرهنگ را بر عهده داشت. صالحی در دولت پیشین روحانی معاون فرهنگی وزارت ارشاد بود. پس از استعفای علی جنتی از وزارت ارشاد، او به طور موقت به سرپرستی این وزارتخانه منصوب شد و تا زمانی که مجلس به صالحی امیری رأی اعتماد داد، در این سمت بود.
عکس: Mehr
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
محمدجواد آذری جهرمی با ۳۶ سال سن جوانترین وزیر پیشنهادی روحانی است. او فارغالتحصیل رشته مهندسی برق قدرت است و به عنوان معاون وزیر ارتباطات در دولت پیشین فعالیت داشت. آذری جهرمی همچنین رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت است که یکی از زیرمجموعههای این وزارتخانه به شمار میرود.
عکس: Mehr
وزارت آموزش و پرورش
محمد بطحایی به جای فخرالدین احمدی دانش آشتیانی پیشنهاد شده که در دولت قبل وزیر آموزش و پرورش بود. او سابقه فعالیت در این وزارتخانه و همچنین سازمان برنامه و بودجه را دارد. بطحایی دارای کارشناسی ارشد مدیریت دولتی است و ۵۴ سال دارد.
عکس: Isna
وزارت امور خارجه
محمدجواد ظریف چهرهای شناختهشده در عرصه بینالمللی که در دولت پیشین نیز عهدهدار این وزارتخانه بود. ظریف نیز یکی از وزرایی بود که احتمال میرفت در دولت جدید نیز همچنان در سمت خود باقی بماند.
عکس: Reuters/L.Jackson
وزارت امور اقتصادی و دارایی
مسعود کرباسیان، ۶۱ ساله و گزینه پیشنهادی به جای علی طیبنیا. او دارای دکترای مدیریت بازرگانی است. در دولت پیشین کرباسیان معاونت وزیر اقتصاد و ریاست کل گمرک را بر عهده داشت.
عکس: Tasnim
وزارت ورزش و جوانان
مسعود سلطانیفر مجددا برای وزارتخانه ورزش و جوانان پیشنهاد شده است. او ۵۸ ساله و دارای مدرک کارشناسی ارشد علوم سیاسی است. سلطانیفر در ابتدای تشکیل دولت یازدهم به عنوان وزیر پیشنهادی همین وزارتخانه به مجلس نهم معرفی شد که مجلس به او رأی اعتماد نداد. در پی آن محمود گودرزی اداره این وزارتخانه را تا زمان استعفایش بر عهده داشت. پس از استعفای او، سلطانیفر مجددا به مجلس پیشنهاد شد که این بار رأی آورد.
عکس: Tasnim
وزارت بهداشت، درمان، آموزش پزشکی
حسن قاضیزاده هاشمی، پزشک متخصص چشم و وزیر بهداشت در دولت قبلی. او که صاحب یک بیمارستان خصوصی است در سال ۹۳ عمل چشم میرحسین موسوی و یک سال بعد عمل چشم مهدی کروبی، رهبران در بند جنبش سبز را انجام داد.
عکس: Fars
وزارت دادگستری
علیرضا آوایی ۶۱ ساله گزینه پیشنهادی برای وزارت دادگستری است. او رئیس دفتر بازرسی ویژه حسن روحانی بوده و پیشتر سمت ریاست کل دادگستری استان تهران را بر عهده داشته است. برادر او، احمد آوایی در دورههای هفتم و هشتم مجلس شورای اسلامی، به عنوان نماینده دزفول در مجلس فعالیت داشت. ۶ سال پیش اتحادیه اروپا علیرضا آوایی را به اتهام "نقض گسترده حقوق شهروندان ایرانی" در فهرست تحریمهای خود جای داد.
عکس: Tasnim
وزارت نیرو
هدایت وزارت نیرو در دولت پیشین بر عهده حمید چیتچیان بود. در دولت دوازدهم حبیبالله بیطرف گزینه پیشنهادی روحانی برای این وزارتخانه است. او که مدرک کارشناسی ارشد مهندسی عمران دارد در دولتهای هفتم و هشتم به عنوان وزیر نیرو فعالیت داشت. بیطرف از سال ۹۵ تا کنون معاونت مهندسی، پژوهش و فناوری وزارت نفت را برعهده دارد.
عکس: Mehr
وزارت نفت
بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت دولت پیشین بار دیگر برای ادامه فعالیت در همین سمت به مجلس پیشنهاد شده است. او در سه دوره به عنوان وزیر نفت، در دو دوره به عنوان وزیر نیرو و در دو دوره دیگر به عنوان وزیر جهاد سازندگی سابقه کار داشته است. زنگنه ۶۵ سال دارد و مسنترین نامِزد پیشنهادی در فهرست روحانی است.
عکس: picture-alliance/AP Photo/V. Salemi
وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی
علی ربیعی در دولت قبلی نیز وزیر کار کابینه روحانی بود. آذرماه سال ۹۳ نمایندگان برای پرسش و پاسخ ربیعی را به مجلس دعوت کردند که او در نهایت توانست با پاسخهایش نمایندگان را قانع کند. ربیعی سابقه عضویت در سپاه پاسداران را دارد.
عکس: Mehr
وزارت راه و شهرسازی
گزینه پیشنهادی برای این وزارتخانه عباس آخوندی است که در دولت قبل هم همین سمت را عهدهدار بود. در دوره پیشین او دو بار استیضاح شد که هر دو مرتبه استیضاح آخوندی رأی لازم در مجلس شورای اسلامی را نیاورد و او در سمتش باقی ماند. فروردین امسال در جریان خریداری هواپیماهای جدید توسط ایران، آخوندی در پاسخ به سئوال یک خبرنگار میکروفون او را با عصبانیت از دستش گرفت که این موضوع در رسانهها بازتاب یافت.
عکس: Tasnim
وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح
امیر سرتیپ امیر حاتمی به عنوان جانشین سردار حسین دهقان برای وزارت دفاع پیشنهاد شده است. او آبانماه سال ۹۳ به عنوان جانشین وزیر دفاع منصوب شد. حاتمی پیش از آن جانشینی معاونت ارکان و امور مشترک ستاد کل نیروهای مسلح را بر عهده داشت.
عکس: Tasnim
وزارت صنعت، معدن و تجارت
محمد شریعتمداری گزینه پیشنهادی برای این وزارتخانه است که اگر رأی اعتماد بیاورد جانشین محمدرضا نعمتزاده خواهد شد. او که مدرک دکترای مدیریت دارد، معاون اجرایی روحانی در دولت یازدهم بود. شریعتمداری در دولت محمد خاتمی وزیر بازرگانی بود. علی خامنهای طی حکمی در سال ۸۵ شریعتمداری را عضو شورای راهبردی روابط خارجی کرد. او همچنین جانشین رئیسجمهور در شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور است.
عکس: Irna
وزارت کشور
عبدالرضا رحمانی فضلی، جنجالیترین چهره فهرست وزرای پیشنهادی روحانی است. او در دولت پیشین نیز وزیر کشور بود که عملکردش انتقادهای زیادی را برانگیخت. شماری از نمایندگان مجلس پیشتر هشدار دادهاند که مجلس به او رأی اعتماد نخواهد داد. انتخاب مجدد رحمانی فضلی و همچنین نبود هیچ وزیر پیشنهادی زن در فهرست، دو انتقاد عمدهای است که اصلاحطلبان متوجه روحانی کردهاند.
عکس: ISNA
وزارت جهاد کشاورزی
محمود حجتی، ۶۲ ساله در دولت قبلی نیز در همین سمت فعالیت داشت. او دارای مدرک مهندسی عمران است. در دوره اول ریاستجمهوری خاتمی، محمود حجتی به عنوان وزیر راه و ترابری و در دوره دوم به عنوان وزیر جهاد کشاورزی در کابینه حضور داشت.
عکس: tinn
عکس 171 | 17
علی مطهری، نایب رئیس مجلس درباره رأی اعتماد به رحمانی فضلی در دولت یازدهم به وبسایت فراکسیون امید گفته است: «در دوره قبل به نوعی معامله صورت گرفت و به رئیس جمهور گفته شد که فلان فرد را به عنوان وزیر معرفی کن تا ما کمک کنیم که آن سه وزیر مورد نظر شما هم رأی بیاورند و در همین راستا وزیر کشوری معرفی شد که ما واقعا از عملکردش راضی نیستیم.»
افزون بر این لابیگریها که بخشی از آن میتواند عادی قلمداد شود، نقش رهبر جمهوری اسلامی علی خامنهای در انتخاب اعضای هیئت دولت نیز بسیار برجسته است. حسن روحانی در دیدار با جمعی از اعضای فراکسیون امید گفته است: «من هم در كابینه اول و هم دوم كل لیست وزرا را خدمت رهبری بردهام و الان هم در حال رایزنی هستیم.»
محمود صادقی که در این دیدار حضور داشته به نقل از روحانی به روزنامه اعتماد گفت که او برای هر سمتی گزینههای مختلفی به خامنهای معرفی میکند "كه اگر مثلا در مورد اولی توافق نشد به ترتیب به گزینههای بعدی برسیم".
گزینهها پیشنهادی روحانی برای دولت دوازدهم از روز گذشته معرفی برنامههای خود به فراکسیونهای مختلف را آغاز کردهاند. تصمیم نهایی فراکسیونها قرار است پس از این دیدارها گرفته شود.
با این همه با توجه به اظهارات برخی نمایندگان مجلس، بعید نیست که بر خلاف خوشبینی و امیدواری معاون پارلمانی رئیس جمهور، برخی از وزیران پیشنهادی از مجلس رأی اعتماد نگیرند یا با رأی حداقلی وارد کابینه دولت دوازدهم شوند.