زنان باز هم پشت درهای استادیوم آزادی ماندند
۱۳۹۲ آذر ۸, جمعه اواخر آبان ماه حمید استیلی درباره حضور زنان در دیدار پرسپولیس و میلان گفته بود:« ما اگر مایل هستیم میزبان جام ملتها باشیم، باید بستر حضور امن زنان در ورزشگاهها را فراهم کنیم. در چنین دیداری که بازتاب بینالمللی دارد و در عین حال هیجانهای کاذب و غیر قابل مهار را نیز دارا نیست، فرصت خوبی است که حضور خانوادهها در ورزشگاه را تمرین کنیم تا معایب کارمان را پیدا کنیم.»
از سوی دیگر پیش از برگزاری این دیدار عادل فردوسىپور در برنامه نود خطاب به رویانیان، از وی خواسته بود تا شرایطی را فراهم کند تا تابوی ورود زنان به استادیوم شکسته شود.
مدیرعامل باشگاه فوتبال پرسپولیس تهران اما در برابر این خواسته گفته بود:«خانواده سفرا و هواداران ميلان در ايران و جمعی از دختران ايتاليايی که در مدارس ايتاليايی تهران تحصيل میکنند، شناسايی شدهاند که در ورزشگاه حضور خواهند داشت، اما ورود زنان دیگر همچنان ممنوع است.»
حضور زنان از دیدگاههای مختلف
محمد شهرابی از روزنامه نگاران ورزشی نویس در مورد اظهارات رویانیان می گوید:«این اظهارات تازه ای نیست. در بازی های بین المللی مرسوم است که وقتی توافق نامهای امضا میشود، معمولا این حق را برای تیمی که میهمان است در نظر می گیرند که تماشاگرانشان که خانمها هم مطمئنا در میانشان هستند در استادیوم حضور داشته باشند، به همین خاطر اظهارنظر آقای رویانیان خیلی هم غیرطبیعی نبود اما به خاطر قوانینی که در ایران وجود دارد، خانم های ایرانی از دیدن همان دیدار در استادیوم محروم هستند.»
نسرین افضلی، جامعه شناس و پژوهشگر زنان نیز در همین رابطه می گوید:«افراد زیادی از پرسپولیس و طرفداران آن این امید را داشتند که خانمها بتوانند در این دیدار حضور داشته باشند. در این دیدار هیچ کدام از بهانه های رایج مسئولان هم وجود نداشت. در واقع نه رقابت بین تیمهای بزرگ پایتخت بود که بگویند فضای هیجانی ایجاد می شود و ممکن است خطر ساز باشد و حرفهای غیر اخلاقی ردوبدل شود، نه تعداد تماشگران چنان زیاد بود که نشود کنترل کرد. در واقع هیچ کدام از دلایلی که تا بهحال مطرح شده وجود نداشت و این انتظار منطقی بود که خانمها در استادیوم حضور پیدا کنند، اما باز هم این امر محقق نشد.»
پیش از این جانشین فرماندهی انتظامی درباره دلایل جلوگیری از ورود زنان به ورزشگاهها گفته بود:«تا وقتی زیرساختهای مناسب و لازم برای ورود و حضور بانوان در ورزشگاهها ایجاد نشود، خانمها نمیتوانند به ورزشگاهها وارد شوند. دلیل ممانعت از ورود زنان به ورزشگاهها حفظ کرامت و ارزش آنهاست.»
در این رابطه محمد شهرابی معتقد است:«این موضوع هم مثل خیلی از موضوعات دیگر در حوزه ورزش، اجتماعی و فرهنگی تبدیل به تابو شده است. من البته با توجه به اینکه فضای ورزشگاههای ایران را دیدم، شاید کمی به مسئولان حق هم بدهم. اغلب ورزشگاههای ایران فرسوده و قدیمی هستند. ورزشگاههای تازه تاسیس هم خیلی با استاندارهای روز همخوانی ندارد. مثلا در مورد سرویسهای بهداشتی، ورود و خروج و موارد اینچنینی که مقداری در ایران دارای حساسیت است، خیلی شرایط مناسبی وجود ندارد. البته من معتقد هستم با همین شرایط هم باید بستری را فراهم کرد که خانم ها بتوانند به استادیوم بیایند. اما جدا از موارد فرهنگی و نگاه سیاسی که به این موضوع وجود دارد، بحث امکانات و موراد زیرساختی هم مطرح است.»
نسرین افضلی اما این دلایل را تنها بهانه ای برای جلوگیری از حضور زنان در ورزشگاهها می داند و می گوید:« وجود موضوعات غیراخلاقی و نبود امنیت تنها بهانهای است تا از حضور زنان ممانعت کنند، چرا که اگر واقعا این دلایل وجود داشته باشد باید اقدامی هم برای رفع آنها میشد. پس از ۳۵ سال ممنوعیت حضور زنان در ورزشگاهها این عذر بدتر از گناه است که بگویند به خاطر نبود امنیت، از حضور زنان جلوگیری میشود. به اعتقاد من پشت این داستان یک بحث ایدئولوژیک پنهان است. یکبار علنا اعلام شد که نگران این هستند که زنان در استادیوم حجاب خود را بردارند، این مسئله واقعا دغدغه حکومت است. غیر از فشارهای بین المللی، به اعتقاد من هیچ راهحل دیگری برای رفع این مشکل وجود ندارد. ما نمیتوانیم تا ابد صبر کنیم تا دغدغه امنیت خانمها برای مسئولان حل شود. همه این مسائل تنها بهانهای برای سر باز زدن از این موضوع است.»
تاکنون تلاشهای بسیاری در رابطه با رفع ممنوعیت زنان برای حضور در ورزشگاهها صورت گرفته است. برای مثال رئیس فدراسیون جهانی فوتبال و نایب رئیس کنفدراسیون فوتبال آسیا هم پیش از این خواسته بودند تا شرایط حضور زنان ایران در استادیومهای ورزشی فراهم شود.
همچنین در دهه هشتاد گروهی از فعالان زن ایرانی با راهاندازی کمپین حضور زنان در استادیومهای ورزشی خواستار حضور در استادیومهای فوتبال شده بودند.
حتی داستان تا آنجا پیش رفت که محمود احمدینژاد، رییسجمهوری پیشین ایران در دوران ریاستجمهوری خود با صدور حکمی اجازه حضور زنان در استادیومهای ورزشی را صادر کرد اما این حکم بلافاصله با واکنش تند برخی از مراجع تقلید روبهرو و لغو شد.
برخی اما در این بین امیدوار هستند با روی کار آمدن دولت جدید روزنه امیدی در این رابطه ایجاد و شرایط برای حضور زنان در ورزشگاهها فراهم شود.
محمد شهرابی یکی از افرادی است که به این تغییر امیدوار است و می گوید:« صحبت های مبنی بر اینکه قصد دارند در وزارت ورزش و جوانان قدمی در این رابطه بردارند، شنیدهام که قصد دارند این مشکل را حل کنند و این مسئله را برای تصمیم گیران کلان کشور به ویژه آقایان مطرح کنند که حضور زنان در کنار مردان برای تماشای ورزش بلامانع است.»